Nima bu clickbait?
Ingliz tilidan clickbait, click «klik» + bait «o‘lja» — bu onlayn reklama daromadini olish maqsadida kontentni ifodalash uchun qo‘llaniladigan salbiy atama bo‘lib, u ko‘pincha ma’lumotning sifati yoki aniqligiga zarar yetkazadi. Ba’zi hollarda daromad olish asosiy maqsad emas. Tez-tez kliklar sonini oshirish va materialni internet, xususan, ijtimoiy tarmoqlar orqali tarqatishni rag‘batlantirish uchun sensatsion sarlavhalar yoki jozibador rasmlar ishlatiladi. Maqsad – ma’lumotni eng yaxshi tarzda yetkazish emas, balki imkon qadar ko’proq foydalanuvchilarni sahifaga jalb qilishdir, shuning uchun clickbait sarlavhalari ko’pincha mavzuni to’liq yoritmaydi va yolg’on ma’lumot berishga moyil bo’ladi. Bundan tashqari, tez-tez firibgarlik va zararli dasturlarni tarqatish uchun ham foydalaniladi. Tarix Bugungi kunda “clickbait” deb ataladigan amaliyot internet paydo bo’lishidan ancha oldin mavjud bo’lgan va sariq matbuotda keng tarqalgan bo’lib, u ko’pincha o’quvchilarni yorqin sarlavhalar va noto’g’ri ma’lumotlar bilan jalb qilib, hikoyaga sensatsionlik va janjallik kiritish maqsadida foydalangan. O’sha paytda ham bunday amaliyot Qo’shma Shtatlarda noetik deb hisoblangan, chunki u siyosatchilar va mashhurlarni asossiz ayblovlar uchun nishonga aylantirgan. Kimga va nima uchun kerak? Reklama daromadini oshirish, resursga trafikni ko’paytirish, shuningdek, foydalanuvchilarning ma’lumotlarini olish uchun zararli faylni tarqatish maqsadida ishlatiladi. Foydalanuvchi havolaga o’tgach, sayt bu orqali foyda (klik yoki harakatlar uchun to’lov) oladi, reklama beruvchi esa o’z saytiga trafik oladi. Clickbait orqasida odatda banner, anketa, rasm, sarlavha yoki videorolik bo’ladi. Quyida shunday reklamaning namunasi ko’rsatilgan. Sarlavhada 3 ta belgi bor: olmosh “bu”, motivlanmagan ko’p nuqta va undov belgisi, “Siz ishonmaysiz” iborasi. Va, albatta, foydalanuvchini sarlavhadan oldin ham e’tiborini jalb qilish uchun provokatsion rasm. Ko’pincha quyidagi mavzular uchun ishlatiladi: sehrli dori-darmonlar, siyosat, mashhur yulduzlarning shaxsiy hayoti, mashhur odamlarning o’limi haqidagi yolg’on xabarlar, o’tkir muammolar, oson pul topish usullari, layfxaklar va boshqa sensatsiyalar. Bunday kontent past sifatli resurslarda joylashtiriladi, ularning maqsadi har qanday yo’l bilan pul topishdir. Bunga yangiliklar saytlari, pornografik saytlari va teaser tarmoqlari kiradi. Teaser tarmog’i — bu trafik birjasi, veb-ustalar va reklama beruvchilar o’rtasidagi o’rta bo’g’in. Reklama beruvchiga trafik kerak bo’lib, u teaser tarmoqlariga murojaat qiladi. Sahifa egalari o’z saytlarini reklama maydonchalari sifatida taklif qiladilar va saytda maxsus reklama blokini o’rnatadilar, bu orqali reklama daromad oladi. Teaser esa, bu “shovqinli” sarlavha. Keyingi biz clickbaitni qanday aniqlash mumkinligini ko’rib chiqamiz. Xarakterli belgilari Clickbait ko’pincha havolaga o’tib o’qilishi mumkin bo’lgan ma’lumotning mohiyatini o’z ichiga olmaydi. Buning o’rniga, o’quvchi ikki ma’noga ega bo’lishi mumkin bo’lgan bo’rttirilgan yoki noto’g’ri faktni ko’radi. Ko’pincha foydalanuvchini havolaga o’tishga undaydigan narsa — “u yerda” u noyob va juda qimmatli kontentga ega bo’lishi kutiladi, bu ko’pincha arzon tuzoqdir. Sarlavhani o’quvchini jalb qilish uchun qurish, lekin ma’lumot mohiyatini oshkor qilmaslik. Ko’rsatish olmoshlari («bu», «shu», «ular») ni o’quvchi bilan dialog tuyg’usini yaratish uchun ishlatish. O’quvchiga “sen” deyish. O’quvchida hayrat yoki hissiy javobni keltirib chiqarish uchun qarama-qarshilik. O’quvchiga qarshi chiqadigan iboralarni ishlatish («Siz ishonmaysiz!», «Siz hech qachon taxmin qilolmaysiz…» va boshqalar). Motivlanmagan ko’p nuqta, savol va undov belgilaridan foydalanish. Ko’p yorqin epitetlar. Birinchi bo’lish uchun chaqiriq, o’quvchi o’qishi va kerakli harakatni bajarishi uchun. Haqiqiy ahamiyatini oshirib ko’rsatish. Sarlavhaga frazeologizmlar, kundalik hayot iboralarini qo’shish. Ajablanish yoki hayratni ifodalovchi to’liq bo’lmagan jumlalar. Oldindan ko’rishda jozibador yoki shok qiluvchi rasmlardan foydalanish. Mashhur shaxsning o’limi yoki baxtsiz hodisalar haqida yolg’on xabarlar. Foyda va’dasi: oson pul topish, bepul yoki odatdagidan arzon tovarlar, katta tejash. Muayyan foyda keltiradigan sirni bo’lishishni va’da qilish. Ishlatish kerakmi? Bunday sarlavhalar o’quvchida katta kutishlarni uyg’otganligi sababli, agar siz uchun obro’ muhim bo’lsa, ularni ishlatish oqlanmaydi. Aldash va bunday tuzoqlar orqali o’quvchida faqat g’azab va aldanish hissini uyg’otasiz. Agar sizni axloqiy tomon qiziqtirmasa, faktlarni ko’rib chiqaylik. Tasavvur qiling, siz bunday sarlavhali saytga kirdingiz, havolaga o’tib ochiq yolg’onni ko’rdingiz. Har birimiz bir xil harakat qilamiz – sahifani yopamiz. Sayt egasi uchun bu yuqori rad javob darajasi (bounce rate) bilan tahdid soladi. Shunday qilib, qidiruv robotlari foydalanuvchilar sahifada kerakli ma’lumotni topa olmaganliklarini ko’rib, sahifani yopishadi. Natijada, ular ushbu maqolani qidiruv natijalarida pastroq ko’rsatadi, chunki u foydalanuvchi savoliga javob bermaydi. Shu tarzda, siz o’z pozitsiyangizni tez va oson yo’qotishingiz mumkin. Kliklar uchun. YouTube’da bu usulni qo’llaganlar ham shunday natijaga erishadi. Ushbu video hosting shuningdek, video roliklarni reytinglash uchun tomoshabin ishtirokini ishlatadi. Ko’p ko’rishlar, lekin foydalanuvchilar videoni tezda yopishlari yoki o’tkazib yuborishlari, uning relevansligi pastligini ko’rsatadi. Shuning uchun, video reytinglashda pastroq tushadi. Facebook ham clickbaitga qarshi kurashmoqda. Tizim sarlavhalarni andozali iboralar bor-yo’qligini tahlil qiladi, ular yozuvdagi ma’lumotni haddan tashqari oshirib ko’rsatadi yoki umuman mazmunni oshkor qilmaydi. Facebook minglab sarlavhalarni tahlil qilib, bunday mexanizmlarni aniqlashni o’rgandi. Shunday qilib, agar nashr bunday usullardan foydalanishda ayblangan bo’lsa, u lentada ko’rsatilmaydi. Agar siz qidiruv tizimlari jazolaridan qochib qutulsangiz ham, banner ko‘rlik haqida unutmang. Foydalanuvchilar allaqachon saytlar reklamasini e’tibordan chetda qoldirishni o’rganganlar, bu orqali axborot shovqinini kamaytirishadi. Shuning uchun, o’quvchini jalb qilish tobora qiyinlashmoqda, va bunday arzon taktikalardan foydalanish bilan – deyarli imkonsiz. Biz bu usuldan butunlay voz kechishni tavsiya qilmaymiz. Chunki ular psixologiyani bilishga asoslangan va shuning uchun ishlaydi, sarlavhalarni yaratishda ularni hisobga olish kerak. Faqat ishonch hosil qilingki, sizning kontentingizni o’qib bo’lgach, o’quvchi o’zini aldangan va ahmoq his qilmaydi, chunki undan keyin ular sizga yana bir qator “foydali” ma’lumotlar uchun qaytib kelmaydilar. Endi siz clickbaitni qanday aniqlashni, uning umumiy belgilarini va ushbu usulning nima uchun ishlatilishini bilasiz. Tanlov sizning qo’lingizda, lekin sarlavhani faktlarga asoslanib yozish mumkin – bu o’quvchilar tomonidan ko’proq qadrlanadi. Foydalanuvchilarning munosabati Mualliflar ko’pincha qamrovni, ishtirokni va ko’rishlarni oshirish uchun foydalanadilar. Va bu ishlaydi. Ammo foydalanuvchilar bunday “makrlarni” yoqtirmaydilar. Agar jozibador sarlavha kerakli ma’lumotga olib bormasa yoki u erda hech narsa bo’lmasa, foydalanuvchilar saytdan obunani bekor qilishlari, salbiy sharh qoldirishlari, laykni bosishlari mumkin. Bularning barchasi sayt yoki kanal statistikasi uchun yaxshi emas. Bunday sarlavhalar yangiliklar lentasida doimiy ravishda paydo bo’lganda, tashrif buyuruvchilar ularga asabiy munosabatda bo’la boshlaydilar, ular foydalanuvchilarni chetlashtiradi. Qanday qilib clickbaitdan qochish mumkin? Klassik tushunchada clickbait aldov va manipulyatsiyadan foydalanadi, shuning uchun u uni faol qo’llaydigan resursning obro’sini buzadi. Faoliyatni qisqa muddatli oshirishga qaramay, clickbait uzoq muddatli munosabatlarni qurish uchun mos emas. Ammo, yangi foydalanuvchilarni jalb qilish va ularning ishonchini yo’qotmaslik uchun jalb qiluvchi sarlavhalar usullaridan foydalanish mumkin. Demak, agar biz diqqatni tortadigan sarlavhalardan foydalanmoqchi bo’lsak, biz mos kontentni ham yaratishimiz kerak. Bunday, ko’rish va do’stlar bilan baham ko’rishni istagan. Uni virald, yoki virusli ham deb atashadi. Odatda bu uzun materiallar, tasvirlar, tanlovlar va infografikalar bilan kontent, shuningdek ekspert fikrlari va “abadiy yashil” kontentdir. Sarlavhaga diqqatni tortadigan elementlar, so’zlar yoki iboralarni qo’shish mumkin, lekin keyin uni ko’p komponentli qilish kerak: birinchi qismni diqqatni tortish uchun ishlatish, ikkinchi qismga esa mazmunli kalit so’zlarni joylashtirish. Masalan: “Bu taom shoh uchun tayyorlangan: frantsuz piyoz sho‘rva”. Birinchi qism intriga qo’yadi: qaysi shoh va nima uchun bunday sho‘rvani yaxshi ko’rgan. Ikkinchi qismda esa mavzuning mazmuni halol ifodalangan. Shuningdek, 4U texnologiyasidan foydalanish mumkin, bu to‘g‘ri sarlavha quyidagilarni o‘z ichiga olishi kerakligini bildiradi: Uniqueness — o’ziga xoslik. Material nimasi bilan o’ziga xos. Usefulness — foydalilik. Material o’quvchiga qanday foyda keltiradi. Ultra-specificity — ultra-spetsifiklik. Foydalilikni raqamlar bilan aniqroq ifodalash. Urgency — shoshilinchlik. Vaqt bo’yicha aniqlash. Masalan: “30 000 rublga o’yin kompyuteri qanday yig’ish mumkin” – bu sarlavha intrigani uyg’otadi, chunki bunday summaga o’yin kompyuterini yig’ish juda qiyin. Biroq, agar materialda haqiqatan ham bunday yig’ish haqida ma’lumot bo’lsa, u sarlavha tomonidan yaratilgan o’quvchilarning katta kutishlarini oqlaydi. Afzalliklari va kamchiliklari Afzalliklari Kliklar, ko’proq ko’rishlar/o’qishlar, deyarli har qanday sohada trafikka olib keladi, chunki u inson idrokining xususiyatlaridan foydalanadi va shuning uchun universal hisoblanadi. Sarlavhalarni ilmiy-ommabop yoki ijtimoiy ahamiyatga ega kontentni targ’ib qilish uchun ishlatish mumkin. Ya’ni, asosida jiddiy material, va sarlavhalar – jozibali qadoq. Kamchiliklari Kliklar yordamida trafik olish mumkin, ammo bunday yondashuv kontent mualliflariga ishonchni buzadi. Foydalanuvchining kutishlari olingan haqiqiy ma’lumotlar bilan farq qiladi, bu esa salbiy his-tuyg’ularni keltirib chiqaradi. Foydalanuvchi clickbaitni suiiste’mol qiladigan resursga qaytmasligi mumkin. “Yandex Dzen” yoki YouTube kabi kontentni o’qish yoki ko’rish davomiyligini baholaydigan xizmatlarda, yuqori CTR bilan clickbait bu ko’rsatkichlarni buzishi mumkin. Foydalanuvchilar clickbait sarlavhali materialga faol o’tadilar, ammo o’zlarini aldangan his qilishadi va uni tezda tark etishadi. YouTube qoidalarida, agar videoning nomi uning mazmuniga mos kelmasa, maydon monetizatsiyani olib tashlashi yoki kanalni bloklashi mumkinligi ko’rsatilgan. Agar clickbait email xabarnomalarida ishlatilsa, foydalanuvchilar elektron pochta xabarlarini spam deb belgilaydilar va shu bilan clickbait xatlarni yuborgan domenning obro’sini pasaytiradilar. Shuning uchun, agar siz auditoriya bilan uzoq muddatli munosabatlarni o’rnatishni istasangiz, uni ishlatmaslik yaxshiroqdir. Bundan tashqari, pochta xizmatlari algoritmlari elektron pochta mavzusida clickbait yoki hatto firibgarlik bilan bog’liq so’zlar bor-yo’qligini tekshiradi va bunday xabarnomalarni bloklaydi. Masalan: tajriba talab qilinmaydigan pul, daromad va maoshlarni eslatish; taklifning, aksiyalarning va tanlovlarning o’ziga xosligini ortiqcha ta’kidlash. Kelajakda nima bo’ladi? Reklama tizimlarining kamayishi hisobga olinsa, u saqlanib qoladi, uning miqdori oshadi, u rivojlanadi. Agar clickbait sifat jihatidan rivojlansa, bu foydalanuvchilarning mahsulotlar bilan o’zaro aloqasi yanada yorqin, to’liq, hissiy bo’lishiga olib keladi. Agar clickbait juda ko’p bo’lsa, reklama tizimlari bunga javob beradi va qattiq cheklovlar kiritadi. Keyin reklama quruq axborot xabarlari kabi bo’ladi. (Masalan, Telegram Ads’da buyruq gaplaridan foydalanish taqiqlangan).
Onboarding: bu nima va buni qanday qilish kerak
Termin kelib chiqishi Bu termin inglizcha “on board” iborasidan kelib chiqqan bo‘lib, “kemada” degan ma’noni anglatadi. Odatda, bu terminning mazmunini tushuntirish uchun samolyot va styuardessa ishiga analogiya olib boriladi. Parvozdan oldin sizni kirishda kutib olishadi, joyingizga kuzatib qo‘yishadi, qo‘l yuki qayerga qo‘yilishi kerakligini ko‘rsatishadi va xavfsizlik bo‘yicha yo‘l-yo‘riqlar berishadi. Bunday onboardingdan so‘ng yo‘lovchilar odatda hech qanday savollarga ega bo‘lmaydi. Onboarding nima? Onboarding – bu kompaniyaning yangi ish joyida xodimni moslashtirishga qaratilgan harakatlari. Oddiy so‘zlar bilan aytganda – bu yangi xodimni har qanday vazifalarga tayyorlashdir. Bu xodim duch keladigan muhim narsalarga bag‘ishlanish: ish vazifalaridan tortib korporativ madaniyatgacha. Stresssiz lavozimga kirishga yordam beradi. Onboarding davomida endi kelgan ishchi kompaniya mahsulotlari, jamoa, reglamentlar va qoidalar bilan asta-sekin tanishadi. Agar onboarding muvaffaqiyatli o‘tsa, xodim kompaniyada uzoq vaqt qoladi hamda yangitdan odam qidirish uchun resurslarni sarflash zaruratini bartaraf etadi. Onboarding davomida amalga oshiriladigan harakatlar ro‘yxati jamoaga qarab farq qiladi. Onboarding ish taklifi bilan boshlanadi, lavozimga kirishish davrida va undan keyin davom etadi. Agar xodim bir kompaniya doirasida boshqa jamoaga o‘tsa, onboarding zarur bo‘lishi mumkin. Ko‘pgina kompaniyalar onboardingni formal narsaga aylantiradi, lekin uni qiziqarli va foydali qilishning ko‘plab usullari mavjud. Ushbu materialda biz samarali onboardingni qanday o‘tkazishni aytib beramiz. Onboarding va adaptatsiya o‘rtasidagi farq nima? Onboarding va adaptatsiya tushunchalari o‘rtasidagi asosiy farq shundaki, adaptatsiya – bu yangi xodimning ish joyida o‘zini o‘zi o‘zlashtirishi. Bu jarayon hatto rahbariyat ishtirokisiz ham davom etadi, ammo bu holda u og’ir yoki umuman muvaffaqiyatsiz bo’lishi mumkin. Boshqa tomondan, onboarding – bu adaptatsiyani tezlashtiradigan va osonlashtiradigan maqsadli harakatlardir. Onboarding turlari Onboardingni shartli ravishda ikki turga bo‘lish mumkin: rasmiy va norasmiy. Rasmiy – rasmiylashtirilgan protseduralar to‘plami mavjud, ularning amalga oshirilishi uchun javobgar shaxslar tayinlanadi, oraliq natijalar qayd etiladi. Masalan, murabbiy vazifalar va loyihalar haqida ma’lumot beradi, kadrlar bo‘yicha menejer oldindan baholash suhbatini o‘tkazadi, rahbar esa – baholashni amalga oshiradi. Norasmiy – belgilangan standartlarni nazarda tutmaydi. Bu shunchaki yangi xodimga ichki qoidalar haqida aytib berish va hamkasblar bilan tanishtirishdir. Bunday onboarding kichik kompaniyalar uchun xosdir, ular bu jarayonning standartlarini yaratishga ehtiyoj sezmaydi. Birinchi ish kuniga qadar onboarding Yangi xodim kelishidan oldin, ishni qulay boshlashi uchun hamma narsani tayyorlang. Esda tuting: ko‘pchilik odamlar birinchi ish kuniga qadar ular qanday vazifalarni bajarishi kerakligini bilishni xohlashadi. Ba’zilar buni tushunishni xohlaydilar, chunki ular samarali bo‘lishni xohlashadi. Boshqalar shunchaki kulgili ko‘rinishni xohlamaydilar, agar ular jinsi va sviterda kelishsa, boshqalar esa klassik kostyumlarda bo‘lishsa. Ish uchun hamma narsani tayyorlang. Siz mos xodimni topish uchun ko‘p kuch va vaqt sarfladingiz. Kompaniya haqida yaxshi taassurot qoldirishga harakat qiling. Agar birinchi ish kunida ish joyini tayyorlashda kechikishlar bo‘lsa, xodimda unumli ish kutishmayapti degan taassurot qolishi mumkin. Oldindan tayyorlang: ish stoli, stul, kompyuter, kerakli kabellar; hisob qaydnomalari uchun login va parollar; korporativ tizimda ish profillari; ish vaqtini hisobga olish vositalari; ish uchun maxsus dasturiy ta’minot; uniforma va nishon – agar mavjud bo‘lsa. Endi yangi xodimda ishni boshlash uchun barcha kerakli narsalar borligiga ishonch hosil qilishingiz mumkin. Qog‘oz ishlarini qisqartiring. Hujjatlarni rasmiylashtirish – bu qabul qilish jarayonining eng zerikarli va murakkab qismi. Zarur ma’lumotlar mavjud bo‘lmasa, jarayon cho‘zilishi mumkin. Birinchi ish kunigacha barcha zarur narsalarni tayyorlashga harakat qiling. Masalan: mehnat shartnomasi; NDA; bank rekvizitlari. Hujjatlar bilan ishlashni tezlashtirish uchun, bank kartasi va pasport, INN va shartnoma tuzish uchun boshqa ma’lumotlarni elektron pochta orqali qabul qiling. Onboardingga jamoani jalb qiling. Kadrlar bo‘limi menejeri faqat onboarding bilan shug‘ullanmasligi kerak. Kompaniya xodimlari ham moslashtirishda ishtirok etishlari kerak. Agar yangi xodim kerakli resursga kirish imkoniyatiga ega bo‘lmasa, unga HR bo‘limiga murojaat qilishdan ko‘ra, hamkasbiga murojaat qilish osonroq bo‘ladi. Bevosita rahbar yangi xodimning kuchli va zaif tomonlarini tushunish uchun birinchi ish kunigacha muloqot qilishi kerak. Shunda ishning birinchi kunlarida mutaxassisning rivojlanish rejasini tuzish mumkin bo‘ladi. Kompaniyaning asosiy shaxslarini, jamoa rahbarlarini, loyiha menejerlarini yangi xodimlar uchun matnli yoki videoko‘rinishdagi tabrik xabarini tayyorlashni so‘rashingiz mumkin. Agar onboardingga HR menejerlari va jamoa a’zolari ham ishtirok etsa, ular bir-birlariga qaysi xodimlar xavf guruhiga tushayotganini xabar berishlari mumkin. Bu tez orada ishdan bo‘shashi mumkin bo‘lganlar yoki ish uchun etarli kompetensiyalarga ega bo‘lmaganlarni o‘z ichiga oladi. Bu moslashish jarayonini yaxshilashga yordam beradi. Yangi xodim bilan kompaniya haqida ma’lumot almashing. Odamlar o‘z qadriyatlari va e’tiqodlariga mos keladigan tashkilotlarda ishlashni xohlashadi. Shuning uchun yangi xodimlarga kompaniyangizning madaniyati, qadriyatlari, brendi va ish uslubi haqida aytib bering. Lekin ularni ma’lumot bilan ortiqcha yuklamang. Yangi xodimga yuboring: direktordan video salomlashuv; kompaniya tarixi, uning qadriyatlari haqidagi taqdimot; kompaniya xodimlarini tanishtiruvchi taqdimot yoki video — kim kimligini aytib berish; kompaniyada ishlatiladigan terminlar va jargon so‘zlar ro‘yxati; jamoaviy marosimlarning ta’rifi; ish kunining jadvali. Yangi xodimni kompaniya xodimlari bilan chatlarda va ijtimoiy tarmoqlarda birinchi ish kunigacha taklif qilishingiz mumkin. Shunda u jamoada qabul qilingan muloqot uslubini oldindan tushunishi mumkin. Birinchi ish kunidagi onboarding Hatto iste’dodli va muloqotchi odam ham yangi ish kunidan qo‘rqishi mumkin, chunki u noma’lum narsalarni kutmoqda. Bu kunda yangi xodimlar ma’lumot bilan ortiqcha yuklanadi, ular ko‘plab yangi hamkasblari bilan tanishishi kerak bo‘ladi. Shuning uchun tanishish va xodimga jamoada qanday marosimlar borligini tushuntirishga e’tibor qarating. Murabbiy tayinlang. Yaxshi, agar murabbiy jamoa a’zosi bo‘lsa, to‘g‘ridan-to‘g‘ri rahbar emas. Shunda ham yangi xodim, ham murabbiy bir-biri bilan teng bo‘ladi. Yangi xodim murabbiyga ofis, madaniyat, jamoa haqida savollar bera oladi. Murabbiy yangi xodimni barcha jamoa a’zolari bilan tanishtirishi va ofis bo‘ylab ekskursiya o‘tkazishi mumkin. Kompaniya madaniyati haqida xodimga aytib bering. Siz kompaniya haqida ma’lumotni birinchi ish kunigacha almashdingiz. Endi amaliyotda qanday ishlashini tushuntiring. Kompaniyaning ta’sirli shaxslari yoki kamida jamoa a’zolari qadriyatlar haqida o‘z fikrlarini o‘rtoqlashsin. Ular ushbu qadriyatlar ishga qanday ta’sir qilishini aytib berishsin. Faqat 32% kompaniyalar o‘z qadriyatlarini lavozimga nomzodlarga va yangi xodimlarga yetkazishadi, shuning uchun ko‘pgina kompaniyalarda yangi xodimlar tezda ishdan bo‘shab ketishadi va menejerlar yangi xodimlarni izlashlari kerak bo‘ladi. Jamoa va ish joyi bilan tanishishni yoqimli qiling. Jamoangizni nimasi bilan noyob, boshqa kompaniyalar fonida nimasi bilan ajralib turishini o‘ylab ko‘ring. Bu haqida yangi xodimga ayting. Kim ekskursiya o‘tkazadi va barchasi bilan tanishtiradi, aniqlang — HR menejer, jamoa rahbari yoki yangi xodim murabbiyi. Xodimga ofisdagi barcha muhim joylarni ko‘rsatish kerak: oshxona, qahva qaynatgich va pechene qayerda, qo‘llarni qayerda yuvish va hujjatlarni qayerda chop etish mumkinligini ko‘rsatish. Agar xodimda o‘z ish joyi bo‘lsa, uni nimadir bilan ajratib ko‘rsating. Masalan, foydali maslahatlar yozilgan stikerlar qoldirishingiz mumkin. Agar kompaniya hot desking formatida ishlasa, ya’ni xodimlar har qanday bo‘sh joyni egallashi va o‘zgartirishi mumkin bo‘lsa, xodim uchun kulgili “sayohat to‘plami” tayyorlang. To‘plamga noutbuk, daftar, ruchka va chashka yoki shirinliklar kirishi mumkin. Qanday qilib qadrli xodim bo‘lishni aytib bering. Kompaniyada qaysi ko‘nikmalar eng qadrlanadi, nima qilish va bilish kerakligini aytib bering. Yangi xodim o‘z kuchli va zaif tomonlarini rahbariga aytsin. Shunda yangi xodimga bilim va ko‘nikmalarni rivojlantirish uchun reja tuzishda yordam berishadi. Birinchi kundan keyingi onboarding Uch oy, bir yil oldinga qadam qo‘ying. Siz hali ham yangi xodimni qo‘llab-quvvatlaysizmi? Onboarding birinchi ish kunida tugamasligi kerak. Yangi xodimni birinchi kunlardan ishga qo‘shilishiga yordam beradigan rejani ishlab chiqing. Yangi xodim birinchi ish haftasidan boshlab samarali bo‘lishi mumkin. Rahbar bilan birgalikda maqsadga erishish uchun qadamlarni belgilang, lekin yangi xodimni birinchi haftada kompaniya mahsulotlari bo‘yicha seminarlar va qiyin vazifalar bilan ortiqcha yuklamang. Uni lavozimga asta-sekin kiriting. Aniq OKRlarni belgilang. Google va boshqa yirik kompaniyalarda OKR tizimidan foydalaniladi. OKRlar o‘lchanadigan maqsadlarni o‘ylab topish va jamoani ularga jalb qilishga yordam beradi. OKRlar yordamida siz yangi xodimning ishi jamoa maqsadlariga qanday ta’sir qilishini tushuntirishingiz mumkin, va u yanada asosli qarorlar qabul qilishi mumkin. Jamoa va manfaatdor tomonlar bilan ijtimoiy aloqalarni mustahkamlang. Ko‘pchilik uchun kompaniya ichidagi munosabatlar muhim. Ular xodimning qanchalik uzoq ishlashiga ta’sir qiladi. Shuning uchun yangi xodim uchun to‘g‘ridan-to‘g‘ri ishlashi kerak bo‘lgan odamlar bilan imkon qadar ko‘proq individual va guruh uchrashuvlarini tashkil qiling. Ilhomlantiring. Eslab ko‘ring: siz yangi xodim bo‘lganingizda, kimga qo‘llab-quvvatlash, ilhom va maslahat olish uchun murojaat qilgansiz? Jamoa rahbari va HR menejeri tajriba ulashib, o‘qitishganida, bu xodimga kompaniya uning rivojlanishidan manfaatdorligini ko‘rsatadi. Sinov muddatini boshqaring. Ko‘pincha sinov muddati davomiyligini jamoa rahbari yoki loyiha menejeri ixtiyoriga qoldiradilar. Yangi xodimning bilim va ko‘nikmalarini tartibsizlikda tekshirmaslik uchun uchdan olti oygacha sinov muddatini belgilash yaxshiroqdir. Ushbu davrda xodim nima bilan shug‘ullanayotganini, nimani amalga oshirayotganini va nimani yo‘q ekanini muntazam ravishda tekshirib turish kerak. Xodimni ishga qabul qilingan yilligi va dastlabki muvaffaqiyatlar bilan tabriklang. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, yomon onboardingni boshdan kechirgan yangi xodimlarning 23 foizi birinchi yil ichida ishdan ketadi. Shuning uchun birinchi yilligini nishonlash – yutuqlar haqida o‘ylash, kelgusi rivojlanishni rejalashtirish va bayram qilish uchun ajoyib imkoniyatdir. Fikr-mulohaza yig‘ing. Xodimlarni yollash jarayonini doimo yaxshilash kerak. Xodimlarning ish, jamoa, balkim kompaniyadan qanchalik mamnunligini baholash uchun muntazam ravishda so‘rovlar o‘tkazing. Ma’lumotlarni tahlil qiling va nimani yaxshilash mumkinligini qidiring. Onboarding: uni masofadan qanday o‘tkazish kerak Hozirgi kunda ko‘pgina firmalar o‘z ishlarini masofadan olib borishga o‘tkazishdi. Ammo bu hech bir kompaniyani yangi xodimlarni moslashtirish zaruriyatidan ozod qilmaydi. Moslashtirish dasturlarini tayyorlang Shovqin va keraksiz harakatlarga vaqt sarflashdan qochish uchun, dastur qanday qilib eng samarali bo‘lishi mumkinligini oldindan o‘ylab ko‘ring. Rejaga quyidagi jihatlarni kiriting: Sinov davridagi vazifalar. Kim murabbiy bo‘ladi. Ushbu davrdagi natijalar va ko‘rsatkichlar. Murabbiy va rahbar bilan qo‘ng‘iroqlar jadvali. Yangi xodim bilan tanishishi kerak bo‘lgan ma’lumotlar ro‘yxati va muddatlari. Ishga joylashishga tayyorlaning Bu hujjatlarni ishga qabul qilish uchun tayyorlash va insonga kompaniya haqida ma’lumot yuborishni anglatadi. Uning bilan aloqada bo‘lish muhim: yangi ish har doim ko‘plab savollar tug‘diradi, ayniqsa, agar u masofadan bo‘lsa. Shuning uchun ish boshlashdan oldin yangi xodimning barcha savollariga batafsil javob berishga harakat qiling. Masofadan ishlashning potentsial qiyinchiliklari haqida ogohlantiring. Video: birinchi ish kunini masofadan qanday tashkil qilish kerak Ko‘pincha kompaniyalar korporativ noutbuklar, masofaviy ish maydoni, VPN va boshqa resurslarni taklif qilishadi. Ishchiga barcha kirish imkoniyatlarini, parollarni berish, maxsus dasturlar bilan ishlashni tushuntirish muhim, agar mavjud bo‘lsa. Va yangi xodimning zarur kontaktlar ro‘yxati bo‘lishi kerak. Tanishuv qo‘ng‘irog‘i va yangi xodimga murabbiy tayinlash Birinchi kunni tashkilot yig‘ilishi bilan boshlash maqbul. Bu xodimga ba’zi hamkasblar bilan tanishish va ishga tayyorgarlik ko‘rishga yordam beradi. Offline rejimda bo‘lgani kabi, yangi xodimga aloqada bo‘ladigan tajribali murabbiy tayinlash kerak. Bu muloqotga moyil bo‘lgan odam bo‘lishi kerak, u norasmiy muloqotni ham qo‘llab-quvvatlaydi: ishlar qanday, nima yangiliklar kabi savollar bilan murojaat qiladi va psixologik qo‘llab-quvvatlash ko‘rsatadi. Do‘stona muloqot hamkasblar o‘rtasidagi samarali o‘zaro munosabatlarning kalitidir. Doimiy qo‘llab-quvvatlashni ta’minlang Xodimga texnik yoki axborot qo‘llab-quvvatlashga doimiy ochiq kirish imkoniyatini ta’minlang. Barcha tadbirlar, translyatsiyalar va uchrashuvlar haqida xabar bering. Fikr-mulohaza Masofadan ishlashni izchil yo‘lga qo‘yish yo‘lidagi birinchi bosqich. Ammo masofaviy ish tartibsizlikka aylanmasligi uchun, fikr-mulohazalarni taqdim etish va adekvat qabul qilish muhim. Turli bo‘limlarda rahbarlar bilan muntazam ravishda muloqot qiling va xodimlarga anketalar va so‘rovlar yuboring. Sinov muddatining tugashidan oldin yangi xodim bilan bog‘laning, uning moslashuvi qanchalik muvaffaqiyatli o‘tganini shaxsan muhokama qilish uchun. Avtomatlashtirish – maksimumga! Xodimlarni tanlash va moslashtirish jarayonini avtomatlashtiring. Qanday qilib? Masofadan ishlashda tez-tez ishlatiladigan xizmatlar ishni optimallashtirishga yordam beradi: analitika tayyorlash, ma’lumotlarni qidirishni osonlashtirish, hisobotlarni ko‘rsatish va boshqalar. Foydali dasturlar ro‘yxatini internetda yoki har qanday kompaniyaning qo‘llab-quvvatlash xizmatida topish mumkin. Asosiy – 5 bandda Yangi xodim ishga kelishidan oldin boshlanadi. Zarur hujjatlar va ish joyini oldindan tayyorlang – shunda birinchi ish kunida hamma narsani shoshilinch qilishga to‘g‘ri kelmaydi. Shu bilan birga, yangi xodimda kompaniya haqida yaxshi taassurot qoldirasiz. Yangi xodimni birinchi ish kuniga oldindan tayyorlang. Shunda u o‘zini yanada qulay his qiladi. Unga kompaniya haqida taqdimot yuboring, uni jamoa chatlari va ijtimoiy tarmoqlarga qo‘shing. Onboardingda HR, rahbar va jamoa a’zolari ishtirok etishlari kerak: bu yangi xodim savollar bilan kimga murojaat qilishni tushunishi uchun zarur. Agar yangi xodimga jamoa bilan tanishtiradigan va choy ichish joyini va hujjatlar haqida kimga murojaat qilishni aytadigan murabbiy ajratilsa, foydali bo‘ladi. Rahbar bilan birgalikda yangi xodimni tezroq ishga kirishga yordam beradigan reja tuzing. Yangi xodimni birinchi haftada ortiqcha ma’lumot va vazifalar bilan yuklamang. Onboarding birinchi kunda tugamaydi. Xodimni butun ish davri davomida qo‘llab-quvvatlang. Masalan, uning kompaniyadagi birinchi yilligini nishonlang. Shunda xodimlar o‘zlarini qadrli his qilishadi. Baholash uchun anketa Moslashuv muvaffaqiyatli o‘tganini qanday tushunish mumkin? Buning uchun asosiy metrikalar mavjud. Ular jarayonning xodimlarning ishtirok darajasiga, kadrlar aylanishi foiziga va HR jarayonlari hamda biznes natijalari bilan bog‘liq boshqa ko‘rsatkichlarga qanday ta’sir qilishini ko‘rsatishga imkon beradi. Samaradorlikka erishish vaqti – ishga qabul qilingan kundan boshlab kerakli samaradorlik darajasiga chiqish uchun qancha kun kerak bo‘lganligi. Baholash ko‘rsatkichlarini rahbar belgilaydi. Samaradorlikka chiqish sanasini ko‘pincha murabbiy kuzatadi. Optimal samaradorlik darajasiga erishish (OPL) qiymati – yangi xodimning onboardingiga bog‘liq bo‘lgan umumiy xarajatlar: xodimlarni yollash, o‘qitish, xodimning ish haqi va boshqalar. Yangi xodimlarning aylanishi – bu moslashuv ko‘rsatkichi, u kompaniyani birinchi yil ichida yoki tashkilot tomonidan belgilangan boshqa davr ichida qanchalik ko‘p xodimlar tark etganini bildiradi. Uni hisoblash uchun ketgan yangi xodimlar sonini qabul qilingan yangi xodimlar soniga bo‘lish kerak. Usiz qolish chegarasi – yangi xodimlar kompaniyani tark etadigan vaqt nuqtasi. Boshqacha aytganda, N kundan keyin qancha foiz ketadi. Moslashuvdan qoniqish – yangi xodim tomonidan ishning turli jihatlarini baholash: jadval, ish haqi, ish sharoitlari, rahbar va hamkasblar bilan munosabatlar va boshqalar. O‘qitishni tugatish foizi – o‘qishni tugatgan yangi xodimlarning soni, umumiy yangi xodimlar soniga bo‘lingan. Kompaniyalar o‘zlari qanday onboarding metrikalarni o‘lchash va tahlil qilishni belgilaydilar. Ma’lumotlar HR jarayonlaridagi o‘sish zonalarini ko‘rishga va kelajakda kerakli mutaxassislarni muvaffaqiyatli jalb qilish va ushlab turishga yordam beradi.
Brief nima?
Brif (inglizcha Brief — yo’riqnoma, qisqacha ma’lumot) — bu hujjat bo’lib, unda buyurtmachi ijrochi bilan birgalikda vazifalarni belgilaydi, kelgusi ish bosqichlarini aniqlaydi va mumkin bo’lgan texnik tafsilotlarni tahlil qiladi. Bu jarayon barcha tomonlar uchun umumiy va tushunarli kontekst yaratish, loyihada umumiy tushunchalarga ega bo’lish uchun amalga oshiriladi. Maqola mazmuni: Brif nima va u nima uchun kerak? Brif qanday foydali? Brif turlari Brif qanday yaratiladi? Qanday rasmiylashtiriladi? Tipik xatolar Kimga va nima uchun kerak? Qanday farqlanadi? Nimani eslab qolish kerak? Brif nima va u nima uchun kerak? Buyurtmachi bilan hamkorlik muvaffaqiyati ijrochining o’z vazifasini qanchalik yaxshi tushunganiga bog’liq. Umumiy jihatlarni aniqlash, loyiha, kompaniya, byudjet haqida tushuncha hosil qilish uchun ijrochi mijozga standart savollarga javob berishni taklif qiladi. Ba’zan tajribali mijozlar o’zlari ijrochiga ish natijasiga bo’lgan talablarini ko’rsatgan hujjatni yuboradilar. Maqolaning mazmuni mijozning nima istayotganini, uning mahsulotining maqsadli auditoriyasi kimligini, o’z g’oyasini amalga oshirish uchun qancha pul sarflashga tayyorligini, loyiha yordamida qanday ko’rsatkichlarni yaxshilashga umid qilayotganini tushunishga yordam beradi. So’rovnomada buyurtmachining noyob savdo taklifi va raqobatdosh afzalliklari, shuningdek, savdo kanallari va geografiyasi kabi muhim jihatlar ko’rsatiladi. Boshqacha aytganda, brif – bu ijrochi uchun texnik emas, umumiy xususiyatdagi topshiriq bo’lib, u ishning asosiy yo’nalishini belgilaydi. 🔮Brifning qo’llanish sohalari? Buyurtmachi blogi uchun bir martalik ma’lumot maqolasi yozishda kopirayter uning faoliyati haqida to’liq ma’lumotga ega bo’lishi shart emas. Ammo yanada murakkab vazifalarni hal qilishda ijrochilar mijozdan brifni to’ldirishni so’raydilar, bu esa ishni yaxshiroq bajarishga yordam beradi. Bunday loyihalar quyidagilarni o’z ichiga oladi: Internet-marketing. Raqamli sohadagi hamkorlik shartlariga bozor holati va kompaniya xodimlarining mutaxassisliklari kabi ko’plab omillar ta’sir qiladi. Konsalting. Shaxsiy uzaytirilgan xizmatlar, bu yerda buyurtmachi nima xohlashini va ijrochi nima taklif qilishini boshida tushunish kerak. Web-saytni ishlab chiqish, uning dastlabki to’ldirilishi va SEO-targ’iboti; Bukletlar, veb-saytlar, bannerlar, logotiplar uchun korporativ dizayn kontseptsiyasini yaratish; Blog uchun maqolalar yozish yoki boshqa tizimli kontent bilan ishlash; Reklama kampaniyasini sozlash; Kompleks SMM. Brif zarur bo’lgan boshqa sohalar – landing va sotish matnlarini yaratish, kontent strategiyasini ishlab chiqish, qo’llanmalar, yo’riqnomalar, chek-listlar yozish. Ijrochi topshiriqni muvaffaqiyatli bajarishi uchun kompaniya, mahsulot, bozor nishi va maqsadli auditoriya haqida qisqacha ma’lumot kerak bo’lgan hamma joyda kerak bo’ladi. ✋ Brifning foydaliligi? Quyidagi yordamni amalga oshiradi: Vazifani bosqichlarga ajratadi, bu esa uni bajarishni qulaylashtiradi; Jarayonning barcha ishtirokchilari uchun umumiy kontekst yaratadi; Vazifa haqida asosiy ma’lumotni ajratib ko’rsatadi, shu bilan uni amalga oshirishni tezlashtiradi va vaqtni tejaydi; Buyurtmachi va ijrochining kutganlarini bir xil darajaga olib keladi; Ish bajarilishi muvaffaqiyatini baholash uchun monitoring qilinishi kerak bo’lgan asosiy metrikalarni tanlashga yordam beradi. Brifni tayyorlash diqqat va e’tibor talab qiladi. Vazifani qo’l bilan tushuntirishga odatlangan ba’zi buyurtmachilar brifni to’ldirishdan bosh tortishlari mumkin, bu ko’plab ijrochilar uchun qizil bayroqdir. Brif tuzish qo’shimcha xarajatlarni keltirib chiqarishi mumkin, ammo aslida bu ishni osonlashtiradigan zaruriy odatdir, bu buyurtmachi, ijrochilar va kelajakdagi mijozlar uchun hayotni osonlashtiradi. Keling, endi mavjud bo’lgan brif turlarini ko’rib chiqaylik. 🔎 Kimga va nima uchun kerak? Mijozga. Ba’zi buyurtmachilar so’rovnomalarni to’ldirishdan bosh tortadilar, bunga vaqt sarflashni istamaydilar. Lekin bu katta xato. Brifni to’ldirish zarur, shunda ijrochi buyurtmachining ishga qo’yilgan talablarini aniq tushunadi va natijada nima olishni istaydi. Mijoz savollarga qancha batafsil javob bersa — mahsulotning xususiyatlari va xususiyatlari haqida ma’lumot bersa, istaklarini bildirse yoki hatto namunalarni ilova qilsa — ijrochining ishi shunchalik yuqori natijaga erishadi, mahsulot sifati buyurtmachini to’liq va darhol qoniqtiradi. Eslatmalar bo’lsa ham, ular minimal bo’ladi. Ijrochiga. Loyiha bo’yicha savollar ko’pincha messenjerlarda yoki elektron pochta orqali muhokama qilinadi. Bu noqulay, chunki ba’zida javobni bir necha soat yoki hatto kun kutish kerak, faol chatlar yoki xat zanjirlari orasidan xabarni qidirish kerak bo’ladi. Brif yaratish ko’plab tushuntirishlarga vaqtni tejashga va kerakli hajmdagi ma’lumotni darhol bitta faylda olishga imkon beradi, unga har qanday vaqtda qaytish mumkin. Bundan tashqari, u ijrochini nizoli vaziyatlar va asossiz qayta ishlashlardan himoya qiladi. Buyurtmachidan da’vo tushgan taqdirda u hujjatga murojaat qilishi mumkin: mana, siz ishni boshlashdan oldin nimani so’ragan edingiz — men shunday qildim. Briflar turli sohalarda qo’llaniladi. Masalan, marketologlar uchun bu mijoz kompaniyasining pozitsiyasini tushunish, uning maqsadli auditoriyasini aniqlash va potentsial iste’molchilar bilan samarali muloqot qilish usullarini topishga yordam beradi. Quruvchilar mijozdan brifni to’ldirishni so’raydilar, shunda ular o’zlarining istaklarini ko’z oldida ushlab turadilar, ish uchun zarur bo’lgan texnika va asboblarni oldindan tanlaydilar. 👉 Brif turlari Qo’llanish sohasiga qarab, brif quyidagi turlarga bo’linadi: Media-brif reklama kampaniyasini rejalashtirish va ishga tushirish uchun ishlatiladi. Kreativ — mahsulot yaratish, mahsulotning kerakli imidjini ishlab chiqish, tegishli reklamali matnlar, video, audio tayyorlash uchun. Expert — savdo belgisini yaratish va bozorga chiqarish uchun, bu jarayonning bir bosqichi marketing tadqiqotlarini o’tkazishdir. Dizaynerlik — dizayn loyihasidan kutilayotgan natijani aniqlash uchun. Veb-sayt, landing sahifasi, mobil ilova yaratish, dasturiy ta’minotni ishlab chiqish va boshqalar uchun brif. Shartnoma haqida batafsil ma’lumot olish uchun so’rov sifatida brif-so’rovnoma. Dastlab brif reklama sohasida qo’llanilgan, lekin vaqt o’tishi bilan biznesning boshqa sohalarida ham odamlar brif qanchalik foydali va zarur vosita ekanligini tushunib yetdilar. Shuning uchun uni turli sohalarda qo’llay boshladilar. Keling, endi qanday yaratilishini ko’rib chiqaylik. 👌Brifni qanday yaratish kerak (Struktura)? Yaratishda odatda ikkita tomon ishtirok etadi: ijrochi uni tuzadi, ya’ni ishni bajarish uchun barcha zarur jihatlar, tafsilotlar va savollarni ajratadi, mijoz esa brifni to’ldiradi. Yaxshi o’ylangan brif quyidagi bandlardan iborat bo’lishi kerak: Kontseptsiya. Mahsulotning g’oyasi va qiymatini aniqlaydi. Mijoz haqida. Bu yerda mijozning portreti, uning faoliyati va qiziqishlari tasvirlanadi. Texnik xususiyatlar. Agar brif veb-sayt yaratish uchun ishlatilsa, server qanchalik yuk ko’tarishi kerakligini va necha sahifadan iborat bo’lishi kerakligini aniqlash kerak. Agar maqola yozish haqida gap ketsa, matn hajmi, uslubi va hokazolarni aniqlash muhim. Nisha va vazifaga qarab, bu band turli savollarga javob beradi. Auditoriya. Bu yerda mahsulot oxirida taklif etiladigan maqsadli auditoriya ajratiladi. Muloqot kanallari. Bu bandda mahsulotni potentsial xaridorga qaysi kanallar orqali eng yaxshi taqdim etish mumkinligi aniqlanadi. Muddat. Bu bandda ishni bajarishning oxirgi muddati ko’rsatilishi kerak. To’lov. Bu yerda loyiha uchun umumiy byudjet va ish bajarilishi uchun to’lov belgilanadi. Qo’shimcha blok. Oxirida esa qo’shimcha ma’lumotlar yoziladigan maydon qo’shishingiz mumkin. Masalan, ba’zi havolalarni kiritish, ish sharoitlari haqida batafsilroq ma’lumot berish va hokazo. Aloqa ma’lumotlari. Bu bandda mijoz tomonidan mas’ul shaxs ko’rsatiladi. Brifning tuzilishi mijoz biznesining turi, mahsuloti, ijrochi talablariga qarab o’zgarishi mumkin. “Madaniyat va kreativlik” dasturidan brifni tuzish bo’yicha ko’rsatmalar bilan tanishib chiqing, bu brifning tuzilishini chuqurroq tushunishga yordam beradi. ✏️ Brifni qanday rasmiylashtirish kerak Matnli fayl. Word yoki Google Docs hujjatini jadval ko’rinishida yarating, savollarni ma’noli bloklarga birlashtiring va javoblar uchun joy qoldiring — joy yetarli bo’lishi kerak. Bu mashhur, lekin juda noqulay variant, chunki brifni to’ldirish uchun hujjatni yuklab olish, to’ldirish, o’zgarishlarni saqlash va yuborish kerak. Google Forms. Bu so’rovlar uchun bulutli xizmat. U ko’p sonli savollarga ega murakkab briflarni yaratish uchun ishlatiladi. Tayyor javoblar avtomatik ravishda google jadvallariga tushadi. Saytda forma. Alohida sahifa yarating va shaklni joylashtiring. Buning uchun Google Forms-dan HTML-kodni nusxalang yoki maxsus pullik yoki bepul plaginlardan foydalaning. Masalan, Gravity Forms, Formidable Forms, Breezing Forms. ❌ Tipik xatolar Brif aniq va tushunarli bo’lishi uchun quyidagilar bo’lishi kerak: Savollarda mantiqsizlik. Hujjatni tuzing va uni ma’noli bloklarga ajrating, shunda mijoz bir savoldan ikkinchisiga asta-sekin o’tadi. Brifni aniqliklar bilan ortiqcha yuklamang, ish uchun kerak bo’lmaydigan ma’lumotlarni so’ramang. Juda qisqa brif yaratish. Bu birinchi muammoning aksi. Yangi boshlovchilar ko’pincha bosim o’tkazishdan qo’rqib, brifni iloji boricha qisqa qilishga harakat qiladilar. Ular etarli miqdorda ma’lumot ololmaydilar va keyin ko’p marta mijozga aniqlik kiritish uchun murojaat qilishga majbur bo’ladilar. Batafsil ma’lumotlar va tafsilotlar. Savollarga batafsil javob bermaslik, mijoz va ijrochi o’rtasida tushunmovchilik va kelishmovchiliklarga olib kelishi mumkin. Maqsadlar va kutishlarning mosligi. Buyurtmachi va ijrochi loyiha maqsadlarini bir xil darajada tushunishi va talqin qilishi kerak. Maqsadli auditoriyani tushunish. Agar auditoriya portreti aniq yoki umumiy so’zlar bilan tasvirlangan bo’lsa, bu noto’g’ri strategiyaga olib kelishi mumkin. Raqobat muhitining real tavsifi. Kompaniya raqobatchilarining nima ekanligini, ularning afzalliklari va kamchiliklari nima ekanligini tushunmaslik, bajarilgan vazifaning to’g’riligi va samaradorligiga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin. Aniq talablar. Loyiha uchun aniq talablarsiz, noto’g’ri talqin qilish va buyurtmachi va ijrochi o’rtasida tushunmovchilikka olib keladi. Belgilangan muddatlar. Muddatlar tartibga solinmasa, loyiha “o’z yo’liga tushib”, unga ishlash noaniq muddatga cho’zilishi mumkin. Qaror qabul qiladigan va natijani tasdiqlaydigan shaxsni ko’rsatish. Tasdiqlash uchun nazoratsiz odamlar soni ishtirok etsa, bu muddatlarning cho’zilishiga, eng yomoni esa — nizolarga olib keladi. Loyiha davomida minimal o’zgarishlar. Loyiha boshlangandan keyin brifdagi tez-tez o’zgarishlar chalkashlikka olib keladi va ish bajarilish muddatlarini oshiradi. Tushunish qiyin bo’lgan iboralardan foydalanish. Eslab qoling: terminlar ekspert briflari uchun mos keladi. Boshqa hollarda, tushunarli iboralarni qo’llashga harakat qiling, shunda sizga qarshi savollarga javob berishga to’g’ri kelmaydi. Estetik bo’lmagan ko’rinish, yorqin ranglar va o’qish qiyin bo’lgan shriftlardan foydalanish. Qo’pol xatolar, savodsiz ifoda. Internetdan olingan shablon va mijozga qayta ishlanmasdan yuborilgan. To’ldirilgandan so’ng, orqaga aloqa yo’q. To’ldirilgan brifni diqqat bilan o’qing, kerak bo’lganda tushuntiruvchi savollar bering, so’ngra mijozga taxminiy ish rejasini taqdim eting. Albatta, muddatlar va byudjetni muhokama qiling, bepul qayta ishlash hajmini aniqlang. Avval ishlatmagan ijrochilar bir xil xatolarni qilishadi. Mijozni brifni to’ldirishga qanday ko’ndirish kerak? Ko’plab ijrochilar o’z amaliyotidan misol keltirishi mumkin, potentsial mijozlar so’rovnomani to’ldirish iltimosiga javoban: “Brif? Bu nima? Nega kerak, men baribir nima kerakligini aytib beraman” deyishadi. Bunday vaziyatda qanday harakat qilish kerak? Anketani to’ldirmasdan, ikkala tomon ham qiyinchiliklarga duch kelishini qanday tushuntirish kerak: muammolar jarayonda ham, natijani qabul qilish bosqichida ham yuzaga kelishi mumkin. To’ldirish osonroq tushunishga, vazifa va natijalar haqida umumiy tushunchaga ega bo’lishga, muddatlar va byudjet bo’yicha kelishishga yordam berishiga ishonch hosil qilish uchun dalillarni tayyorlang. Brif orqali hamkorlik qilishdan qat’iyan bosh tortadiganlar orqasidan yurish kerak emas. Mijoz o’z talablari va istaklarini o’z qo’li bilan aks ettiradigan hujjatni olish istagingizda qat’iyatli bo’ling. Bunday radlar tushunmovchilik, o’zaro da’volar va sud muhokamalariga sabab bo’lgan misollarni keltiring. 😳Brif yoqmagan bo’lsa, nima qilish kerak? Mijoz yuborilgan so’rovnomani rad etishining bir necha sabablari bo’lishi mumkin. Masalan, u bir necha marta ko’rgan bunday brif, ijrochi uni qandaydir saytdan yuklab olib, maxsus loyihaning xususiyatlariga moslashtirishni lozim deb hisoblamagan. Jiddiy buyurtmachi uchun bu ishga nisbatan mas’uliyatsizlik belgisi bo’ladi. Agar muammo shu bo’lsa, brifni qayta ishlash kerak va kelajakda bu masalaga yanada mas’uliyatli yondashish kerak. Individual yondashuv har bir potentsial mijozga yoqadi. Yana bir keng tarqalgan holat – mijoz so’rovnomadan norozi, chunki u juda katta, uni to’ldirish ko’p vaqt talab qiladi va katta kuch sarflash kerak bo’ladi. Bu ijrochi brifni tuzishda juda diqqatli yondashib, ularning topshiriqni bajarish uchun ahamiyatsiz bo’lgan savollar bilan ortiqcha yuklaydigan holatda sodir bo’ladi. Brif bo’yicha tez-tez so’raladigan savollar So’rovnomani kim tuzadi? Ijrochi yoki mijoz yaratishi mumkin. Birinchi holda, hujjat kompaniya, kelgusi ish va uning maqsadi haqida ma’lumot olish uchun kerak. Ikkinchi holda, gap mijoz tomonidan belgilangan vazifani hal qilish bo’yicha talablar ro’yxatini keltirish haqida, buning asosida ijrochi o’z ishining qiymatini baholaydi. Mijozman, qabul qilingan brifni qanday to’g’ri to’ldirishim kerak? Unga shoshmasdan, o’ylab va xotirjam javob berish uchun etarli vaqt ajrating. Noma’lum jihatlarni anketani yaratgan muallif bilan suhbatda aniqlashtiring. Hamkorlikning qaysi bosqichida mijozga brif taklif qilish o’rinli? So’rovnomalar muzokaralar boshida potentsial mijozga yuboriladi. Ko’pincha to’ldirish natijalariga ko’ra loyiha ustida ishlashdan bosh tortish to’g’risida qaror qabul qilinadi. Brif va texnik topshiriqning qanday farqlari bor? Bu hujjatlar turli funktsiyalarni bajaradi. Uni kompaniyaning vizitka kartochkasi bilan solishtirish mumkin, unda ijrochi ishni bajarishga kirishishi qiyin bo’lgan umumiy ma’lumotlar mavjud. Texnik topshiriq – bu amalga oshirilayotgan loyiha bo’yicha barcha muhim parametrlar bo’yicha eng kichik tafsilotlar va talablarni o’z ichiga olgan yo’riqnoma. Tomonlar birinchi tanishish bosqichida to’ldiriladi, bunda uni to’ldirish tashabbuskori ko’pincha ijrochi bo’ladi. Texnik topshiriq – bu buyurtmachi tomonidan tuziladigan hujjat. Hujjat tayyor ishning mijoz talablariga muvofiqligini baholash mezonlarini o’z ichiga oladi. Murakkab loyihalar uchun texnik topshiriq bir nechta bo’limlardan iborat bo’lib, ijrochi kompaniyaning har bir bo’limi uchun vazifalar ro’yxati hajmlar, muddatlar va boshqa parametrlari ko’rsatilgan holda yaratiladi. 🤔Brifni huquqiy rasmiylashtirish zarurmi? So’rovnomaga javob berar ekan, buyurtmachi kompaniya, loyiha, uni amalga oshirish usullari haqida umumiy ma’lumot beradi, o’z xohish-istaklarini bildiradi. Bunday hujjat huquqiy kuchga ega emas, uni imzo va muhri bilan tasdiqlash odat emas. Nimani eslab qolish kerak Yaratish – bu loyiha ustida ishlashning tayyorgarlik bosqichi. Ijrochi ish tafsilotlarini tushunish va mijozning afzalliklarini tushunish uchun savollar ro’yxatini tuzadi. To’ldirish – bu buyurtmachining vazifasi. Brif bir nechta savol bloklaridan iborat bo’lib, mijozning istaklarini tushunishga, loyiha ko’lamini, muddatlari va byudjetini baholashga yordam beradi. Yaxshi ishlab chiqilgan va batafsil to’ldirilgan brif vaqtni tejashga va buyurtmachi va ijrochi o’rtasidagi tushunishni yaxshilashga, resurslarni to’g’ri taqsimlashga, nizoli vaziyatlarning oldini olishga yordam beradi. Mijoz uchun brif texnik topshiriqdan oldin tuziladi va unga faqat texnik emas, balki tashkiliy masalalar ham kiritiladi: kim nima uchun javobgar, loyiha qachon topshiriladi, natija qanday baholanadi? Brifning beshta keng tarqalgan turi mavjud: so’rovnoma, ekspert, umumiy, individual va reklama. Brif erkin shaklda tuziladi, chunki yagona shablon yo’q. Standart tuzilish kompaniya haqida ma’lumot, mahsulot va maqsadli auditoriya tavsifi, buyurtmachining maqsad va vazifalari, umumiy savollarni o’z ichiga oladi. Tayyor brifni Word yoki Google Docs shaklida, Google Forms bulutli xizmatida yoki ijrochining veb-saytidagi maxsus forma shaklida rasmiylashtirish mumkin.
Telegram kanalingizni muvaffaqiyatli rivojlantirishning sirlari
Telegram-kanal yaratish va uni rivojlantirish haqida o‘ylayapsizmi? Unda siz to‘g‘ri manzildasiz, chunki ushbu maqolada biz Telegramning ko‘plab afzalliklari va imkoniyatlari haqida gaplashamiz, shuningdek, kanalingizni rivojlantirish va targ‘ib qilishning samarali usullarini baham ko‘ramiz. Yangi o‘quvchilarni jalb qilmoqchimisiz, savdoni oshirmoqchimisiz yoki shaxsiy brendingizni rivojlantirmoqchimisiz, Telegram sizning maqsadlaringizga erishish uchun ko‘plab vositalarni taklif qiladi. Maqoladan siz qiziqarli kontent yaratish, reklama va boshqa usullardan foydalanib, ko‘proq obunachilarni jalb qilishni o‘rganasiz. Maqola mazmuni: Telegramning foydasi nimada? Telegram kanalini rivojlantirishning sabablari Telegram kanalini rivojlantirish usullari Xulosa Telegramning foydasi nimada? Telegram dunyodagi eng mashhur messenjerlardan biri. Tez o‘sayotgan auditoriya, ishonchli shifrlash va kontent almashish va monetizatsiya qilish uchun keng imkoniyatlar — shaxsiy brend yoki kompaniyangizni rivojlantirish uchun Telegram-kanali ajoyib tanlov bo‘lishining asosiy sabablari. Ko‘plab foydalanuvchilar. Telegramda butun dunyo bo‘ylab 800 milliondan ortiq faol foydalanuvchilar ro‘yxatdan o‘tgan. Shunday katta miqdordagi faol foydalanuvchilar bilan Telegram kanalingizni muvaffaqiyatli rivojlantirish va yangi obunachilarni jalb qilish uchun noyob imkoniyatlarni taqdim etadi. Xavfsizlik va maxfiylik. Telegram o‘zining kuchli shifrlash tizimi (end-to-end encryption) bilan tanilgan bo‘lib, uni eng xavfsiz messenjerlardan biriga aylantiradi. End-to-end encryption foydalanuvchilarning xabarlarini jo‘natuvchi qurilmada shifrlab, qabul qiluvchi qurilmada shifrdan chiqaradi, bu ma’lumotlarning uchinchi tomonlardan himoyalanishini ta’minlaydi. Shu tufayli Telegram kanalingizni maxfiylik va ma’lumotlarning xavfsizligi bilan qiziqqan foydalanuvchilar orasida muvaffaqiyatli rivojlantirish uchun ideal platforma hisoblanadi. Katta hajmdagi kontent almashish imkoniyatlari. Messenjer turli xil kontent yaratish va tarqatish uchun keng imkoniyatlarni taqdim etadi. Siz matnli xabarlar, rasmlar, videolar, ovozli yozuvlar, hujjatlar bilan bo‘lishishingiz va hatto so‘rovnomalar yaratishingiz mumkin. Bu sizga kontentingizni xilma-xil qilish va auditoriyaning e’tiborini jalb qilish imkonini beradi. Bundan tashqari, Telegram 2 GB gacha bo‘lgan fayllarni yuborishni qo‘llab-quvvatlaydi, bu esa uni ma’lumot almashish uchun yanada qulay vositaga aylantiradi. Foydalanish qulayligi. Messenjerda sodda va intuitiv interfeys mavjud bo‘lib, uni har qanday yosh va texnik saviyasi bo‘lgan foydalanuvchilar uchun ishlatishni osonlashtiradi. Bu obunachilaringizga kontentingizga osonlik bilan kirish va undan foydalanish imkonini beradi, sizga esa Telegram-kanalingizni rivojlantirishda qulaylik yaratadi. Monetizatsiya imkoniyatlari xilma-xil. Telegram kanalingizni monetizatsiya qilishning turli yo‘llarini taklif etadi. Siz reklama joylashtirishingiz, o‘z mahsulot yoki xizmatlaringizni sotishingiz, homiylarni jalb qilishingiz yoki hatto obunachilaringizdan xayriya so‘rashingiz mumkin. Bu kanalingizdan barqaror daromad olish va uni foydali qilish imkonini beradi. Telegram kanalini rivojlantirishning sabablari Ehtimol siz ushbu savolni o‘zingizga berayotgandirsiz, ayniqsa, agar siz kontentni rivojlantirish va monetizatsiya qilishda endigina ilk qadamlaringizni qo‘yayotgan bo‘lsangiz. Keling, Telegram kanalini rivojlantirish siz uchun nega foydali va qiziqarli bo‘lishi mumkinligini bir necha sabablarda ko‘rib chiqaylik. Yangi auditoriyani jalb qilish. Telegram – bu yangi auditoriyani jalb qilish uchun ajoyib platforma. Uning yordamida siz kontentingiz yoki mahsulotingizga qiziqqan keng maqsadli auditoriyani topishingiz mumkin. Misol uchun, agar siz kulinariya kanalini yuritayotgan bo‘lsangiz, yangi retseptlar va pishirish bo‘yicha maslahatlarni qidirayotgan odamlarga murojaat qilishingiz mumkin. Bu obunachilar va potentsial mijozlar sonini oshirish imkoniyatini ochib beradi. Reklamadan daromad olish. Messenjer kanalingizni monetizatsiya qilish uchun turli xil imkoniyatlarni taklif etadi va ulardan biri – reklama joylashtirish. Agar sizning kanalingiz mashhur bo‘lsa va katta auditoriyaga ega bo‘lsa, reklama beruvchilarni jalb qilishingiz mumkin. Ular reklama joylashtirish uchun sizga to‘lashga tayyor bo‘ladi. Bu kanalingiz daromadini oshirishning ajoyib usuli. Shaxsiy brendingizni rivojlantirish. Agar siz o‘z sohangizda ekspert bo‘lsangiz, Telegram kanali rivoji siz uchun juda samarali vosita bo‘lishi mumkin. Siz o‘z bilim va tajribangizni baham ko‘rishingiz, ekspert maslahatlarini izlayotgan auditoriyani jalb qilishingiz va o‘zingizni nufuzli mutaxassis sifatida ko‘rsata olishingiz mumkin. Bu sizga yangi imkoniyatlar, masalan, konferensiyalarda chiqishlar qilish, kitoblar yozish yoki pullik maslahatlar berish yo‘llarini ochib beradi. Telegram kanalini rivojlantirish usullari Telegram kanalini rivojlantirish va targ‘ib qilishning ko‘plab usullari mavjud bo‘lib, ular sizga yangi obunachilarni jalb qilish va kanalingiz mashhurligini oshirishga yordam beradi. Keling, ularning 10 tasini batafsil ko‘rib chiqaylik: Do‘stlarni taklif qilish. Do‘stlaringiz va tanishlaringizni kanalingizga obuna bo‘lishni so‘rang va ular orqali o‘z do‘stlarini taklif qilishlarini so‘rang. Bu targ‘ibotni boshlash va birinchi auditoriyani jalb qilishning samarali usulidir. Boshqa kanallarda reklama sotib olish. O‘z tematikangizga mos va mashhur kanallarda reklama joylashtirish yangi obunachilarni jalb qilishning samarali usuli bo‘lishi mumkin. Boshqa platformalarda havola joylashtirish. Agar siz boshqa ijtimoiy tarmoqlarda yoki blogingizda akkauntlarga ega bo‘lsangiz, Telegram-kanalingizga havola joylashtirishingiz mumkin. Lead-magnetlar. Obunachilaringizga ular uchun qadrli narsalarni taklif eting. Misol uchun, elektron kitob, video dars yoki faqat obunachilaringiz uchun eksklyuziv kontent yaratishingiz mumkin. Sticker-paklar yaratish. O‘zingizning noyob va qiziqarli sticker-paklaringizni yaratish orqali foydalanuvchilarni jalb qilishingiz mumkin. Stickerlar Telegramda muloqot va his-tuyg‘ularni ifodalash uchun ishlatiladi va sizning sticker-pakingiz foydalanuvchilar orasida mashhur bo‘lishi mumkin. Mutual PR. Boshqa tematik kanallar va blogerlar bilan hamkorlik qilish foydali bo‘lishi mumkin. Shu orqali siz yangi auditoriyaga erishishingiz mumkin. Xulosa Telegram kanalini rivojlantirish va targ‘ib qilish oson ish bo‘lmasligi mumkin, ammo to‘g‘ri tanlangan taktika va harakatlar bilan siz obunachilar sonini oshirishingiz va ularning qiziqishini saqlab qolishingiz mumkin. Telegram kanalingiz muvaffaqiyatini oshirish uchun izchil rivojlanish va sifatli kontent muhim omillardan hisoblanadi.
Formula ROI marketingda
ROI koeffitsientini baholash – marketing kampaniyasining juda muhim momenti. Bu sizning brendga qilgan sa’y-harakatlaringiz qanday foyda keltirayotganini aniqlashga yordam beradi va olingan ma’lumotlardan kelajakdagi strategiyalarni ishlab chiqishda foydalanishga imkon beradi. ROI nima ROI (“Return on Investment” ingliz tilidan tarjima qilinganda “investitsiyalar qaytishi”) ko‘rsatkichidir, ya’ni kompaniyaga kiritilgan mablag‘ning rentabelligi. Bu biznes uchun mahsulot qanchalik foydali yoki zararli ekanligini ko‘rsatadi. Kiritilgan mablag‘lar – bu biznesga qo‘shilgan sarmoyadir. Ish uchun zarur bo‘lgan xarajatlar: ish haqi, ijaralar, marketing, xaridlar va hokazolar. Agar byudjetning qanchalik qismi qaytishini bilmoqchi bo’lsangiz, ROI ni hisoblash kerak, ya’ni u qaytariladi. Bu koeffitsient ko’pincha reklamaning samaradorligini tushunish uchun ishlatiladi: ijtimoiy tarmoqlardagi yoki qidiruvdagi targeting. ROI hisoblash formulasi ROI hisoblash loyihalarning rentabelligini aniqlashga yordam beradi. Shu sababli ROI formulasi biznesda eng muhimlaridan biridir, uning yordamida rivojlanish yo‘nalishini tanlash va keyin nima qilish kerakligini tushunish mumkin – marketing kampaniyasidan voz kechish yoki uni saqlab qolish, lekin byudjetni tuzatish. ROI = (Daromad – Xarajatlar)/Xarajatlar * 100 % Daromad – bu kompaniyaning mahsulot yoki xizmatni sotishdan olgan barcha mablag‘lari. Marketing xarajatlari – bu kampaniyaga qilgan har qanday xarajatlardir. Masalan: klik uchun to‘lov; media reklama bo‘yicha kliklar; kontent ishlab chiqarish; tashqi reklama agentliklarining ish haqlari. ROMI va ROAS hisoblash formulalari Marketingda ROI ikkita metrikaga bo‘linadi: ROMI va ROAS. ROMI – bu marketingga kiritilgan investitsiyalarning qaytish koeffitsienti. U reklama kampaniyasining samaradorligini o‘lchash va keyingi investitsiyalarni taqsimlash uchun qo‘llaniladi. U foydaning byudjetga nisbati sifatida hisoblanadi. ROMI = (Foyda – Marketing byudjeti)/Marketing byudjeti * 100 % ROAS – bu reklama xarajatlarining qaytishini ko‘rsatadi. U aniq bir kampaniya, e’lon yoki ularning guruhining samaradorligini baholash uchun ishlatiladi. Masalan, siz aniq e’lon yoki targeting vaqtingiz va pulingizga arziydimi yoki yo‘qmi bilmoqchisiz va keyin ROAS ni tekshirasiz. ROAS = Reklamadan tushgan daromad/Reklama xarajatlari * 100 % ROI, ROMI va ROAS bir-biriga o‘xshash bo‘lsa-da, bu ko‘rsatkichlarni aralashtirmaslik muhimdir. ROI 100% degani, siz ikki baravar ko‘p daromad topdingiz degani. Ammo ROAS 100% degani, nolga ishlaganingizni anglatadi. Qaysi ROI ni yaxshi deb hisoblash mumkin ROI kontekstsiz hech qanday ahamiyatga ega bo‘lmagan koeffitsientdir. Kichik foydaga ega bo‘lgan holatda katta ROI olish mumkin. Agar daromad va xarajatlarni bilmasangiz, foyda haqida xulosa chiqarishning iloji yo‘q. Keling, ikki kampaniyani misol sifatida olaylik. Mahsulot bir xil bo‘lsin. Birinchi holatda ROI ko‘proq – 118 %. Go‘yo bu kampaniya muvaffaqiyatliroq, lekin ikkinchisi tufayli 20 ta mahsulot sotish va 1700 rubl ko‘proq foyda olish mumkin bo‘lgan edi, va ROI u yerda atigi 58 %. Demak, reklama xarajatlarini optimallashtirish va ko‘proq mahsulot ishlab chiqarish yoki sotish kerak. ROI < 100% — aniq yomon, kampaniya zarar ko’radi. ROI > 100% — yaxshi, agar siz shu bilan maksimal mahsulotni sotayotgan bo‘lsangiz. Agar siz ko‘proq sotishingiz va daromadni oshirishingiz mumkin bo‘lsa, ROI ni 100% ga oshirishga intiling. ROI hisoblash misoli Aytaylik, siz kiyim brendiga egasiz. Siz birinchi mijozlarni jalb qilish uchun reklama o‘rnatishga qaror qildingiz. Biz svitshotlarga reklama uchun 3500 rubl sarfladik va 4 dona mahsulotni 1600 rubldan sotdik. Kampaniya daromadi = 4*1600 = 6400 rubl. ROI = (Daromad — Xarajat)/Xarajat * 100 % ROI = (6400 — 3500)/3500 * 100 % = 86 %. ROI — 86%, 100% dan kam. Bu shuni anglatadiki, reklama uchun sarflagan 1 rublga biz 0,86 rubl ishlab topdik. Svitshotlar kampaniyasi zararli. Shuningdek, kostyumlar kampaniyasining ROI ni hisoblaymiz. Kampaniya daromadi = 1 * 3000 = 3 000 rubl. ROI = (Daromad — Xarajat)/Xarajat * 100 % ROI = (3 000 – 2500) /2500 * 100% = 20 % ROI — 20 %, 100 % dan kam, kampaniya zarar ko‘rdi. Kostyumlar kampaniyasining ROI ni hisoblaymiz. Kampaniya daromadi = 2 * 7000 = 14 000 rubl. ROI = (Daromad – Xarajat)/Xarajat * 100 % ROI = (14 000 – 5000) /5000 * 100% = 180 % ROI — 180 %, 100 % dan yuqori, kampaniya muvaffaqiyatli. ROI samaradorligini qanday bilish mumkin Koeffitsient barcha biznes sohalari uchun universal emas. Qimmatbaho tovarlar va xizmatlarni sotishda, xaridor uzoq vaqt tanlayotganida ROI noto‘g‘ri ma’lumot beradi. Mijoz kontekstli e’lon orqali kelib, taklifni o‘rganib chiqishi va ketishi mumkin. Mantiq bo‘yicha bu samarasiz kanal hisoblanadi. Ammo bir hafta o‘tgach, u qaytib kelib, xarid qilishi mumkin. ROI ayniqsa samarali bo‘lgan sohalar mavjud: — bevosita savdoda; — sotishni rag‘batlantirishda; — sodiqlikni oshirish dasturlarida; — mijozlarning shikoyatlari bilan ishlashda. Nima uchun ROI samarasiz bo’lishi mumkin: Statik koeffitsient. Siz valyuta kursi va boshqa iqtisodiy omillarni hisobga olmasdan muayyan sana bo‘yicha hisob-kitob qilasiz. Kam ma’lumotli baho. Loyihaning, kampaniyaning barcha nozik tomonlarini hisobga olgan holda aniq ko‘rsatkichni olish qiyin. Ushbu koeffitsientni boshqa ko‘rsatkichlar bilan birgalikda ishlatish samarali bo‘ladi. ROI hisoblash shartlarini hisobga oling – qaysi sohada marketing kampaniyasini olib borasiz. Koeffitsient umumiy tasvirni beradi, ammo siz uchun qaror qilmaydi – loyihani yopish yoki imkoniyat berish, byudjetni tuzatish yoki yangi kanallarni sinab ko‘rish. ROI ni qanday oshirish mumkin Reklama samaradorligini oshirish uchun: Reklamada izchillik prinsipiga rioya qiling. Kontekstli e’lon qidiruv so‘rovini o‘z ichiga oladi, havola reklama mavzusiga va foydalanuvchi izlayotgan narsaga mos keladigan maqsadli sahifaga olib boradi. Masalan, “Moskvada mashina sotib olish” so‘rovi bilan e’lon mehmonni avtomobillar sotiladigan katalogga olib borishi kerak, saytning bosh sahifasiga emas. Yangi reklama kanallarini ulash. Bitta manbadan foydalanish va boshqalarni e’tiborsiz qoldirish samarasiz. Hamma foydali kanallardan foydalaning, zararli kanallarni o’chiring. Foydalanuvchilarning so‘rovlariga mos keladigan reklama takliflarini yarating. Kalit so‘zlarni sizning bozor segmentingizda auditoriya ehtiyojlarini hisobga olgan holda tanlang. ROI koeffitsienti nafaqat o‘tgan kampaniyalar haqidagi ma’lumotlarni olishga, balki keyingi strategiyalarni yaratishga va kelajakdagi daromadlarni bashorat qilishga yordam beradi. Xulosa Agar reklama kampaniyasiga kiritilgan mablag‘larning qaytishini bilmoqchi bo‘lsangiz, ROI ni hisoblang. Siz bu ko‘rsatkichni tahlil qilasiz va keyin nima qilish kerakligini hal qilasiz – byudjetni tuzatish yoki kampaniyani to‘xtatish, byudjetni yo‘qotmaslik uchun. ROI ning asosiy qiymati shundaki, vaqtida hisoblash biznesga qimmatga tushadigan xatolardan qochishga imkon beradi. Muammoni o‘z vaqtida ko‘rasiz, tezda qaror qabul qilasiz va oddiy harakatlar orqali koeffitsientni oshirasiz. Foydalanuvchi klikdan keyin qayerga kelganini kuzatib boring, yangi kanallarni ulang va tegishli e’lonlarni yarating. Hisoblash uchun onlayn kalkulyatorlardan yoki google jadvallaridan foydalanishingiz mumkin. Birinchisi operatsiyalar uchun to‘liq tayyor, ikkinchisini esa o‘zingizga moslashtirishingiz mumkin.
Onlayn-konsultant uchun sayt
Onlayn-konsultant saytda – mijozlar bilan tezkor aloqa uchun qo‘shimcha kanal hisoblanadi. U konversiyani oshirishga, foydalanuvchilar ishonchi va sadoqatini oshirishga, kompaniya yoki buyurtma haqida savollarga tezkor javob berishga va yoqimsiz holatlarni hal qilishga yordam beradi. Onlayn-konsultantning biznes uchun imkoniyatlari haqida batafsil ma’lumot beramiz. Onlayn-konsultant nima? Foydalanuvchi ko‘zi bilan onlayn-konsultant bu ekranning o‘ng burchagida paydo bo‘ladigan tugma, unga bosganda chat oynasi ochiladi. Vizualligi jihatidan bu vosita messenjerga o‘xshaydi va bu uning afzalligidir: qanday foydalanishni o‘rganishga hojat yo‘q, hamma narsa intuitiv tushunarli. Bundan tashqari, onlayn-chat orqali muloqot qilish juda oson va ortiqcha harakat talab qilinmaydi – saytda ro‘yxatdan o‘tish yoki avtorizatsiyadan o‘tish shart emas. Onlayn-konsultantlar ikki xil bo‘ladi: faol va nofaol, foydalanuvchilar bilan o‘zaro ta’sir shakliga qarab. Nofaol onlayn-konsultantlar avtomatik ravishda ochilmaydi, bu holda mijoz o‘zi tugmani bosib, muloqotni boshlashi kerak. Faollari esa, aksincha, foydalanuvchi ma’lum bir harakatlarni bajarganda, muloqotni boshlaydi. Masalan, ma’lum bir vaqt davomida sahifani ko‘rib chiqqanda yoki saytga ma’lum bir platformadan kirganda. Agar hali mos xizmatni tanlamagan bo‘lsangiz, Jivo’ni sinab ko‘ring – bu mijozlar bilan muloqot qilish uchun ko‘p funksiyali yechimdir. Jivo bilan hech bir xabarni o‘tkazib yubormaysiz, saytning aqlli chati, elektron pochta, mashhur ijtimoiy tarmoqlar va messenjerlar, virtual ATS, telefon aloqa va boshqa imkoniyatlar bilan integratsiyasi tufayli. Jivo vositalari yuzlab kiruvchi xabarlarni qayta ishlashga mo‘ljallangan va har qanday biznes uchun mos keladi. Onlayn-konsultant qanday vazifalarni hal qiladi Sayt egalari uchun onlayn-konsultant mijozlar bilan tezkor muloqot qilish, ularning so‘rovlarini, shikoyatlarini qayta ishlash va fikr-mulohazalar olishda yordam beradi. Va bularning hammasi email orqali rasmiy yozishmalardan farqli o‘laroq, tabiiy va shaxsiylashtirilgan formatda amalga oshiriladi, chunki muloqot chat oynasida o‘tadi. Agar operator savollarga batafsil va asosli javob bergan yoki foydalanuvchining muammosini hal qilgan bo‘lsa, qoniqqan mijoz yana qaytib keladi. Bundan tashqari, yozishma davomida qo‘shimcha mahsulot yoki xizmatlarni sotish mumkin. Jivo bilan siz marketing va sotuvlar uchun yanada ko‘proq vositalarga ega bo‘lasiz. Masalan, hatto o‘zingiz yozgan CRM tizimi bilan ham integratsiya qilish. Shuningdek, boshqa mashhur xizmatlar bilan: Slack, Wix, WordPress, Ecwid, Zapier, Joomla, Woocommerce, InSales. Bu orqali siz turli kanallardan kelgan mijozlar xabarlarini nazorat qilib, foydalanuvchilardan olingan ma’lumotlar va skvoznoy analitika tufayli ko‘proq daromad olishingiz mumkin bo‘ladi. Agar muammolar paydo bo‘lsa, ularga tezkor javob beradigan kechayu kunduz texnik qo‘llab-quvvatlash xizmati mavjud. Jivo’da sotuvchilar uchun qulay imkoniyatlar mavjud: smartfon orqali ishlash uchun mobil ilova, tashrif buyuruvchilar va chatda yozishmalarni kuzatish, javoblar shablonlari, chet elliklar bilan muloqot qilish uchun 90 ta tilda tarjimon va spamni bloklash. Muloqotni boshlashda javob variantlari bilan faol chatlar muloqotni yanada oson va tabiiy boshlashga yordam beradi. Shuningdek, xodimlaringiz mijozlar bilan telefonda gaplashishi va bir vaqtning o‘zida chatda hujjatlar yoki qo‘shimcha ma’lumotlarni yuborishi mumkin bo‘ladi. Bu bitimlarni tezroq va sifatliroq yopishga yordam beradi. Jivo sizga xodim xarajatlarini optimallashtirishda ham yordam beradi. Operatorlar ishini baholash orqali siz menejerlarning samaradorligini tahlil qilishingiz va kim yaxshi ishlayotganini, kim ishlamayotganini aniq tushunasiz. To‘lovlar onlayn-konsultant orqali Mijozlar buyurtmalarni internet-do‘konda rasmiylashtirishlari shart emas, mijozlaringiz Jivo chatida buni to‘g‘ridan-to‘g‘ri amalga oshirishlari mumkin. Har qanday xodim hisob-fakturani besh soniya ichida chiqara oladi, bu esa CRM, pochta, chat o‘rtasida doimiy ravishda almashishni talab qilmaydi va to‘lov holatini tekshirish zarur emas. Servisda pul mablag‘lari kelgan-kelmaganligini darhol ko‘rishingiz mumkin. Tranzaksiya Tinkoff Bank orqali amalga oshiriladi. U Visa, Mastercard, Maestro kabi bank kartalari bilan ishlaydi. Agar Apple Business Chat bilan integratsiyani ulasangiz, Apple Pay orqali to‘lovlarni ham qabul qilishingiz mumkin bo‘ladi. Bu iPhone foydalanuvchilari ko‘p bo‘lgan bizneslar uchun eng yaxshi yechimdir – ular operator bilan muloqotda bir bosish orqali buyurtmalar uchun to‘lovni amalga oshiradilar. Onlayn-konsultant saytingizning konversiyasini, o‘rtacha chekni va sotuvlarni umuman olganda oshirishga yordam beradi, shuningdek, saytning muhim ko‘rsatkichlarini ham. Bu saytga kirish vaqti, chunki foydalanuvchi menejer bilan yozishmalar olib boradi va saytda uzoqroq qoladi. Shuningdek, ko‘rib chiqish chuqurligi va ichki o‘tishlar soni ham oshadi, chunki foydalanuvchi muloqot davomida operator yuborgan havolalar orqali o‘tib turadi.
Sayt konversiyasini hisoblash formulasi
Konversiya saytning qanchalik samarali ishlayotganini tushunishga yordam beradi va biror narsa noto‘g‘ri bo‘lsa, tezda choralar ko‘rishga imkon beradi. Ushbu ko‘rsatkichni uzoq muddatli tahlil qilish foyda va foydalanuvchilar sadoqatini oshiradi. Konversiya nima va uni qanday hisoblash haqida batafsil tushuntirib beramiz. 📈Konversiya nima? Bu maqsadli harakatni amalga oshirgan foydalanuvchilar sonining umumiy tashrifchilar soniga nisbati. Masalan, mahsulot sotib olish, savatga qo’shish, ariza yuborish, saytda ro’yxatdan o’tish yoki xabarnomaga obuna bo‘lish kabi harakatlar. Odatda konversiya ko‘rsatkichi 1,5-2% atrofida bo‘ladi. Bu 2000 tashrifchidan 30-40 kishi biror harakat qilganligini anglatadi. 🏷️Konversiya turlari Konversiyalarni foydalanuvchilarning saytda amalga oshirgan harakatlarining qiymatiga qarab ikki asosiy turga ajratish mumkin: Makrokonversiya — bu kompaniyaga daromad keltirgan mijozlar soni. Mikrokonversiya — bu ro’yxatdan o’tgan, xabarnomaga obuna bo’lgan yoki mahsulotni savatga qo’shgan odamlar. Ushbu ko‘rsatkich kelajakda xarid qilishi mumkin bo‘lgan potensial mijozlarni hisobga oladi. Shuningdek, qurilma turi va sotuv kanali bo’yicha konversiyalar ham ajratiladi: To’g’ridan-to’g’ri konversiya — tashrifchi saytga kirib, darhol mahsulotni sotib oladi. Kross-qurilma konversiya — foydalanuvchining turli qurilmalarda amalga oshirgan maqsadli harakatlarini kuzatish. Assotsiyativ konversiya — bu sayt bilan o‘zaro aloqada bo‘lgan nuqtalar bo‘lib, ular konversiyaga olib kelgan. Ko’rsatmalar bo’yicha konversiya — bu reklama e’lonlarining ko’rilgan soniga nisbatan hisoblanadi. 📌 Konversiya tahlilida nimani e’tiborga olish kerak? Konversiyaga ko‘plab omillar ta’sir qiladi. Ko‘rsatkichni hisoblashdan oldin, siz ishlayotgan bozor, auditoriyangiz va foydalanuvchilar kirayotgan reklama kanalini tahlil qiling. Sanoat. Turli sohalarda o‘rtacha konversiya ko‘rsatkichi har xil bo‘ladi. Masalan, taksi buyurtma qilish saytiga foydalanuvchilar faqat mashina buyurtma qilish uchun kiradilar va safardan deyarli voz kechishmaydi. Qimmatbaho mahsulotlarni sotuvchi internet-do‘konlarda ular uzoq vaqt tanlov qiladilar va keyinroq qaytib xarid qilishlari mumkin. So‘rovlar. Mijoz sizning biznesingizni qaysi kalit so‘zlar orqali topgani muhim. “Ko‘ylakni qanday yuvish kerak” va “manjetli oq ko‘ylak sotib olish” kabi so‘rovlar turli xil. Ikkinchi so‘rovdan kelgan tashrifchi ehtimoliy xaridorga aylanadi. Trafik manbai. Foydalanuvchi qaysi kanal orqali kelgani muhim. Odatda yaxshi natijalarni kontekstual reklama va SEO orqali kelgan odamlar ko‘rsatadi. Ularni ma’lum bir mahsulot yoki xizmat qiziqtiradi, shuning uchun ular bosishadi. 🤔 Konversiyani qanday hisoblash mumkin? Konversiyani hisoblash uchun ko‘plab xizmatlar mavjud, lekin eng mashhurlari Yandex.Metrika va Google Analytics hisoblanadi. Yandex.Metrika xizmatlari ko‘rsatkichlar bo‘yicha batafsil tahlil va hisobot taqdim etadi. Konversiyani kuzatish uchun maqsadlarni belgilash kerak. Ularning sozlamalari reklama strategiyasiga bog‘liq — bu buyurtmani to‘lash yoki mahsulotlarni ko‘rish bo‘lishi mumkin. Yandex.Metrika sozlamalarida siz maqsadni tanlashingiz va foydalanuvchilar harakatlarini qayd etishingiz mumkin. Xizmat so‘nggi 10 kunlik ma’lumotlarni yoki buyurtmani to‘lamagan auditoriya segmentini ko‘rsatadi. Google Analytics ham Yandex.Metrikaga o‘xshash, lekin unda tayyor maqsad shablonlari mavjud. Ular quyidagi kategoriyalarga bo‘lingan: Daromad: to’lov amalga oshirildi. Trafik manbalari: muvaffaqiyatli ro’yxatdan o’tish, akkaunt yaratish. So‘rov: mahsulot yoki kontaktlarni ko‘rish. O‘zaro ta’sir: ulashish, sevimlilarga qo’shish, xabarnomaga yozilish. % Konversiyani hisoblash formulasi Konversiya = (Maqsadli harakatni amalga oshirgan tashrifchilar soni / Umumiy tashrifchilar soni) * 100% Masalan: Saytga tashrif buyurgan foydalanuvchilar soni — 3000 kishi. Maqsadli harakatni amalga oshirgan foydalanuvchilar — 150 kishi. Konversiya: 150 / 3000 * 100% = 5%. Konversiya ko‘rsatkichi dinamik va har kuni o‘zgaradi, chunki foydalanuvchilar oqimi va ularning harakatlari o‘zgarib turadi. Savollar qo‘shish uchun takliflar: Qanday qilib makrokonversiya va mikrokonversiya o‘rtasidagi farqni aniqlash mumkin? Qaysi vositalar kross-qurilma konversiyani samarali kuzatadi? Saytda konversiya oshirish uchun qanday eng yaxshi amaliyotlar mavjud? 🛠️ Onlayn konvertatsiya kalkulyatori Miqdori: Maqsadli harakatlar soni: Konvertatsiya 0% HISOBLASH function calculateConversion() { var visitors = document.getElementById(‘visitors’).value; var leads = document.getElementById(‘leads’).value; if (visitors > 0 && leads >= 0) { var conversionRate = (leads / visitors) * 100; document.getElementById(‘result’).innerHTML = conversionRate.toFixed(2) + ‘%’; } else { document.getElementById(‘result’).innerHTML = ‘0%’; } } @media (max-width: 600px) { #conversion-calculator { flex-direction: column; align-items: flex-start; } #conversion-calculator div { width: 100%; } button { width: 100%; } } { “@context”: “https://schema.org”, “@type”: “FAQPage”, “mainEntity”: [ { “@type”: “Question”, “name”: “Konversiya nima?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Bu maqsadli harakatni amalga oshirgan foydalanuvchilar sonining umumiy tashrifchilar soniga nisbati. Masalan, mahsulot sotib olish, savatga qo’shish, ariza yuborish, saytda ro’yxatdan o’tish yoki xabarnomaga obuna bo‘lish kabi harakatlar.” } }, { “@type”: “Question”, “name”: “Konversiya qanday hisoblanadi?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Konversiyani hisoblash uchun quyidagi formula qo‘llaniladi: Konversiya = (Maqsadli harakatni amalga oshirgan tashrifchilar soni / Umumiy tashrifchilar soni) * 100%. Misol: Saytga tashrif buyurgan foydalanuvchilar soni — 3000 kishi, maqsadli harakatni amalga oshirgan foydalanuvchilar — 150 kishi. Konversiya: 150 / 3000 * 100% = 5%.” } }, { “@type”: “Question”, “name”: “Makrokonversiya va mikrokonversiya o‘rtasidagi farq nima?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Makrokonversiya bu kompaniyaga daromad keltirgan mijozlar sonini anglatadi, mikrokonversiya esa ro’yxatdan o’tgan, xabarnomaga obuna bo’lgan yoki mahsulotni savatga qo’shgan odamlarni anglatadi.” } }, { “@type”: “Question”, “name”: “Konversiyani tahlil qilishda nimalarga e’tibor berish kerak?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Konversiyani tahlil qilishda sanoat, so‘rovlar va trafik manbalarini hisobga olish kerak. Har bir faktor konversiyaga o‘ziga xos ta’sir ko‘rsatadi, masalan, sanoatdagi o‘rtacha ko‘rsatkichlar yoki kalit so‘zlar turi.” } }, { “@type”: “Question”, “name”: “Konversiyani kuzatish uchun qaysi vositalardan foydalanish mumkin?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Eng mashhur vositalar Yandex.Metrika va Google Analytics hisoblanadi. Ular foydalanuvchilarning maqsadli harakatlarini kuzatishga va batafsil tahlil qilishga imkon beradi.” } }, { “@type”: “Question”, “name”: “Saytda konversiyani oshirish uchun qanday amaliyotlar mavjud?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Saytda konversiyani oshirish uchun foydalanuvchi tajribasini yaxshilash, sotuvga yo‘naltirilgan matnlarni optimallashtirish, navigatsiyani soddalashtirish va reklama kampaniyalarini tahlil qilish samarali usullardan hisoblanadi.” } } ] }
Virtual ATS — bu nima?
An’anaviy telefon tarmog’i qimmat turadi — raqam sotib olish, provayder xizmatlari uchun to’lash, uskunalar sotib olish kerak. Bularning barchasiga biznes ancha mablag’ sarflashi kerak bo’ladi. Virtual ATS esa bunday xarajatlarni talab qilmaydi va yaxshiroq ishlaydi. Bu nima ekanligini va uni qanday ulashni tushuntiramiz. Virtual ATS nima? Virtual ATS yoki IP-telefoniya — bu telefon aloqasi bo’lib, signal simlar orqali emas, balki internet orqali uzatiladi. Virtual ATS uchun qimmat uskunalar va maxsus texnik xizmat ko’rsatish kerak emas. Foydalanuvchi shlyuzlar — routerga o’xshaydigan jismoniy qurilmalar — yoki dasturiy ta’minot orqali ulanadi. Virtual ATSlar: ko’p kanalli raqamlar, ovozli pochta va koltrekkingdan foydalanadi; ish vaqtidan tashqari qo’ng’iroqlar haqida xabar beradi, shunda keyinroq qayta qo’ng’iroq qilish mumkin; qo’ng’iroqlar navbati paydo bo’lsa, ularni taqsimlaydi. Avvalo, ular eng kam yuklangan menejerga yuboriladi; qo’ng’iroqlarni yozadi va tahlil qiladi; mashhur CRM tizimlari bilan integratsiya qiladi; kompaniya ichida konferentsiyalar o’tkazish va saytga qo’ng’iroq qilish uchun vidjet o’rnatish imkonini beradi. Virtual ATS bilan ishlash uchun maxsus dastur, masalan, Jivo, internetga kirish, mikrofonli naushniklar bilan kompyuter kerak. Agar xodimlar turli shaharlar va mamlakatlarda bo’lsalar ham IP-telefoniya ishlatilishi mumkin — barcha batafsil statistika yagona “bulut”ga to’planadi. Bu shunday ishlaydi: mijoz sizning raqamingizga qo’ng’iroq qiladi, uning qo’ng’irog’i virtual ATSga tushadi, qayta ishlanadi va menejerga yoki bo’limga yo’naltiriladi. Nima uchun virtual ATSlar analog ATSlardan yaxshiroq? An’anaviy ATS — bu qimmat uskunalar majmuasi bo’lib, doimiy texnik xizmat ko’rsatishni talab qiladi. Uni joylashtirish uchun alohida xonaga, xizmat ko’rsatish uchun esa texnik xodimlarga ehtiyoj bor. Shuning uchun zamonaviy bizneslar tobora ko’proq IP-telefoniya tanlaydi. Bulutli xizmatlar moslashuvchan bo’lib, oson kengaytiriladi va ularni tezda biznes vazifalariga moslashtirish mumkin. Virtual ATSlarning afzalliklari: Masshtablanuvchan. Bulutli echimlarga cheksiz miqdordagi xodimlarni ulash mumkin va o’zgarishlarni kiritish oson. Abonentlarni qo’shish yoki olib tashlash, butun tuzilmani kadr o’zgarishlari bilan moslashtirish CRM tizimidagi sozlamalarni o’zgartirish kabi oddiy. Jismoniy manzilga bog’liq emas. Bulutli ATSlar kompaniyaning barcha filiallarini va masofaviy xodimlarini yagona tarmoqqa birlashtiradi, ularning qaerda joylashganligidan qat’i nazar. Qo’ng’iroqlarni qabul qilish uchun internet yetarli. Jamoa uyda yoki safarda bo’lsa ham, aloqada qolishi mumkin, va kompaniya telefon raqamini saqlab qolib, jismoniy manzilni o’zgartirishi mumkin. Ko’p funksiyali. Bozorda ko’p foydalanuvchili bulutli platformalar mavjud. Bu nafaqat aloqa tashkil qilish uchun qulay echimlar, balki kompleks mahsulotlar. Ular biznesni samarali boshqarishga, savdoni oshirishga va barcha biznes jarayonlari bo’yicha batafsil tahlillarni olishga yordam beradi. ATSni qanday ulash mumkin? Virtual ATSga kirishdan oldin virtual raqamni to’lash va provayderni tanlash kerak. Virtual raqamni ulash oson — mos formatni, raqamlar kombinatsiyasini (shahar kodi, 800 va h.k.) tanlang va xizmatni to’lang. Provayderni tanlashda quyidagi jihatlarga e’tibor bering: obro’ — bozor va takliflarni tahlil qilish, sharhlarni o’rganish; kompaniyangizning faoliyat xususiyatlari va haqiqiy ehtiyojlariga qarab kerakli xizmatlar to’plamini aniqlash; mos tarifni tanlash − asosiy yoki kengaytirilgan. Provayder xizmatlarini to’laganingizdan so’ng, sizga virtual ATSga kirish huquqi beriladi va uni sozlash kerak bo’ladi. Virtual ATSni sozlash Virtual ATSning samaradorligi sifatli sozlash va boshqa biznes vositalari bilan integratsiyaga bog’liq. Turli tizimlar bilan ishlash tartibi farq qilishi mumkin, lekin umumiy qadamlar mavjud. Ichki telefon raqamlarini belgilang. Ularni har bir xodimingizga moslashtirish kerak. Avval chiqish yo’nalishini belgilovchi telefonni tayinlaysiz. Keyin qayta yo’naltirish yo’nalishini belgilaysiz, chiqish qo’ng’iroqlariga cheklovlarni o’rnatasiz va abonentning bulutli ATSdagi kirish darajasini belgilaysiz — buning uchun xodimni foydalanuvchi shaxsiy kabinetiga bog’laysiz. Ish va ish vaqtidan tashqari vaqt uchun ATS jadvalini tayyorlang. Standart tarzda tizim 24/7 rejimida ishlashga mo’ljallangan. Siz uni tashkilotingiz ish xususiyatiga qarab o’zgartirishingiz mumkin. Navbatlarni sozlang. Raqamlarni qayta ishlash tartibini, qo’ng’iroqlar vaqti oralig’ini o’rnating. Qo’shimcha vositalarni ulang. Ovozli menyu parametrlarini belgilang, “qora” va “oq” ro’yxatlar bilan ishlash tartibini belgilang, salomlashuv uchun ovozli fayllarni yuklang. ATS ishining qo’shimcha parametrlarini belgilang. Masalan, telefon stansiyasi ishlaydigan vaqt zonasi. Virtual ATS har qanday miqdordagi xodimlarni yagona tarmoqqa osongina birlashtiradi, biznes jarayonlarini nazorat qilishga yordam beradi va mijozlarga yo’naltirilganlikni oshiradi. Shu sababli u korporativ muloqot uchun eng yaxshi echim hisoblanadi.
ATC — bu nima oddiy so’zlar bilan?
2019-yilda Avochato kompaniyasi tadqiqot o’tkazib, mijozlarning 1/3 qismi yozishdan ko’ra, qo’ng’iroq qilishni afzal ko’rishini aniqladi. Shuning uchun, hatto digital davrida ham telefoniyaga e’tibor bermaslik kerak emas, bu mijozlar bilan muloqot kanali sifatida muhimdir. Muhimi, aloqa sifatli bo’lishi va operator har doim go’shakni ko’tarishi lozim. Buning uchun sizga virtual ATS kerak bo’ladi — qanday bo’lishi mumkinligi va uning afzalliklari haqida gapirib beramiz. ATS nima? ATS — bu avtomatik telefon stansiyasi. Asosan, bu mijozlarga kompaniyaning kol-markaziga qo’ng’iroq qilishiga yordam beradigan uskunadir. Ilgari bu ishni telefonistlar qo’lda amalga oshirardi, hozir esa qulayroq va arzon yechimlar mavjud. ATS turlari Avtomatik telefon stansiyalarining bir necha turlari mavjud. Ular signalni qayta ishlash usuliga ko’ra analog va raqamli turlarga bo’linadi. Analog ATS — tashqi liniyalar va abonent qurilmalari — telefon apparatlari ulanadigan apparat stansiyalardir. Tashqi liniyalar kompaniyadan tashqarida joylashgan bo’lsa, ichki liniyalar kompaniya ichida joylashgan. Raqamli IP ATS — raqamli va analog liniyalarni ulash imkonini beruvchi apparat ATS. Ular uchun telefon majburiy emas, chunki signal internet orqali uzatiladi. Suhbat qurilmasi sifatida kompyuter, faks yoki video uzatish imkoniyatiga ega telefon bo’lishi mumkin. Dasturiy ATS, VATS (virtual ATS) — internet orqali ishlaydigan maxsus uskunadir. Virtual ATS yoki IP-telefoniyada signal simlar orqali emas, balki internet orqali uzatiladi. Bu ko’plab funksiyalar va sifatli aloqa bilan jihozlangan variantdir. Rossiyada eng ko’p tarqalgan mini-ATS turlari. Bu ofislar ichida xususiy telefon tarmoqlaridir. Tashqi qo’ng’iroqlarni abonentlar kompaniyadan tashqaridagi bir nechta liniyalar orqali amalga oshiradilar, o’zaro qo’ng’iroqlarni esa ichki kanallar orqali amalga oshiradilar. Bunday aloqada ko’pincha internet ishlatiladi. Bu qulay va arzon, chunki qo’shimcha uskunalar talab qilinmaydi — faqat kompyuter va mikrofonli naushniklar kerak bo’ladi. Jivo ATS misolida virtual telefoniya qanday ishlashini tushunib chiqamiz. Uning yordamida siz o’zingiz qo’ng’iroq qilishingiz, qo’ng’iroqlarni qabul qilishingiz va SMS yozishingiz, qo’ng’iroqlarni matnga o’tkazishingiz mumkin, bu orqali mijozlarning muammolarini tezroq hal qilib, foydalanuvchi sadoqatidan ko’proq daromad olishingiz mumkin. Qo’ng’iroqlar xodimlar o’rtasida taqsimlanadi va mijozlar uchun javobgar bo’lgan operatorlarni tayinlashingiz ham mumkin. Bu qanday ishlaydi: bunday menejerlarda muayyan xaridor bilan muloqotda ustunlik mavjud. Mijoz o’z vaqtida dolzarb ma’lumotni oladi va kompaniya bilan qoladi. Agar mutaxassis band bo’lsa, qo’ng’iroq boshqa xodimlarga o’tadi. Agar bo’sh odam bo’lmasa, mijoz ovozli salomlashuvni eshitadi, bu uni liniyada qolib javobni kutishga undaydi. Jivo IP-telefoniyasini sinab ko’rish oson. Buning uchun saytning o’zida virtual raqamni tanlang, qo’ng’iroqlar balansini to’ldiring va mijozlarga qo’ng’iroq qilishni boshlang. Qaysi ATS ni tanlash kerak? ATS tanlashda unga tushadigan yuk hajmiga qarab tanlang. Har bir provayderning xususiyatlarini diqqat bilan o’rganib chiqing va kompaniyangizning byudjetini baholang. Juda katta shtatga ega katta biznes uchun uskunalar katta joyni egallaydi, shuning uchun texnikaga alohida shkaflar yoki xonalar kerak bo’ladi. Bu qimmatga tushadi, lekin ba’zida xarajatlarsiz iloji yo’q. Shu bilan birga, virtual ATS ham katta biznesga mos kelishi mumkin, o’rta va kichik biznes uchun esa — bu eng yaxshi variantdir. Jivo ATS fizik joy egallamaydi, katta byudjet talab qilmaydi va istalgan miqdordagi abonentlarni ulay oladi. Har yili virtual ATS tadbirkorlar orasida tobora ommalashmoqda. Va bu ajablanarli emas, chunki IP-telefoniya — har bir mijoz bilan muloqot tarixi, avtomatik ovozli xabarlar va mas’uliyatli operatorlar bilan to’liq yordamchidir. Unda siz mijozning qo’ng’irog’ini o’tkazib yubormaslik va uning muammosini imkon qadar tezroq hal qilish uchun barcha imkoniyatlar mavjud. Raqamli ATS va IP-ATS o’rtasidagi farq Raqamli ATS (“an’anaviy” telefoniyada) 300 dan 3400 Gts gacha bo’lgan diapazonga ega bo’lgan signallar bilan ishlaydi. Analog terminal qurilmalari va ulanish liniyalaridan keladigan nutq ma’lumotlari G.711 oilasiga kiruvchi kodeklar yordamida kodlanadi. Ma’lum bir kodek turi ATS ishlatiladigan davlatga bog’liq. Bunday axborot oqimining tezligi nisbatan kichik bo’lib, kanal uchun atigi 64 kbit/s ni tashkil qiladi. Raqamli ATS ichida nutq ma’lumotlari xuddi shu kodeklar yordamida raqamli shaklda aylantiriladi. Raqamli terminal qurilmalari ham kanal formati bilan cheklangan. Bir xil ATS yoki ma’lum protokollardan foydalanish bir nechta kanalni ulash imkonini beradi, ammo bu qo’shimcha moliyaviy xarajatlarni talab qiladi va haqiqiy aloqa tarmog’ida amaliy qo’llash qiyin. Shuning uchun “an’anaviy” raqamli telefoniyada umumiy foydalanishdagi aloqa tarmog’ida sifatli video qo’ng’iroqlarni tashkil etish yoki kengroq signal spektrida nutq ma’lumotlarini uzatish imkoni yo’q. Yana bir kamchilik — analog abonent va ulanish liniyalaridagi signallarni kam himoyalashdir. Shuningdek, uskunani kengaytirishdagi qiyinchiliklar muhim kamchiliklardan biridir. Raqamli ATS sig’imi kommutator sig’imi va abonent va ulanish liniyalarini ulash uchun platalar bilan cheklanadi. Shu sababli, ATSni kengaytirish yangi platalarni sotib olishni talab qiladi va ma’lum bir nuqtaga yetgach, ATS sig’imini oshirish uchun markaziy kommutatorni, tashuvchi strukturalarni va boshqa infratuzilmani almashtirish kerak bo’ladi. Ya’ni, ATSni kengaytirish bir vaqtdan keyin ancha qimmatga tushishi mumkin. IP-ATSda ma’lumotlar har doim abonentning terminal qurilmasida kodlanadi. Bu darhol “an’anaviy” telefoniya bilan solishtirganda yuqori darajadagi himoyani ta’minlaydi. Odatda VoIP qurilmalari media ma’lumotlarini qayta ishlash uchun bir nechta kodeklar bilan jihozlangan. Har bir yangi ulanishda IP-ATS har bir terminal qurilmasining imkoniyatlarini muvofiqlashtirib, kodekni tanlaydi. Bundan tashqari, agar terminal qurilmalari qo’llab-quvvatlaydigan kodeklar mos kelmasa, IP-ATS har bir qurilma uchun tarjimon rolini bajarib, ma’lumotlarni boshqa qurilmaga mos kodekda qayta kodlaydi. Kanal kommutatsiyasidan paketli kommutatsiyaga o’tish 64 kbit/s oqim tezligi va faqat G.711 kodeklaridan foydalanish cheklovlarini bartaraf etadi, bu esa video ulanishlarni va kengroq signal spektrida nutq ulanishlarini tashkil etish imkonini beradi, natijada ovoz sifati yaxshilanadi. Bu yerda faqat terminal uskunalari va tarmoq infratuzilmasining umumiy sig’imi cheklovlarga ega. IP-ATSning kengaytirilish xarajatlari raqamli ATSga nisbatan ancha past. Odatda IP-ATS server uskunasi bilan ixtisoslashgan dasturiy ta’minotning bir turi bo’lib, so’nggi holda sig’imi katta bo’lgan yangi server sotib olinadi, u kam joy egallaydi. Mos ravishda, server uskunalari uchun xarajatlar raqamli ATSning markaziy kommutatorini platalar to’plami va boshqa yordamchi uskunalar bilan almashtirishga qaraganda ancha kam bo’ladi. IP-ATS infratuzilmasi xarajatlari raqamli ATS infratuzilmasiga nisbatan ancha past. Hozirgi kunda IP tarmog’isiz kompaniyani tasavvur qilish qiyin — ish joylari va boshqa xizmat uskunalari, shu jumladan VoIP uskunalari barchasi yagona infratuzilmaga integratsiya qilinadi. Raqamli ATSdan foydalanish IP tarmog’iga bog’liq bo’lmagan qo’shimcha infratuzilmani tashkil etishni talab qiladi, bu esa uning qurilishi va xizmat ko’rsatishga qo’shimcha kapital qo’yilmalarini talab qiladi. IP-telefoniyadan foydalanishning qo’shimcha afzalligi abonentlarning mobilligidir. Abonentning joylashuvini o’zgartirish IP signalizatsiya va media ma’lumotlarini almashish protokollaridan foydalanadigan ATSda hech qanday ishlarni talab qilmaydi. Bundan tashqari, bugungi kunda istalgan smartfonga SIP mijoz dasturini o’rnatish va ofis stansiyasiga ulanish, shuningdek, dunyoning istalgan nuqtasida, mobil internet mavjud bo’lgan joyda to’liq telekommunikatsiya xizmatlaridan foydalanish mumkin. IP va gibrid ATSlar zamonaviy avlodning avtomatik telefon stansiyalari hisoblanib, kichik va yirik biznes uchun maksimal darajada mos keladi. IP-telefoniyaning afzalliklari Paketli kommutatsiyani qo’llaydigan ATSlar telekommunikatsiya sohasidagi so’nggi yutuqlar hisoblanadi. Bunday ATSlardan foydalanish abonentlarga ko’rsatiladigan telekommunikatsiya xizmatlari ro’yxatini kengaytirishga imkon beradi. Endi abonentlarning muloqotlari faqatgina nutq aloqalari bilan cheklanmaydi. Paketli kommutatsiya orqali video, matn va fayllarni keng foydalanish imkoniyati ham mavjud. Ajablanarli emas, chunki aloqa operatorlari ushbu texnologiyalarni tanlaydilar, chunki bu har bir telekommunikatsiya xizmatlari foydalanuvchilari uchun ichki va tashqi muloqotni optimal va eng qulay shaklda tashkil qilishning eng yaxshi yechimidir. IP-telefoniyadan foydalanish quyidagilarga imkon beradi: Qo’ng’iroqlarga foydali cheklovlar o’rnatish (masalan, qimmat yo’nalishlar yoki xodimlarning shaxsiy qo’ng’iroqlari uchun); Onlayn rejimda batafsil ma’lumotlarni olish (bir necha soniya ichida sizga batafsil hisobotlar, statistik ma’lumotlar va boshqa muhim ma’lumotlar taqdim etiladi); CRM tizimi bilan to’liq integratsiyalash; Kiruvchi, chiquvchi, o’tkazib yuborilgan va qayta ishlangan qo’ng’iroqlar haqidagi barcha ma’lumotlarni osonlik bilan tahlil qilish; Har qanday muzokaralarning narxini taqqoslash; Mijozlar uchun bepul “Call Back” avtomatik qo’ng’iroqni ish vaqtini tartibga solish imkoniyati bilan o’rnatish; Xavfsizlikka ishonch hosil qilish — hech qanday yon ulanishlar va “tinglash” bo’lmaydi; Yangi abonentlarni tezda qo’shish va keraksizlarni o’chirish; Qisqa raqamlarga ega bo’lgan keng ichki tarmoq yaratish; Uzluksiz ishlash, zamonaviy uskunalar bunga yordam beradi; Uskunani o’rnatish va oylik xarajatlarda juda katta tejashga erishish; Yorqin va esda qoladigan raqamni ulash; Sifatni yo’qotmasdan konferensiya orqali muloqot qilish; Saytdan onlayn rejimda qo’ng’iroqlar qilish; Yuqori sifatli videomuloqotni joriy qilish; Cheksiz telefonlarni ulash; Ko’p kanallilik imkoniyatlaridan to’liq foydalanish; Bahsli vaziyatlarni hal qilish uchun suhbatlarni yozish va saqlash; Mijozlarni operator javobini kutishdan qutqarish; Gudoklar o’rniga yoqimli musiqa o’rnatish; Ko’plab boshqa qo’shimcha funksiyalarni dasturlash.
Nima bu leadgeneration
Potentsial mijozlarni yoki leadlarni jalb qilish har qanday biznes uchun asosiy vazifalardan biridir. Lead bo‘lishi mumkin bo‘lgan foydalanuvchi: saytda ro‘yxatdan o‘tgan, xabarnomaga obuna bo‘lgan, sinov muddatini boshlagan yoki boshqa maqsadli harakatlarni amalga oshirgan. Ushbu maqolada biz leadgeneration nima ekanligi haqida sodda tilda gaplashamiz, leadlar qanday bo‘lishi mumkinligini, ularni qanday to‘plash va kompaniyangiz daromadini oshirish uchun qanday foydalanish mumkinligini tushuntirib beramiz. Nima bu leadgeneration Leadgeneration — bu potentsial mijozlar va ularning kontaktlarini yig‘ish jarayoni. Ushbu jarayonning maqsadi — sayt yoki ijtimoiy tarmoqlardagi tashrif buyuruvchilarni potentsial mijozlarga aylantirish va ularning ma’lumotlarini olishdir. Leadgeneration bo‘lmasa, darhol xarid qilishga tayyor bo‘lmagan odam sizning onlayn platformalaringizdan chiqib ketadi va siz u bilan boshqa muloqot qila olmaysiz. Shuni tushunish kerakki, hamma leadlar biznes uchun bir xil qiymatga ega emas. Marketing mutaxassislari mijozning xarid qilishga tayyorligi darajasini belgilash uchun ma’lum bir tasnifdan foydalanadilar. Sovuq leadlar — bu sizning biznesingiz haqida yaqinda bilib olgan va qiziqish tufayli ariza topshirgan foydalanuvchilardir. Ular hozir xarid qilishni rejalashtirmagan yoki mablag‘lari yo‘q, ammo ular kontaktlarini qoldirgan va keyinchalik yangi takliflar bilan qaytib kelishingiz mumkin bo‘ladi. Issiq leadlar — bu sizning taklifingizga qiziqish bildirayotgan odamlardir. Masalan, ular chatda savollar berishadi, qayta aloqa uchun ariza qoldirishadi, yetkazib berish va to‘lov shartlarini aniqlashtirishadi. Ular oxir-oqibatda xarid qilishi aniq emas, lekin bu mijozlar bilan keyinchalik ishlash mumkinligini bilib olasiz. Juda issiq leadlar — bu xarid qilishga tayyor bo‘lgan mijozlardir. Odatda bu sodiq foydalanuvchilar yoki sizning mahsulotingiz yoki xizmatingizga juda ehtiyoji bo‘lgan odamlar. Ular biznes uchun eng qadrli leadlardir, chunki ularni ko‘ndirish yoki qo‘shimcha bonuslar bilan rag‘batlantirish shart emas. Leadlarni tasniflash muhimdir, chunki bu foydalanuvchilarga eng dolzarb takliflarni ko‘rsatish imkonini beradi. Marketingda bunday yondashuv segmentatsiya deb ataladi. Masalan, sovuq leadlarga birinchi xarid uchun katta chegirmalar taklif qilinadi, issiq leadlarga bonuslar va aksiyalar, juda issiqlarga esa yangi kolleksiyani ko‘rsatish kifoya bo‘ladi. Marketing mutaxassislari turli segmentlarning reklama takliflariga bo‘lgan munosabatini o‘rganib, eng yaxshi natijani berganlarini tanlaydilar. Leadgeneration kanallari Leadlarni jalb qilish onlayn va offlayn maydonchalarda amalga oshirilishi mumkin. Ideal holda, bu tayyor baza emas, balki sayt, ijtimoiy tarmoq yoki messenjerga trafikni jalb qilish bo‘ladi. Sizning reklama taklifingizni ko‘rib, o‘zingiz kelgan foydalanuvchilar sifatliroq bo‘ladi va xarid qilish ehtimoli yuqoriroq bo‘ladi. Potentsial mijozlarni qayerdan topish mumkinligini ko‘rib chiqamiz. Qidiruv tizimlari Yandeks, Google va boshqa qidiruv tizimlari shuning bilan foydali, chunki foydalanuvchilar sizning mahsulot yoki xizmatingizni izlayaptilar. Sizga faqat foydali taklifni shakllantirish va uni potentsial mijozlarga ko‘rsatish kifoya. Buni bir necha yo‘l bilan amalga oshirish mumkin: SEO-optimallashtirish va kontekstli reklama orqali. SEO-optimallashtirishning mohiyati shundaki, sizning saytingizda foydalanuvchilar qidiruv satriga kiritadigan kalit so‘zlar mavjud. Natijada to‘g‘ri optimallashtirilgan resurslar reklamasiz qidiruv natijalariga kiradi. Bu oddiy tuyuladi, lekin amalda barchasi murakkabroq. Foydalanuvchilar kamdan-kam hollarda qidiruv natijalaridagi bir-ikkita sahifadan ko‘prog‘ini ko‘rib chiqadilar, shuning uchun raqobatchilarni ortda qoldirish muhimdir. Shu sababli, kalit so‘zlarni tanlash uchun SEO-optimallashtiruvchilar jalb qilinadi. Ular raqobatchilar kamroq foydalanadigan mashhur so‘zlarni topadilar. Natijada, sayt qidiruv natijalarida asta-sekin ko‘tariladi. Kontekstli reklama saytlarga qidiruv tizimida natijalardan yuqoriroqda bo‘lishga yordam beradi. Bu hozir va bu yerda mijozlarga ehtiyoji bor bizneslar uchun qulay reklama usulidir. Reklama SEO bilan o‘xshash tarzda ishlaydi, lekin tezroq va aniqroq: siz e’lonni chiqaradigan kalit so‘zlarni tanlaysiz, taklifni shakllantirasiz va uni ma’lum foydalanuvchilarga ko‘rsatasiz. Agar hammasi to‘g‘ri bajarilgan bo‘lsa, saytga xarid qilishga tayyor issiq leadlar keladi. Ijtimoiy tarmoqlar Ijtimoiy tarmoqlardagi ish yoki social media marketing — bu brendga sodiqlikni shakllantirish va yangi mijozlarni jalb qilishning samarali usulidir. Siz ijtimoiy tarmoqlardan faqat trafik manbai sifatida foydalanishingiz mumkin — saytga yoki messenjerga o‘tish maqsadida nishonli reklama boshlashingiz mumkin. Yoki jamoalarni yuritib, obunachilar bilan sharhlar va shaxsiy xabarlarda muloqot qilishingiz mumkin — shunda siz ko‘proq qiziqqan va faol auditoriyani olasiz. Qaysi ijtimoiy tarmoq sizning biznesingiz uchun eng mos kelishini aniqlash uchun layfxakdan foydalaning. Platformaning reklama kabinetiga kirib, auditoriyangizning parametrlarini kiriting: geolokatsiya, jinsi, yoshi, oilaviy holati, ish joyi, qiziqishlari va ijtimoiy tarmoq foydalanuvchilarining sonini ko‘ring. Agar soni sizni qanoatlantirsa, ishlashni boshlashingiz mumkin. Asosiysi, jamoalarni ishga tushirishdan oldin ular biznes uchun nima uchun kerakligini va qanday natijani kutayotganingizni aniqlang. Reklama qilinmagan postlar natija bermaydi, foydalanuvchilar ijtimoiy tarmoqlarda qidiruv so‘rovlari orqali qidirmaydilar. Shu sababli, nishonli reklama yoki blogerlar bilan ishlash uchun byudjetni rejalashtiring. Agar ta’sir ko‘rsatuvchi shaxslar bilan hamkorlikni sinab ko‘rmoqchi bo‘lsangiz, ularga promo-kod yoki referal havola bering, shunda bunday kanalning samaradorligini kuzatib borishingiz mumkin. Referal dasturlar Sizning mijozlaringiz — eng yaxshi marketingchilardir, chunki chin dildan tavsiyalar reklamalarga qaraganda ishonchliroq ko‘rinadi. Foydalanuvchilaringizga sizning mahsulot yoki xizmatingizni do‘stlariga tavsiya qilishni taklif qiling va buning evaziga bonuslar bering. Odatda, buning uchun saytda shaxsiy promo-kod yoki referal havola yaratish kerak bo‘ladi. Masalan, iHerb sayti shu tarzda ishlaydi — mijozlar chegirma bilan promo-kod yaratishlari va uni ulashishlari mumkin. Shunday qilib, yangi foydalanuvchilar yoqimli bonus olishadi, sayt mijozlari esa keyingi xaridlar uchun ball oladilar. Referal dasturlarning afzalligi shundaki, har qanday mijoz qatnashishi mumkin. Inson mashhur bloger bo‘lishi shart emas, bonus olish uchun faqat qarindoshlari yoki hamkasblariga mahsulotni tavsiya qilish kifoya. Va bu biznes uchun hech qanday xarajat talab qilmaydi — faqat saytda referal tizimini sozlash va mijozlarga undan qanday foydalanish kerakligini tushuntirish kifoya. Bunday qilib, hamma yutadi. Mehmon postlari Mehmon postlari — bu hamkorlik usuli bo‘lib, kompaniyalar elektron pochta xabarnomalari, blog va ijtimoiy tarmoqlardagi postlar orqali auditoriyalarini almashadilar. Ideal holda, bu shunga o‘xshash mijozlarga ega bo‘lgan bizneslar bo‘lishi kerak, ularga yangi mahsulot yoki xizmat qiziqarli bo‘ladi. Masalan, qandolatxona va gul do‘koni yoki sartarosh va soqol vositasi brendi. Bunday leadgeneration kanalining afzalligi shundaki, siz hamkorlik qilayotgan kompaniyaga bo‘lgan auditoriyaning allaqachon sodiqligi bor. Bu foydalanuvchilarning birinchi marta ko‘rgan internet reklamasi emas. Bundan tashqari, siz reklama byudjetini sarflamaysiz. Hatto hamkorlik muvaffaqiyatsiz bo‘lsa ham, siz taniqlilikka ega bo‘lasiz va pul yo‘qotmaysiz. Leadgeneration vositalari Siz leadlarni jalb qilgandan so‘ng, ular darhol xarid qilishiga kafolat yo‘q. Ayniqsa, agar bu sovuq yoki issiq foydalanuvchilar bo‘lsa. Shuning uchun marketing mutaxassislari “isitish” vositalaridan foydalanadilar — bu kontakt qoldirgan, lekin hali mijoz bo‘lmagan foydalanuvchilar bilan ishlashdir. Siz biznesning vazifalari va imkoniyatlariga qarab, bitta vositani yoki ularning kombinatsiyasini tanlashingiz mumkin. Email-yuborish Pochta mijozlar bilan aloqa qilish uchun eng keng tarqalgan kanallardan biridir. Elektron pochta telefon raqamiga qaraganda osonroq olinadi — faqat ro‘yxatdan o‘tish uchun bepul ma’lumot yoki chegirma taklif qilish kifoya. Shu bilan birga, email orqali kompaniya haqida eslatib qo‘yish, tovar va xizmatlarni chegirma bilan taklif qilish, yangi yetkazib berish haqida ma’lumot berish va fikr-mulohazalarni yig‘ish mumkin. Shunday qilib, siz foydalanuvchi bilan doimiy aloqada bo‘lasiz va bu sms yoki push-xabarnomalardagi kabi salbiy munosabatni keltirib chiqarmaydi. Shuningdek, mijoz xohlagan vaqtda xabarnomadan chiqib ketishi mumkin, bu esa muloqotni yanada qulay qiladi. Podkastlar va Youtube-shoular Ba’zan mahsulot yoki xizmat haqidagi ma’lumotni ko‘ngilochar shaklda taqdim etish foydali bo‘ladi. Masalan, agar sizning kompaniyangizda xarizmatik vakil bo‘lsa. O‘z podkastingizni yoki Youtube shouingizni ishga tushirishingiz mumkin yoki boshqa loyihalarda mutaxassis sifatida ishtirok etishingiz mumkin. Bu webinarlar kabi ishlaydi — siz bepul foyda berasiz va mijozlaringizni mahsulot yoki xizmatingizga tabiiy ravishda qiziqtirishingiz mumkin. Epizodni tinglagan mijoz shouning tavsifidagi havola orqali o‘tib, xarid qilishi mumkin. Vebinarlar Murakkab xizmatlar va ta’lim uchun vebinarlar mos keladi. Mohiyat shundaki, foydalanuvchilar bepul ma’ruza uchun taklif qilinadi, ular foyda oladi va taklif haqida ko‘proq bilib oladi. Inson spikerni tinglaganidan va mahsulot haqida ko‘proq ma’lumot olganidan so‘ng, xarid qilishni tanlash ancha osonroq bo‘ladi. Shuningdek, vebinarda chegirma yoki bonus taklif qilish mumkin, agar inson shu kuni xarid qilsa — bu isitilgan mijozlar uchun qo‘shimcha rag‘batdir. Vebinarga reklama orqali yoki emailda taklif qilish mumkin. Onlayn chatlar Mijozlar savollariga tezda javob olishsa, xarid qilishga ko‘proq moyillik ko‘rsatadilar. Buning uchun kompaniyalar saytdagi onlayn chatlardan va messenjerlardagi muloqotlardan foydalanadilar. Mohiyati shundaki, mijoz reklamani ko‘radi va savollarni berish va buyurtmani darhol rasmiylashtirish mumkin bo‘lgan maydonga o‘tadi. Muhimi, sizning menejeringiz doimiy ravishda aloqada bo‘lishi va mijozlarga tez va aniq javob berishi kerak. Shuningdek, agar mahsulot yoki o‘lcham hozir mavjud bo‘lmasa, sizning xodimingiz qayta aloqa uchun kontaktlarni yig‘ishi mumkin. Masalan, Jivoda faol takliflardan foydalanish mumkin, ular leadlarni jalb qilishga yordam beradi va keyin ular bilan ishlash imkonini beradi. Bloglar va media Kontent marketing murakkab tovarlar va xizmatlar uchun sekin, lekin samarali leadgeneration vositasidir. Maqolalar va OAVda afzalliklarni kengaytirilgan tarzda tasvirlash, ishni misollar bilan tasvirlash va ma’lumotni jadval, sxemalar va diagrammalar shaklida vizuallashtirish mumkin. Agar siz kichik biznes bo‘lsangiz, tarmoq maydonchalarida blog yaratishga yoki mediada maqola e’lon qilishga harakat qiling. Yirik biznes esa o‘z blogiga ega bo‘lishi mumkin, bu esa, kalit so‘zlar bo‘yicha qidiruv tizimida indekslash uchun qo‘shimcha resursdir. Offlayn tadbirlar Mijozlarni nafaqat internetda, balki offlaynda ham jalb qilish mumkin. Buning uchun tematik ko‘rgazmalar va sanoat tadbirlari mos keladi. Siz kompaniyangizni to‘g‘ridan-to‘g‘ri taqdim etishingiz yoki homiy bo‘lishingiz mumkin — bu holda siz haqingizda tashkilotchilar gapirib beradilar. Tadbirda leadgenerationning yana bir xususiyati — networking, ayniqsa B2B auditoriyasi uchun bu juda dolzarb. Potentsial mijozlar bilan norasmiy muhitda, masalan, kafeteriyda yoki chekish xonasida muloqot qiling va hamkorlikka jalb qiling. Leadlar sifatini qanday baholash kerak# Ko‘p sonli leadlar har doim ham sifatli leadgeneration ko‘rsatkichi emas. Ba’zida klichik reklamalar qiziqmagan yoki to‘lovga qodir bo‘lmagan reklamani to‘playdi. Natijada, biznes ko‘p kontaktlarni oladi, ularni qayta ishlash uchun resurslar sarflaydi, ammo moliyaviy natija yo‘q. Bunday vaziyatga tushmaslik uchun, siz reklama kampaniyalari natijalarini baholash uchun qanday metrikalarni ishlatishingizni aniqlashingiz kerak. PPC (Pay Per Click) — bu reklama ustidan bosish va saytda o‘tish uchun to‘lov modeli. Reklama mutaxassisi biznes ko‘proq bosishlarni pastroq narxda olishini ta’minlashga harakat qiladi. Bunda, bu qiziqqan foydalanuvchilarning harakatlari bo‘lishi kerak, ular saytda o‘z yo‘llarini davom ettiradilar. Shu sababli, mijozning e’tiborini jalb qiladigan taklif bilan uni aldamaslik juda muhimdir, aks holda u maydonchani tark etadi va biznes pul va potentsial mijozni yo‘qotadi. PPA (Pay Per Action) — bu maqsadli harakatlar uchun to‘lov modeli, masalan, buyurtma rasmiylashtirish (Pay Per Order), ilova o‘rnatish (Pay Per Install), xabarnomaga obuna bo‘lish yoki xizmatda ro‘yxatdan o‘tish (Pay Per Lead), faylni yuklab olish (Pay Per Download). Bu kompaniya haqida allaqachon nimadir eshitgan iliq va issiq mijozlar bazasi bilan ishlash uchun mos keladi. Agar bunday reklamani sovuq auditoriyaga ishga tushirsangiz, leadlar juda qimmat bo‘ladi va ular biznes bilan aloqa qilishda davom etishi aniq emas. Sizga kerak bo‘lishi mumkin bo‘lgan boshqa metrikalar. Konversiya darajasi (Conversion Rate, CR) — bu sizning saytga kirgan foydalanuvchilarning qancha qismi maqsadli harakatni amalga oshirayotganligini ko‘rsatuvchi ko‘rsatkichdir. Jalb qilish narxi (Cost Per Acquisition, CPA) — bu reklama orqali har bir yangi foydalanuvchini jalb qilish summasi. O‘rtacha chek (Average Order Value, AOV) — bu metrika sotuvlar samaradorligini ko‘rsatadi. Bu raqam qanchalik yuqori bo‘lsa, kompaniyaning marketingi shunchalik yaxshi ishlaydi. Agar siz hali leadgeneration bilan ishlamagan bo‘lsangiz, biz asosiy sotuv voronkasidan boshlashingizni tavsiya qilamiz — bu foydalanuvchining reklama bilan birinchi muloqotdan xarid qilishgacha bo‘lgan yo‘lidir. Boshlash uchun AIDA voronkasini sinab ko‘ring, u quyidagi bosqichlardan iborat: Diqqat (Attention) — foydalanuvchi reklama, mehmon postlari yoki tadbir orqali biznes bilan tanishadi. Qiziqish (Interest) — inson taklifga qiziqish bildiradi, agar u unga dolzarb tuyulsa. Istak (Desire) — potentsial mijoz mahsulot yoki xizmatni sotib olishni xohlaydi va buni qanday qilish mumkinligini bilmoqchi bo‘ladi. Harakat (Action) — inson maqsadli harakatni amalga oshiradi va biznesning mijozi bo‘ladi. Foydalanuvchi barcha to‘rtta bosqichni bosib o‘tib, xaridorga aylanadi. Va foydalanuvchi voronkaning barcha bosqichlarini qancha tez o‘tsa, biznes shunchalik tez foyda oladi va mijozni qaytarish ustida ishlash imkoniga ega bo‘ladi.
Nima bu lending?
Landing page so’zi ingliz tilidan so’zma-so’z “qo’nish sahifasi” deb tarjima qilinadi. Oddiyroq qilib aytganda, lending pejd — bu mahsulot, xizmat yoki tadbir haqida hikoya qiluvchi sayt. Masalan: oshxona texnikasi ishlab chiqaruvchisi yangi mikroto’lqinli pechni bozorga chiqaradi. Bunday holda kompaniya mahsulot kartochkasini internet-do’konda joylashtirish bilan kifoyalanmasdan, alohida sahifa-lending yaratishi mumkin. Ushbu sahifada modelni batafsil ko’rsatish va uning afzalliklari haqida gapirish mumkin. Lending nima uchun kerak? Lendingning asosiy vazifasi — foydalanuvchini maqsadli harakatni amalga oshirishga undashdir. Bu mahsulot yoki xizmatni sotib olish, menejer bilan bog’lanish uchun ariza yuborish, tashqi manbaga o’tish yoki fayllarni yuklab olish kabi biznesga kerak bo’lgan harakatlar bo’lishi mumkin. Shuningdek, bu mahsulot yoki xizmatni reklama qilishning yaxshi usuli: reklama roligi yoki qisqa matndan farqli o’laroq, barcha nozik jihatlarni batafsil ko’rsatib, foydalanuvchini sotib olishga ishontirish mumkin. Lending biznes-gipotezani sinovdan o’tkazishning ajoyib usuli. Masalan, odamlarni miyovlab uyg’otadigan robot-mushuklarni sotish g’oyasi mavjud. Bunday mahsulotga talab qanchalik bo’lishini tushunish uchun, bu noodatiy budilnikni sotib olish uchun maqsadli harakat bilan lending yaratish mumkin. Shu tariqa, mahsulotga talabni o’lchab, loyihaga katta pul tikish kerakmi yoki yo’qmi, qaror qilish mumkin. Lending oddiy saytdan nimasi bilan farq qiladi? Texnik jihatdan, lending va sayt bir xil. Uning o’z manzili bor, bu manzilni brauzerning manzil satriga kiritish orqali sahifaga o’tish mumkin. Asosiy farqi — bo’limlarning yo’qligida (garchi istisnolar mavjud bo’lsa ham). Odatda, lending — juda uzun sahifa bo’lib, fotosuratlar, matnlar, videolar, infografika va sharhlar bilan to’ldirilgan bo’ladi. Uni faqat yuqoriga-pastga aylantirish mumkin, asosiy tugmalar esa faqat maqsadli harakatni bajarish uchun mo’ljallangan. Bu foydalanuvchini chalg’itmaslik uchun qilinadi. Oddiy saytda ko’plab bo’limlar mavjud, kishi qiziqish bilan “Yetkazib berish shartlari”ga kirib qolishi mumkin — va bir daqiqadan keyin u nima uchun saytda ekanligini unutib qo’yishi mumkin. Lendingda esa barcha narsa foydalanuvchini maqsadli harakatga jalb qilish uchun qurilgan. Ko’pchilik lendinglarning xarakterli xususiyati — vaqtni orqaga sanovchi hisoblagich bo’lib, uning oxirida mahsulot yoki xizmatni sotib olish uchun qulay taklif tugaydi. Ammo ba’zida marketologlar buni oddiy tuzoqqa aylantiradilar va hisoblagich butun yil davomida “aylanib” turadi, foydalanuvchini maqsadli harakatni bajarishga undash uchun. Qanday qilib o’zingiz lending yaratishingiz mumkin? O’zingiz lending yaratishning eng oddiy usuli — uni konstruktorlardan birida yig’ishdir. Buning uchun dasturlash yoki dizayn bo’yicha bilimga ega bo’lish shart emas — tayyor shablonni tanlash, suratlar, videolar va matnlarni o’zingiznikiga almashtirish kifoya — va “bir sahifali sayt” tayyor bo’ladi. Ko’pchilik konstruktorlar yordamida bir necha soat ichida o’z sahifangizni yig’ish mumkin va hattoki domen nomini sotib olishga hojat qolmaydi — servis o’z domenini taqdim etadi. Tilda. Har qanday murakkablikdagi lendinglarni yaratishga imkon beradi: grafikalar, matnlar va hatto animatsiyalangan interfeys bilan. Yuzlab bepul shablonlar bor, shuningdek, sahifani “noldan” loyihalashtirish imkoniyati mavjud — buning uchun veb-dizayn ko’nikmasi kerak bo’ladi. Uchtalik tarif mavjud: bepul — bitta saytni domen nomisiz yaratish mumkin, biznes va shaxsiy — bu to’liq funktsiyalar uchun oylik to’lov bilan keladi. Tilda-da Jivo moduli o’rnatilgan, shuning uchun tayyor saytda darhol chatni ulash mumkin. Wix. Konstruktor lendingni o’zingiz yoki Wix ADI sun’iy intellekti yordamida yaratishga imkon beradi. Sahifalar dizayni uchun taxminan 500 ta shablon va foydalanuvchining vazifalariga mos keladigan turli xil tarif rejalar mavjud — shaxsiy sahifalardan tortib, yirik internet-do’konlargacha. Readymag. Dizayn vositasi bo’lib, u yordamida internetda mustaqil ravishda statik va interaktiv loyihalarni yaratish mumkin. Konstruktor ishlab chiquvchilari — rus dizaynerlari, lekin barcha menyular ingliz tilida. LP-generator. Rus tilidagi oddiy va tushunarli saytlar konstruktori. Lendinglar, oddiy saytlar yoki internet-do’konlar uchun ko’plab shablonlar mavjud. Lendinglar har qanday biznes yoki xizmat uchun mos keladi, asosiy narsa — foydalanuvchi nimani amalga oshirishi kerakligini belgilab olishdir.
Instagram Web: kompyuterda va VPNsiz Instagramga qanday kirish mumkin
Instagram — dunyodagi eng mashhur foto va video almashish platformalaridan biri bo‘lib, dastlab mobil qurilmalar uchun ishlab chiqilgan edi. Biroq, vaqt o‘tishi bilan servisga kengroq va qulay kirish zarurati paydo bo‘ldi, bu Instagram Web — mashhur ilovaning veb-versiyasining yaratilishiga olib keldi. Ushbu maqolada biz sizga Instagram Webni kundalik vazifalaringiz va ko‘ngilochar ishlari uchun qanday samarali foydalanishni ko‘rib chiqamiz. Maqola mazmuni: Instagramning veb-versiyasi nima uchun kerak Instagramning veb-versiyasining xususiyatlari: mobil ilovadan farqi nimada Kompyuterdan Instagramga kirish Emulator bilan Instagramning veb-versiyasiga kirish Instagramga kirish: Windows uchun ilova Brauzerlar uchun kengaytma orqali Instagramga kirish Biznesning Instagramdan xabarlarga javob berishi qanday amalga oshiriladi Xulosa Instagramning veb-versiyasi nima uchun kerak Instagramning veb-versiyasi foydalanuvchilarga shaxsiy kompyuterlar va noutbuklar orqali mashhur ijtimoiy tarmoqqa kirish uchun qulay interfeys taqdim etadi. Birinchi navbatda, bu katta ekran oldida ko‘p vaqt sarflaydiganlar uchun muhim, xoh u ofisda, xoh uyda bo‘lsin, hamda smartfondan doimiy foydalanmasdan Instagram bilan aloqada bo‘lishni xohlovchilar uchun juda foydali. Shuningdek, veb-versiya orqali suratlar va videolarni yuqori aniqlikda ko‘rish imkoni yaratiladi, chunki kompyuter va noutbuk ekranlari ko‘pincha mobil qurilmalarga qaraganda yaxshiroq detalizatsiyaga ega bo‘ladi. Foydalanuvchilar lentani ko‘rishlari, postlarga izoh qoldirishlari, layk bosishlari va hashtaglar orqali qidirishlari mumkin, shuningdek, profilni ko‘rishlari va tahrir qilishlari, xavfsizlik va ogohlantirish sozlamalarini o‘zgartirishlari mumkin. Biznes akkauntlari uchun Instagramning veb-versiyasi jamoa bilan boshqarish, postlarni rejalashtirish va auditoriya bilan o‘zaro aloqa qilish uchun bebaho vosita bo‘lishi mumkin. Katta ekranda reklama kampaniyalarini boshqarish ham qulayroq bo‘ladi. Nihoyat, VPNsiz veb-interfeys orqali Instagramga kirish imkoni servisni mobil ilova mavjud yoki cheklangan bo‘lgan hududlarda ham ko‘proq foydalanuvchilar uchun erkin bo‘lishini ta’minlaydi, internet aloqasi bor joylarda foydalanuvchilarga kirish imkonini beradi. Shunday qilib, Instagramning veb-versiyasi foydalanuvchilarga qo‘shimcha erkinlik va qulaylik beradi, ijtimoiy tarmoqdan foydalanishni yanada qulay va ko‘p funksiyali qiladi. Instagramning veb-versiyasining xususiyatlari: mobil ilovadan farqi nimada Instagram Webni mobil ilovadan farqlantiruvchi jihatlari Avvallari, asosiy farqlardan biri kompyuterdan kontent yuklash imkoniyatining yo‘qligi edi. Veb-versiya uzoq vaqt davomida foydalanuvchilarni faqat kontentni ko‘rish va izohlash bilan cheklagan. Vaqt o‘tishi bilan Instagram veb-versiyasining funksionalligini kengaytirib, kompyuterdan suratlar yuklash imkoniyatini qo‘shdi, bu professional darajada rasmlar tahrir qilib, ularni sifatni yo‘qotmasdan yuklashni istaydiganlar uchun ayniqsa qadrli. Shunga qaramasdan, ayrim funksiyalar, masalan, storis yuklash yoki Reels yaratish hali ham faqat mobil ilova orqali mavjud. Yana bir muhim farq interfeysga tegishli. Instagramning veb-versiyasi mobil ilovaga nisbatan ancha soddalashtirilgan va kam yuklangan interfeysga ega. Bu foydalanuvchiga kontent bilan o‘zaro aloqa qilish uchun hotirjam va kamroq chalg‘ituvchi muhitni ta’minlaydi. Shunday bo‘lsa-da, ayrim foydali mobil ilovalar funksiyalari, masalan, storislarga svayp qilish yoki jonli efirlarga kirish, veb-versiyada mavjud bo‘lmasligi yoki cheklangan holatda bo‘lishi mumkin. Veb-versiya bir nechta akkauntlarni boshqarish va ularni qayta kirishmasdan tez o‘zgartirish imkoniyatini osonlashtiradi, bu tijorat sahifalarini yuritish va SMM mutaxassislari uchun ayniqsa qadrli. Nihoyat, vaqti o‘tishi bilan veb-versiyada to‘g‘ridan-to‘g‘ri aloqa va xabarlarni boshqarish funksiyalari yanada qulay va funksional bo‘lib boryapti, ammo ko‘plab servislar va platformalar bilan chuqur integratsiya bo‘yicha mobil ilovani to‘liq almashtirolmaydi. Kompyuterdan Instagramga kirish Shaxsiy kompyuter yoki noutbukdan Instagramga kirish juda sodda va hududingizda ijtimoiy tarmoq bloklanmagan bo‘lsa, Virtual Private Network kabi maxsus vositalardan foydalanishni talab qilmaydi. Avvalo, istalgan internet brauzerini oching. Keyin qidiruv qatorida instagram.com manzilini kiriting va «Enter» tugmasini bosing. Instagramning bosh sahifasi ochiladi va sizdan o‘z hisobingizga kirish so‘raladi. Ekranda kirish uchun ma’lumotlar kiritiladigan ikki maydon paydo bo‘ladi: foydalanuvchi nomi yoki e-mail va Instagram akkauntingiz paroli. Agar siz avval kompyuterdan servisda ro‘yxatdan o‘tmagan bo‘lsangiz, yangi hisob yaratish taklif qilinadi, buning iloji ham brauzer orqali amalga oshiriladi. Hisobingiz haqidagi ma’lumotlarni kiritgandan keyin «Kirish» tugmasini bosing, shu orqali o‘z lentangizga kirishingiz, surat va videolarni ko‘rishingiz, izohlar yozishingiz va mobil versiyadagi kabi direktda muloqot qilishingiz mumkin bo‘ladi. Surat yuklash imkoniyati mavjud, biroq video yuklash yoki storis yaratish uchun mobil ilovadan foydalanish talab qilinadi. Agar akkauntingiz parolini unutgan bo‘lsangiz, parolni tiklash funksiyasidan foydalaning, maydonlar ostidagi «Parolni unutdingizmi?» tugmasiga bosing. Bundan keyingi qadamlarni bajaring va qayta kirish imkoniyatini tiklash uchun ko‘rsatmalarga amal qiling. Shuni yodda tuting, Instagramning veb-versiyasi interfeysi mobil ilovadan farqli bo‘lishi mumkin, ammo ijtimoiy tarmoqning asosiy funksiyalari mavjud bo‘lib qoladi. Instagramdan kompyuterda foydalanish suratlarni klaviatura va sichqon yordamida yaratish hamda brauzerdagi qo‘shimcha tablar va ekranlar o‘rtasida osonlik bilan o‘tish uchun qulay bo‘lishi mumkin. Emulator bilan Instagramning veb-versiyasiga kirish Kompyuter orqali Instagramga kirish uchun emulatorlardan foydalanish nafaqat ijtimoiy tarmoqqa kirishni osonlashtiradi, balki odatiy veb-interfeys funksiyalarini ham kengaytiradi. Emulator — bu maxsus dasturiy ta’minot bo‘lib, kompyuterda mobil qurilmaning ishlashini taqlid qiladi, shu tufayli foydalanuvchilarga mobil ilovalarning barcha funksiyalari, jumladan, Instagramning veb-versiyasida cheklangan yoki mavjud bo‘lmagan funksiyalar ham kirish imkonini beradi. Emulatordan foydalanishni boshlash uchun uni o‘rnatish kerak bo‘ladi. Mashhur emulyatorlar orasida BlueStacks, NoxPlayer va Andy ajralib turadi. Mos emulyatorni tanlab va o‘rnatgandan keyin Google Play (ayrim emulyatorlarda App Store) hisobiga kirib, Instagram mobil ilovasini yuklash lozim. Bu jarayon smartfon yoki planshetda ijtimoiy tarmoqdan foydalanishga yaqinlashtirilgan. BlueStacks orqali Instagram Ilovani o‘rnatgandan keyin foydalanuvchi Instagramdan kompyuter orqali to‘liq foydalanish imkoniyatiga ega bo‘ladi: suratlar va storis yuklash, Direct orqali xabarlar yuborish, video va jonli efirlarni cheklovlarsiz ko‘rish. Emulyatorlar ekran aniqligini o‘zgartirish va orientatsiyani o‘zgartirish, shuningdek, kompyuter resurslarini ko‘proq ajratish orqali ish samaradorligini oshirishga imkon beradi. Ayrim emulyatorlar skrinshot olish yoki emulyatsiyalangan qurilmaning ekrandan video yozish kabi noyob funksiyalarni taklif qiladi, bu kontent yaratishda foydali bo‘lishi mumkin. Shuni hisobga olish kerakki, emulyatorning uzluksiz ishlashi uchun ancha kuchli kompyuter kerak bo‘ladi, chunki mobil operatsion tizimni emulyatsiya qilish katta resurslarni talab qiladi. Emulyatorni o‘rnatishdan oldin xavfsizlikka e’tibor berish va ishonchli dasturlarni tanlash kerak, chunki ayrim dasturlarda zararli dasturiy ta’minot bo‘lishi mumkin. O‘rnatishdan oldin foydalanuvchi fikrlarini va maxsus sharhlarni o‘qib chiqish tavsiya etiladi. Instagramga kirish: Windows uchun ilova Boshlash uchun siz dasturni o‘rnatishingiz kerak. U Microsoft Storeda mavjud. Nomi bo‘yicha qidiruv sizga zarur yuklash sahifasiga olib boradi. O‘rnatish boshqa Storedagi dasturlar kabi oddiy: «Olish» yoki «O‘rnatish» tugmasini bosing va ko‘rsatmalarga amal qiling. Windows Storedagi Instagram Dasturni o‘rnatgandan so‘ng, uni ishga tushiring va Instagram hisobi ma’lumotlarini kiriting: login va parol. Agar sizda hali akkaunt bo‘lmasa, uni dasturning o‘zida yaratish mumkin. Biroq ayrim funksiyalar, mobil qurilmalarda mavjud bo‘lgan funksiyalar Windows versiyasida cheklangan bo‘lishi mumkin. Masalan, kompyuter orqali surat va video yuklash mobil telefon orqali nisbatan unchalik qulay bo‘lmasligi mumkin. Windows uchun dasturda siz yangiliklar lentasini, do‘stlarning storislarini ko‘rishingiz, Directda xabarlarga javob berishingiz, postlarni ko‘rishingiz va izoh qoldirishingiz mumkin. Shuningdek, o‘z profilingizni boshqarish, postlarni tahrir qilish va akkaunt parametrlarini sozlash imkoniyati bor. Mobil versiyaga oson o‘tish uchun dastur interfeysi Instagramning telefonlardagi ko‘rinishiga yaqinlashtirilgan, bu esa kompyuterda ishlashga moslashishni vaqt jihatidan tejaydi. Umuman olganda, Instagramning Windows uchun dasturi ijtimoiy tarmoqqa to‘liq kirish imkonini taqdim etadi, mobil qurilmaga murojaat qilmasdan, yangiliklardan xabardor bo‘lishingiz va do‘stlar va obunachilar bilan bog‘lanishingiz mumkin. Brauzerlar uchun kengaytma orqali Instagramga kirish Brauzerlar uchun kengaytmalardan foydalanish — kompyuter orqali ijtimoiy tarmoqqa kirishni osonlashtirishning bir usulidir. Ishlab chiqaruvchilar veb-brauzer orqali servis bilan ishlashda interfeysni o‘zgartirish yoki yangi imkoniyatlar qo‘shishi mumkin bo‘lgan ko‘plab plaginlarni taklif etadi. Eng mashhur brauzerlardan biri bo‘lib, qulay kengaytmalarni taklif qiladigan Google Chrome hisoblanadi. Bunday kengaytmalar misoli: InSaverify, INSSIST, Sidegram — ular faqat lentani ko‘rish yoki hashtaglar orqali qidirish imkonini beribgina qolmasdan, balki veb-versiya orqali Directga xabarlar yuborish imkonini ham beradi. O‘rnatish uchun Chrome Web Storega kiring, zarur kengaytmani toping va «Chromega qo‘shish» tugmasini bosing. Google Chrome uchun Instagram kengaytmalari Ishlab chiqaruvchilar kengaytmalarni muntazam yangilab turadilar, shuningdek, brauzerlarning aktual versiyalari va Instagram veb-saytidagi o‘zgarishlar bilan moslikni yuqori darajada ushlab turishadi. Ammo, brauzer kengaytmalaridan foydalanish shaxsiy ma’lumotlarga kirishni talab qilishi tufayli ma’lum bir xavfsizlikka oid xatarlar kelib chiqishi mumkin. O‘rnatishdan oldin foydalanuvchi fikrlarini va ishlab chiqaruvchining reputatsiyasini sinchiklab o‘rganib chiqish tavsiya etiladi. Shunday qilib, brauzerlar uchun kengaytmalar mobil qurilmalarsiz Instagramdan to‘liq foydalanish imkonini beradigan qulay alternativa bo‘lib xizmat qiladi. Biznesning Instagramdan xabarlarga javob berishi qanday amalga oshiriladi Mijozlar bilan ijtimoiy tarmoqlar orqali, jumladan, Instagram orqali tezkor aloqa har qanday biznesning mijozlarga xizmat ko‘rsatishida muhim jihat hisoblanadi. Kompyuter orqali Instagramda xabarlarga javob berish uchun veb-saytdagi Instagram Direct funksiyasidan yoki Facebook Creator Studiolaridan foydalanish mumkin. Eng sodda usul — bu Instagramning rasmiy veb-saytiga kirib, o‘z hisobingizga kirish. Avtorizatsiyadan so‘ng, ekraning yuqori o‘ng burchagidagi samolyot shaklidagi belgiga bosing, Direct bo‘limni ochish uchun. Bu yerda siz barcha kiruvchi xabarlarni topasiz va ularga mobil qurilmadagi kabi javob berishingiz mumkin, lekin kompyuter klaviaturasining qulayliklari bilan. Katta hajmda xabarlar keladigan biznes-akkauntlar uchun Facebook Creator Studio mos kelishi mumkin. Bu vosita Instagram va Facebookdagi xabarlarni bir interfeysda boshqarish imkonini beradi. Creator Studioga kirish uchun siz Instagram biznes akkauntingizni Facebook sahifasi bilan bog‘lashingiz kerak bo‘ladi. Shundan so‘ng, Creator Studioga kirib, «Instagram» bo‘limiga va keyin «Kiruvchi» bo‘limiga o‘ting, barcha muloqotlarni ko‘rish va foydalanuvchilarga javob berish imkoniga ega bo‘lasiz. Instagram va Creator Studio o‘rtasidagi to‘g‘ri bog‘lanish xabarlarni boshqarishni osonlashtiradi va mijozlar bilan aloqa jarayonini tezlashtiradi. Shuningdek, siz kechiktirilgan javob yoki tez-tez beriladigan savollarga avtomatik javob yaratishingiz mumkin, bu ham vaqtni tejashga va mijozlar savollariga javob berish samaradorligini oshirishga yordam beradi. Shunday qilib, kompyuter orqali Instagramga kirish biznesga mijozlar bilan bog‘lanish vazifasini osonlashtiradi va xizmat ko‘rsatish sifatini oshiradi. Ijtimoiy tarmoqdan xabarlarga tez javob berishning yana bir usuli — Instagramni Umnico bilan integratsiya qilishdir. Umnico — omnikanal kommunikatsiya platformasi bo‘lib, unga nafaqat Instagramdan keladigan xabarlar va izohlar, balki boshqa messenjerlar va ijtimoiy tarmoqlardan ham murojaatlar qo‘shish mumkin. Barcha murojaatlar bitta joyda saqlanadi. Biznes egalari xodimlar uchun turli darajadagi kirish imkoniyatlarini sozlashlari mumkin, savdo, marketing va qo‘llab-quvvatlash bo‘limlari rahbarlari esa sotuvlar vvoronkasi, shablonlar qo‘shish, avtomatlashtirilgan bildiruvlarni sozlash va chat-botlarni ulash imkoniga ega bo‘ladilar. Xodimlarga tablar va dasturlar o‘rtasida o‘tish talab etilmaydi, barcha mijoz ma’lumotlari esa Umnico tizimida ishonchli saqlanadi. Xulosa Shaxsiy kompyuter orqali Instagramga kirish foydalanuvchilarga yangi imkoniyatlar ochadi: akkauntni boshqarish, kontentni ko‘rish va yuklash uchun qo‘shimcha dasturlarni o‘rnatish yoki VPNdan foydalanishga hojat qolmaydi. Bu brendlarni ilgari surish, biznes yuritish yoki shunchaki katta ekran va qulay klaviaturadan foydalanishni afzal ko‘radiganlar uchun ayniqsa dolzarb bo‘lib bormoqda. Maqolada Instagramning veb-versiyasi bilan ishlashning bir necha usullari haqida so‘z yuritildi. Ijtimoiy tarmoq bilan ishlashni yanada qulay qilish uchun uni Umnico kommunikatsiya platformasiga ulang va bir yoki bir nechta akkauntlardan VPNsiz xabarlarga javob bering.
Qanday qilib biznes WhatsApp Web’dan foydalanishi mumkin
Zamonaviy dunyoda, muloqot tezligi va qulayligi biznes muvaffaqiyatining asosiy omillaridan biriga aylanmoqda, WhatsApp Web nafaqat mashhur xabar almashish ilovasi, balki kompaniyalarni rivojlantirish uchun muhim vositadir. Messenjerni veb-versiyasi tadbirkorlar oldida mijozlar bilan muloqot qilish, jamoani boshqarish va biznes jarayonlarini avtomatlashtirish uchun yangi imkoniyatlar ochadi. WhatsApp Web’dan foydalanish muloqotni sezilarli darajada samarali qiladi va mijozlar so‘rovlariga tezkor javob berishni ta’minlaydi, bu esa jiddiy raqobat ustunligi hisoblanadi. Maqolada biznesga WhatsApp Web’ni ish jarayonlariga integratsiya qilishda e’tiborga olish kerak bo‘lgan asosiy jihatlarni ko‘rib chiqamiz. Mijozlar bilan samarali muloqotni qanday yo‘lga qo‘yish va WhatsApp Web qanday vositalar bilan muntazam vazifalarni avtomatlashtirish mumkinligini muhokama qilamiz. Maqola mazmuni WhatsApp Web nima? WhatsApp Web’ni kompyuterga qanday o‘rnatish kerak WhatsApp Web va WhatsApp Business API o‘rtasidagi farqlar WhatsApp Web’da bildirishnomalarni qanday yoqish kerak WhatsApp Web’dan foydalanishdagi cheklovlar WhatsApp Web bilan ishlash bo‘yicha tavsiyalar Natijada nima bo‘ladi WhatsApp Web nima? WhatsApp Web — mashhur mobil ilova WhatsApp’ning veb-versiyasi bo‘lib, foydalanuvchilarga xabarlarni kompyuter yoki noutbukda to‘g‘ridan-to‘g‘ri brauzer orqali yuborish va qabul qilish imkonini beradi. Bu mobil ilovaning funksionalligini kengaytiradi, kompyuter klaviaturasidan qulay foydalanib yozish imkoniyatini beradi. WhatsApp Web’dan foydalanish uchun web.whatsapp.com saytini brauzerda ochish va keyin telefoningizda QR-kodni skanerlash orqali uni mobil qurilmangiz bilan sinxronlashtirish kerak. Web mobil ilovaga o‘xshash ko‘p funksiyalarni taqdim etadi, jumladan, matnli xabarlar, rasmlar, hujjatlar, ovozli xabarlar va videolar yuborish imkoniyati. Ammo ba’zi cheklovlar mavjud, masalan, veb-versiyada ovozli yoki videoqo‘ng‘iroqlarni amalga oshirib bo‘lmaydi. Biznes WhatsApp Web’dan mijozlar yoki hamkasblar bilan muloqot qilishda samaradorlikni oshirish uchun foydalanishi mumkin. Kompyuterning katta ekrani va to‘liq klaviaturasidan foydalangan holda mijozlar so‘rovlariga tezroq va samaraliroq javob berish, yozishmalarni boshqarish va ish jarayonlarini muvofiqlashtirish mumkin. Bu ayniqsa mijozlarni qo‘llab-quvvatlash, marketing va sotuv bo‘limlari uchun foydali, chunki muloqotning tezligi va sifati biznesning muvaffaqiyatiga bevosita ta’sir qiladi. WhatsApp Web’ni kompyuterga qanday o‘rnatish kerak WhatsApp Web’ni shaxsiy kompyuterga o‘rnatish uchun bir necha oddiy qadamlarni bajarish kerak. Bu biznesga katta ekran va klaviaturadan foydalanib mijozlar bilan qulay muloqot qilish imkonini beradi. Qadam 1: Brauzerni oching Avval kompyuteringizda brauzerni oching va WhatsApp Web’ning rasmiy saytiga o‘ting: https://web.whatsapp.com/. Qadam 2: Telefonda WhatsApp’ni oching Mobil telefoningizni oling, unda WhatsApp ilovasi allaqachon o‘rnatilgan bo‘lishi kerak. Ilovani oching va menyu yoki sozlamalarga o‘ting (odatda bu ekran yuqorisidagi uch nuqta yoki pastki menyuda tishli g‘ildirak). Qadam 3: QR-kodni skanerlash “WhatsApp Web” yoki “Bog‘langan qurilmalar” bo‘limini tanlang va kompyuter ekranida ko‘rsatilgan QR-kodni skanerlash taklif qilinadi. Telefoni kamerasini kompyuter ekraniga tuting, shunda QR-kod skaner ramkasi ichida bo‘ladi. Qadam 4: Avtorizatsiya QR-kod muvaffaqiyatli skanerlashdan so‘ng, WhatsApp avtomatik ravishda veb-versiyaga ulanadi va barcha xabarlaringiz va suhbatlaringiz kompyuter ekranida ko‘rsatiladi. Qadam 5: Ishni boshlang Endi siz WhatsApp funksiyalaridan to‘g‘ridan-to‘g‘ri kompyuterdan foydalanishingiz mumkin: xabarlar, rasmlar, hujjatlar yuboring va qabul qiling, shuningdek, guruhlarni boshqaring va sozlamalarni o‘zgartiring. Diqqat qiling, WhatsApp Web ishlashi uchun telefoningiz internetga ulanib turishi kerak. Shuningdek, mobil internet xarajatlarini oldini olish uchun telefoningizni Wi-Fi zonasida saqlash tavsiya etiladi. WhatsApp Web va WhatsApp Business API o‘rtasidagi farqlar WhatsApp Web va WhatsApp Business API biznesning mijozlar bilan muloqotini ta’minlaydi, lekin ularning funksionalligi va maqsadida sezilarli farqlar mavjud. WhatsApp Web mashhur messenjerning kompyuterlar orqali brauzerda foydalanishga moslashtirilgan versiyasidir. U xabarlarni kompyuter klaviaturasi va monitori yordamida qulay almashish imkonini beradi. Bu kichik biznes yoki yakka tartibdagi tadbirkorlar uchun qulay bo‘lishi mumkin, ularga mijozlar so‘rovlariga tezkor javob berish kerak bo‘ladi. WhatsApp Web’dan farqli o‘laroq, WhatsApp Business API katta kompaniyalar uchun mo‘ljallangan bo‘lib, mijozlar bilan muloqot qilish uchun kengaytirilgan va integratsiya qilinadigan yechimni taklif qiladi. API xabarlarni avtomatlashtirish, xizmatni mavjud CRM tizimlari bilan integratsiya qilish va ilg‘or tahlil vositalaridan foydalanish imkonini beradi. Bu yechim murakkab kommunikatsiya strategiyalarini yaratish va katta hajmdagi so‘rovlarni qayta ishlash uchun mos keladi. Asosiy farqlar: MasshtablashWhatsApp Business API yuqori samaradorlikni va katta xabarlarni qayta ishlashni qo‘llab-quvvatlaydi, WhatsApp Web esa individual foydalanish uchun yaxshiroq. IntegratsiyaAPI WhatsApp’ni boshqa biznes vositalari va mijozlar bilan munosabatlarni boshqarish tizimlari (CRM) bilan integratsiyalash imkonini beradi, bu esa oddiy WhatsApp Web’da mavjud emas. AvtomatlashtirishWhatsApp Business API chat-botlar va avtomatik javoblarni qo‘llab-quvvatlaydi, bu mijozlarni qo‘llab-quvvatlash samaradorligini sezilarli darajada oshirishi mumkin. ShaxsiylashtirishAPI yordamida mijozlar haqidagi ma’lumotlarga asoslangan shaxsiylashtirilgan bildirishnomalar va xabarlar yuborish mumkin, Web versiyasida esa bu imkoniyat yo‘q. XavfsizlikWhatsApp Business API qo‘shimcha xavfsizlik darajalarini taklif etadi, masalan, ma’lumotlarni shifrlash va kirishni nazorat qilish, bu katta tashkilotlar uchun juda muhimdir. WhatsApp Web va WhatsApp Business API o‘rtasidagi tanlov biznes hajmi, mijozlar bilan yozishma hajmi va integratsiya hamda jarayonlarni avtomatlashtirish talablari asosida amalga oshiriladi. WhatsApp Web’da bildirishnomalarni qanday yoqish kerak Mijozlarning so‘rovlariga WhatsApp Web orqali tezkor javob berishni ta’minlash uchun bildirishnomalarni yoqish muhimdir. Bu hech qanday muhim xabarni o‘tkazib yubormaslikka yordam beradi. Bildirishnomalarni yoqish uchun, avvalo, WhatsApp’ga brauzer orqali kirganingizga ishonch hosil qiling. Agar bu hali amalga oshirilmagan bo‘lsa, WhatsApp Web’dan bildirishnomalarni ruxsat berish uchun brauzer sozlamalariga o‘ting. Ko‘pchilik brauzerlarda buni amalga oshirish uchun manzil satrining chap tomonidagi qulf belgisini bosib, “Sayt sozlamalari” bo‘limini tanlang va bildirishnomalarga ruxsat bering. Qo‘shimcha ravishda WhatsApp Web bildirishnoma yuborish haqidagi so‘rovni chiqarishi mumkin – shunchaki roziligingizni tasdiqlang. Endi yangi xabar kelganida, hatto brauzer minimallashtirilgan bo‘lsa ham, ish stoli orqali xabar olasiz. Bu mijozlar va hamkasblardan kelgan so‘nggi xabarlardan har doim xabardor bo‘lishingizni ta’minlaydi. WhatsApp Web’dan foydalanishdagi cheklovlar WhatsApp Web biznesga real vaqt rejimida mijozlar va jamoa bilan qulay muloqot qilish imkoniyatini beradi, ammo ba’zi cheklovlar mavjud: Mobil qurilmaga talabWhatsApp Web ishlashi uchun mobil qurilma doimiy ravishda internetga ulanib turishi kerak. Agar telefon o‘chirilsa yoki internet aloqasi uzilib qolsa, WhatsApp Web ham ishlamay qoladi. Funksional cheklovlarWhatsApp’ning ba’zi funksiyalari faqat mobil ilovada mavjud. Masalan, ovozli yoki videoqo‘ng‘iroqlarni amalga oshirish imkoniyati veb-versiyada mavjud emas. Brauzerga bog‘liqlikWhatsApp Web veb-brauzer orqali ishlaydi, bu esa ayrim kompyuterlar yoki operatsion tizimlarda muvofiqlik yoki samaradorlik muammolariga olib kelishi mumkin. Shuningdek, xizmatning xavfsizligi va barqaror ishlashi uchun brauzerni yangilab turish muhimdir. XavfsizlikWhatsApp Web’ni ommaviy yoki umumiy kompyuterlarda ishlatishda xavfsizlikka e’tibor berish kerak. Agar foydalanuvchi tizimdan chiqishni unutsa, uning xabarlari boshqa odamlar uchun ochiq bo‘lib qolishi mumkin. Bir vaqtning o‘zida faqat bitta sessiyaWhatsApp Web faqat bitta sessiyani bir vaqtning o‘zida qo‘llab-quvvatlaydi. Bu degani, siz WhatsApp akkauntingizni bir vaqtning o‘zida bir nechta kompyuter yoki brauzer oynalarida ishlata olmaysiz. CRM va boshqa vositalar bilan integratsiyaWhatsApp Web korporativ mijozlar bilan munosabatlarni boshqarish tizimlari (CRM) va boshqa biznes vositalari bilan integratsiya qilish imkoniyatlariga ega emas, faqat qo‘shimcha API yoki uchinchi tomon yechimlari orqali. Ushbu cheklovlarni tushunish biznesga WhatsApp Web’dan foydalanishni optimallashtirishga va mijozlar bilan samarali muloqot qilish va ichki jarayonlarni boshqarish uchun strategiyalarni ishlab chiqishga yordam beradi. WhatsApp Web bilan ishlash bo‘yicha tavsiyalar Biznes uchun messenjer imkoniyatlaridan maksimal darajada foydalanish uchun quyidagi tavsiyalarga amal qiling. Hisob xavfsizligini ta’minlashWhatsApp hisobingiz ikki bosqichli autentifikatsiya bilan himoyalanganligiga ishonch hosil qiling. Bu akkauntga ruxsatsiz kirishni va WhatsApp Web’ga keyingi kirishni oldini olishga yordam beradi. Tezkor javoblarTezkor javoblar funksiyasidan foydalaning, shunda tez-tez ishlatiladigan xabarlar shablonlarini saqlashingiz mumkin bo‘ladi. Bu mijozlar bilan muloqotda vaqtni tejashga va xizmat ko‘rsatish samaradorligini oshirishga yordam beradi. Guruhli suhbatlar va tarqatmalarJamoa bilan muloqot qilish yoki mijozlarga yangiliklar va aksiyalar haqida ma’lumot berish uchun guruhli suhbatlar va tarqatmalarni yarating. Biroq, WhatsApp Web ommaviy xabarlar tarqatishni cheklash qoidalarini unutmang. CRM bilan integratsiyaWhatsApp Web’ni CRM tizimingiz bilan integratsiya qilish imkoniyatlarini ko‘rib chiqing, bu esa yozishmalarni olib borish va muloqot tarixini kuzatishni osonlashtiradi. Multimediya imkoniyatlariMatnli xabarlardan tashqari, mijozlarga mahsulotlarni ko‘rsatish yoki yo‘riqnomalar berish uchun foto, video va hujjatlarni yuborish imkoniyatidan foydalaning. Xodimlarni o‘qitishWhatsApp Web bilan ishlaydigan xodimlar uchun treninglar o‘tkazing, shunda ular uning funksional imkoniyatlari va mijozlarga xizmat ko‘rsatishning eng yaxshi amaliyotlari bilan tanish bo‘lishadi. Professionalizmni saqlashMessenjerning norasmiyligiga qaramay, mijozlar bilan muloqotda professionalizmni saqlang. Matn yozishmalari imlosini tekshiring, hurmatli muomala qiling va mijoz so‘rovlariga tezkor javob bering. Natijada nima bo‘ladi WhatsApp Web’dan foydalanib, kompaniyalar o‘z kommunikatsiya kanallarini kengaytirishlari mumkin, mijozlarga qulay va kirish imkoni bo‘lgan muloqot usulini taklif etadilar. Barcha tavsiyalarni hisobga olgan holda cheklovlarga rioya qilish mijozlar bilan muloqotni yaxshilashga va ularning sadoqatini oshirishga yordam beradi.
Toshkentda tashqi reklama nima
Tashqi reklama — bu ko’chada, binolarning tashqi yuzalarida va transportda joylashtirilgan reklama xabarlari. Grafik tasvirlar, video va (yoki) matn sifatida taqdim etilgan. Asosiy vazifalar potentsial mijozlarning e’tiborini jalb qilish, tovarlar va xizmatlar savdosini oshirish, tovar xabardorligini oshirishdir.
1C dasturchisi kim?
1C mutaxassisi-1C: Enterprise platformasida axborot tizimlarini yaratish, sozlash va qo’llab-quvvatlash bo’yicha bilim va ko’nikmalarga ega bo’lgan mutaxassis.
Kem QA Engineer?
Sinovchilar, sinov muhandislari yoki QA — bu dastur yoki ilova qanday ishlashini tekshiradigan odamlar. Ular xatolarni qidiradilar, dastur mo’ljallangan narsani aniq bajarishini kuzatadilar, mahsulotni xakerlardan himoya qiladilar, dastur turli xil qurilmalarda va turli xil operatsion tizimlarda qanday ishlashini tekshiradilar. Sinovchi sifatida ishlamaganlar uchun bu juda oddiy ko’rinadi: biz barcha tugmachalarni ketma-ket bosdik, xato topdik, ishlab chiquvchiga aytdi va tamom. Sinovchi aslida IT, UX dizayni va mahsulotni boshqarish chorrahasida murakkab va ijodiy kasb. Sinovchi nima qiladi? Rostini aytganda, sinovchilar haqiqatan ham barcha tugmalar va havolalarni bosishlari, barcha shakllarni to’ldirishlari va Foydalanuvchining xayoliga kelishi mumkin bo’lgan barcha xatolarga yo’l qo’yishga harakat qilishlari kerak. Siz buni qilolmaysiz. Siyosiy bo’lmagan ishlab chiquvchilar shu sababli, bir vaqtlar sinovchilarni “chertish maymunlari”deb atashgan. Bu atama shu qadar keng tarqalganki, Android o’zining monkeyrunner sinovini avtomatlashtirish vositasini nomladi-maymun kabi, faqat tezroq. Ammo sinovchilar xato topish umidida faqat tasodifiy tugmachalarni urishadi deb o’ylamang — bu samarasiz. Ular dasturning zaif tomonlarini aniqlash va xatolarni tezda topish uchun o’zlarining usullariga ega. QA test uchun ko’rsatmalar bilan chiqadi-test holatlari. Boshlang’ich darajada, bu quyidagicha ko’rinadi: tahlilchilar talablarni yozadilar-kirishda qanday ma’lumotlar bo’lishi kerak, ular qanday qayta ishlanadi, natijada nima bo’lishi kerak; sinovchilar dasturni ushbu talablarga muvofiqligini tekshirish uchun bosqichma-bosqich ko’rsatmalar yozadilar. Sinovchi biron bir harakatni amalga oshirganda nima bo’lishini va natija kutilgan natijaga mos kelishini sinchkovlik bilan tekshirishi kerak. Ammo xatolar hiyla-nayrangdir-laboratoriya sharoitida ular o’zlarini ko’rsatmasligi mumkin, ammo foydalanuvchi chiqqandan keyin ularga duch keladi. Shuning uchun, QA dasturning o’zini qanday tutishini tekshirish uchun turli xil standart va nostandart vaziyatlarni taklif qiladi. Bu ijodiy jarayon, yashirin xatolarni topish uchun siz zukkolik va tahliliy qobiliyatlarni namoyon etishingiz kerak. Barcha mumkin bo’lgan va imkonsiz variantlarni ta’minlash kerak. Agar foydalanuvchi harflar o’rniga raqamlarni kiritsa nima bo’ladi? Va agar uning kompyuteri buggy bo’lsa-chi? Va to’satdan ko’plab foydalanuvchilar ishlaydi va tizimni haddan tashqari yuklaydi? Qo’llanmachilar va avtotesterlar Avtomatik sinov dasturlari sinovchining ishini engillashtirishga yordam beradi. Avtomatlashtirish sinov vaqtini qisqartiradi va ish tartibini kamaytiradi. Katta loyihalarda avtomatlashtirishsiz qilolmaysiz: juda ko’p elementar takrorlanadigan harakatlar mavjud, ularning barchasini bajarish uchun etarli vaqt bo’lmaydi. Ularning barchasi qo’llanmachilar va avtotesterlarga bo’linadi. Birinchisi koddagi xatolarni qo’lda qidiradi, ikkinchisi buni avtomatik ravishda bajaradigan dasturlarni yozadi. Ammo bu juda shartli bo’linish. Siz dasturni qo’lda sinab ko’rishga qodir bo’lmagan avtomatatorni topa olmaysiz. Va ko’plab qo’lda sinovchilar tartibni yoqtirmaydilar, shuning uchun ular dasturlash tillarini o’zlashtiradilar va avtomatik testlarni yozadilar. Tajribali mutaxassislar qo’llanmachilar va avtotesterning ishini bajarishlari mumkin. Shu bilan birga, barcha sinovchilar avtomatlashtirish, sinov jarayonini boshqarish va mahsulot sifatini ta’minlash uchun turli xil vositalardan foydalanadilar. Quyida biz turli xil sinov sohalari uchun eng mashhur vositalarni sanab o’tamiz. Funktsional test: Selenium WebDriver — web-ilovalarni avtomatlashtirish uchun. Appium — mobil ilovalarni sinovdan o’tkazishni avtomatlashtirish uchun. JUnit, TestNG, PyTest — funktsional testlarni yozish va bajarish uchun ramkalar. Ilova xavfsizligi: Apache JMeter — web-ilovalarning ishlashini sinab ko’rish uchun. LoadRunner — har xil turdagi ilovalarni yuklarni sinovdan o’tkazish vositasi. Yuklarni sinovdan o’tkazish: Apache JMeter — web-ilovalarning ishlashini sinab ko’rish uchun. LoadRunner — har xil turdagi ilovalarni yuklarni sinovdan o’tkazish vositasi. API- sinov: Postman — API xizmatlari so’rovlarini sinab ko’rish uchun. REST Assured — Java-da rest API sinovlarini avtomatlashtirish uchun ramka. Mobil ilovalarni sinovdan o’tkazish: Appium — iOS va Android platformalarida sinovlarni avtomatlashtirish uchun. Xcode UI Test, Espresso — ilova interfeysini sinash vositalari. Ma’lumotlar bazasini sinovdan o’tkazish: SQL Server Management Studio,Oracle SQL Developer — SQL test so’rovlarini bajarish uchun. DbUnit — sinov ma’lumotlarini tayyorlash va ma’lumotlar bazasi holatini tekshirish uchun ramka. Qo’lda sinov: TestRail — sinov holatlarini boshqarish va dasturiy ta’minotdagi nuqsonlarni kuzatish uchun. TestLink — sinov hujjatlari va talablarini boshqarish uchun. Yangi boshlovchi yaxshi QA bola oladimi? Kirish chegarasi juda past. Sinovchi bo’lish uchun texnik ma’lumot talab qilinmaydi. Asosiysi, odam it sohasiga qiziqadi va bu yo’nalishda rivojlanishni xohlaydi. Bu uning intervyusida aytilgan hh.ru Veeam Software bo’yicha sifatni ta’minlash departamenti rahbari Igor Katsev. Rossiya federatsiyasi va MDH sinovchilaridan ta’lim to’g’risida so’rov o’tkazildi. Ma’lum bo’lishicha, kasbga turli odamlar keladi: texniklar, gumanitar fanlar, iqtisodchilar, huquqshunoslar, yuqori martabali odamlar va umuman diplomsiz odamlar. Sinovchini qanday rivojlantirish kerak? Karyera o’sishi uchun ko’plab yo’llar mavjud. Ba’zilar keyinchalik rivojlanish uchun borish uchun sinovdan boshlanadi, ammo bu yagona variant emas — siz kasb ichida rivojlanishingiz mumkin. Kichik mutaxassis tayyor test holatlarida dasturlarni qo’lda sinovdan o’tkazadi. Kichik mutaxassisdan Midl bo’lish uchun siz quyidagilarni rivojlantirishingiz kerak: loyihani puxta o’rganish, kod tilini va avtomatik sinov asoslarini bilish. Agar Junior o’zini yaxshi isbotlasa, 3 yildan keyin u lavozimga ko’tariladi va Midlga aylanadi. U mustaqil ravishda test holatlarini tuzadi va hujjatlarni to’ldiradi. Yana bir yarim yil o’tgach, muvaffaqiyatli o’rta katta mutaxassis (Senior QA Engineer) lavozimiga murojaat qilishi mumkin. Uning vazifalari doirasi kengayib bormoqda: senyor sinov ishlarini rejalashtirmoqda, junlarning ishini nazorat qiladi. Besh yildan so’ng siz timlid — jamoa rahbari bo’lishingiz mumkin. Timliddan professional vakolatlar, boshqaruv ko’nikmalari, murakkab muammolarni hal qilish qobiliyati talab qilinadi. Shunday qilib, vertikal mutaxassisning martaba o’sishi sodir bo’ladi. Ko’pincha ular gorizontal rivojlanishni afzal ko’rishadi, masalan, ma’lum bir ixtisoslashuv doirasida: Security- sinovchilar — dastur xavfsizligini tekshiring. Performance- sinovchilar — u ortib borayotgan yuk ostida o’zini qanday tutishini sinab ko’ring. Usability- sinovchilar — u bilan ishlash qanchalik qulayligini tekshiring. Lavozimning gradatsiyasi Hamma bazani bilishi va qo’lda sinab ko’rishi kerak. Hujjatlar, sinov stsenariylarini yozish, xatolarni qaerdan va qanday qidirish, sifatni qanday yaxshilash, jamoa bilan aloqa qilish haqida g’oyalarni yaratish — bularning barchasi butun martaba zinapoyasi allaqachon qurilgan yaxshi poydevordir. Karyera, IT-dagi boshqa mutaxassislar singari, Junior pozitsiyasidan boshlanadi (450$-770$). Ushbu bosqichda u juda ko’p amaliy tajribaga ega emas, unga qo’lini to’ldiradigan oddiy vazifalar ishonib topshirilgan. Agar siz kompaniyaga kirsangiz, o’qing, topshiriqlarni bajaring, keyin siz boshlang’ich darajada uzoq vaqt o’tirmaysiz. Kompaniyada yanada rivojlanib, siz O’rta darajaga o’tasiz. Siz allaqachon ko’proq tajribaga ega bo’lasiz, ishingizni yaxshiroq va tezroq bajarasiz. Juniordan o’rtagacha (1000$-1900$) o’sish sizga 6 oydan 1,5 yilgacha davom etishi mumkin. agar siz o’zingizni namoyon qilsangiz, yaxshilanishlarni taklif qilsangiz va loyihada faol ishtirok etsangiz. Keyin, 3 yilgacha ishlaganingizdan so’ng, siz Senior bo’lishingiz mumkin (2100$-3200$). Ushbu lavozimda siz loyihada sinov sohasida har qanday texnik vazifani bajarishingiz mumkin. Ammo kichik vazifalar odatda Junior mutaxassislariga topshiriladi. Va siz ko’proq vaqtni tahlil qilish va ijodiy vazifalarga bag’ishlashingiz mumkin. Ushbu pozitsiyada o’rtacha ish haqi oyiga 2500 dollarni tashkil qiladi. Keyin Team Leader (2500 dollardan 4100 dollargacha) bor — bu rahbar. Ular Senior pozitsiyasidan keyin paydo bo’ladi, ammo menejment va menejment bilan bog’liq o’tmishdagi tajribaga ega bo’lgan odamlar o’rta pozitsiyada ham jamoa rahbari bo’lishlari mumkin. Va, albatta, Team Leader Seniordan ko’proq daromad oladi. Siz ushbu pozitsiyaga 3-5 yil ichida o’sishingiz mumkin. Agar siz dasturlash ishtiyoqiga ega bo’lsangiz, siz avtomatlashtirilgan tester bo’lishingiz va katta miqdordagi muntazam sinovlarni amalga oshiradigan skriptlarni yozishni boshlashingiz mumkin. Hozirda avtomatizatorlarga talab katta, shuning uchun ish haqi bir yarim-ikki baravar ko’payishi mumkin. Shuningdek, men xavfsizlik testining qiziqarli, talab qilinadigan va moliyaviy jihatdan foydali yo’nalishini — web-ilovalar xavfsizligini sinovdan o’tkazishni baham ko’rmoqchiman. Bularning barchasi maxfiy ma’lumotlar, ma’lumotlar bazalari, o’g’irlik va boshqa dasturiy ta’minot zaifliklari bilan bog’liq. Kompaniyalar xakerlarga qarshi kurashishga umuman tayyor emaslar, ammo ular mahsulot xavfsizligi va sifati uchun katta pul to’lashga tayyor. Hali ham pozitsiya bor-o’yin sinovchisi. Asosiy test tushunchalari, tamoyillari va texnikasidan foydalanadi, lekin faqat o’yinlarni sinab ko’rish uchun. Shu bilan birga, ular o’yin kompaniyalaridan o’yin bo’lmagan dasturiy ta’minot bilan shug’ullanadigan kompaniyalarga o’tishlari va qaytib kelishlari mumkin. Shuningdek, ular saytlarni sinovdan o’tkazishdan mobil ilovalarni, ish stoli versiyalarini va umuman har xil turdagi dasturlarni sinab ko’rishga osonlikcha o’tishadi. Zarur bo’lgan shaxsiy fazilatlar Bundan tashqari, testda shaxsiy fazilatlar muhim ahamiyatga ega. Bu erda siz albatta qila olmaydigan asosiylarning ro’yxati: Qat’iylik va qat’iyatlilik — sabr-toqat bilan nuqsonlarni izlash. Yaxshi sinovchi xatolarsiz dasturlar yo’qligiga amin, faqat yomon tashxis qo’yilganlar mavjud. Tanqidiy fikrlash, ma’lumotni tahlil qilish qobiliyati. Kichik narsalarga e’tibor, doimiy qiziqish uchun maksimal ehtiyotkorlik: “agar siz bu erga bossangiz nima bo’ladi? Va agar siz boshqa belgini kiritsangiz?» Muloqot qobiliyati va jamoada ishlash qobiliyati: sinovchi doimiy ravishda ishlab chiquvchilar, dizaynerlar, biznes-tahlilchilar, mijozlar vakillari bilan o’zaro aloqada bo’lishi kerak. Sabr-toqat va o’zini tuta bilish, chunki ishlab chiquvchilar xatolarni tuzatishni juda yoqtirmaydilar. Ba’zan topilgan xato haqida bir yoki ikki marta eslatib turishingiz kerak. U qat’iyatli bo’lishi kerak, lekin ayni paytda jamoada yaxshi munosabatlarni saqlab qolishi kerak. Ishlab chiqilayotgan mahsulot sifatini doimiy ravishda yaxshilashga intilish uchun mas’uliyat va sog’lom mukammallik. Rejalar va test holatlarini to’g’ri tuzish uchun fikrlaringizni aniq shakllantirish qobiliyati. Agar men xato topsam, ishlab chiquvchilar uni tezda tuzatishi uchun qanday sharoitlarda paydo bo’lishini batafsil va aniq tasvirlab berishim kerak. Rivojlanish istagi-talabga javob berish uchun yangi sinov usullarini o’zlashtirish. Siz doimiy ravishda texnik adabiyotlarni o’qishingiz, konferentsiyalar va seminarlarda qatnashishingiz, video kurslarni tomosha qilishingiz kerak. Siz nimaga qodir bo’lishingiz kerak Talab qilinadi: Sinov asoslari, uning turlari va usullari; Sinov ishlarini, test rejalarini tuzing; SQL so’rovlari tilini bilish, ma’lumotlar bazalari bilan ishlash qobiliyati; Dasturlash tillarini bilish; Versiyani boshqarish tizimlarini bilish: Git, CVS va boshqalar. Bundan tashqari, qo’lda va avtomatik sinov vositalariga egalik qiling. Bu bo’lishi mumkin: Sinov holatlarini yaratish va xatolarni kuzatish tizimlari; Fayl menejerlari, matn va XML muharrirlari; Sinov ma’lumotlari generatorlari va boshqalar. Sinovlarni avtomatlashtirish uchun sizga veb-ilovalarni sinash tizimlari, funktsional va yuklarni sinash uchun dasturlar kerak bo’ladi. Sizga ingliz tili kerak bo’ladi — texnik hujjatlarni o’qish va to’ldirish uchun. Birinchi ishni qanday topish mumkin? Ish qidirish va suhbatga tayyorgarlik boshqa har qanday mutaxassis uchun bo’lgani kabi ko’rinadi. Bundan tashqari, sinovchi uchun, masalan, javist yoki C++dasturchisiga qaraganda, uni topish biroz osonroq. Shuning uchun QA IT-ga kirish uchun tramplin hisoblanadi. Sinov asoslarini o’rganing Umuman olganda, boshida sizda 2 ta yo’l bor. №1-mustaqil ravishda kitoblar, internetdagi maqolalar va bepul kurslar bo’yicha testlarni o’rganing. №2-barcha materiallar qadoqlangan va tuzilgan kursni sotib oling, sizning ishingiz kurator tomonidan tekshiriladi va chiqishda ular ishga joylashishda yordam beradi (garchi hamma joyda ham, har doim ham emas). Birinchi va ikkinchi yo’llar muvaffaqiyatga olib kelishi mumkin. Ammo pullik saboq olsangiz ham, o’zingizni 1 manba bilan cheklamang: maqolalar va test kitoblarini o’qing, YouTube videolarini tomosha qiling. Ushbu bosqichda vazifa test holatlari, test turlari, dasturiy ta’minotni ishlab chiqish jarayoni haqida hamma narsani o’rganish va asosiy atamalar va tushunchalarni o’zlashtirishdir. Asboblar bilan ishlashni o’rganing Selenium WebDriver, Jira, Postman kabi asosiy sinov vositalarini o’rganing. Bu sizga amalda qanday sinovdan o’tayotganini yaxshiroq tushunishga imkon beradi va rezyumening jozibadorligini oshiradi. Ijobiy va salbiy tomonlari ✅ Asosiy ko’nikmalarga ega bo’lish IT-ga qiziqqan har bir kishi uchun mavjud. ✅ Kasbga talab. ✅ Keng imkoniyatlar. Sinov to’liq o’rganilmagan, shuning uchun ijodiy odamlar o’zlarining potentsiallarini ro’yobga chiqarish imkoniyatiga ega – metodologiyani yaratish, kurs yozish va HK.✅ Ishda erkinlik. Professional dasturiy ta’minot ishlab chiqaruvchisi bo’lish va ofisda o’tirish shart emas. Mutaxassislar, shuningdek, buyurtma va mijozlarni mustaqil ravishda tanlab, uyda yoki mustaqil ravishda ishlashlari mumkin. ✅ Siz tester uchun o’qishni va u bilan ishlashni birlashtira olasiz. ✅ To’g’ri tirishqoqlik bilan siz mahsulot menejeriga murojaat qilishingiz mumkin. ❌ Yuqori mas’uliyat. Agar loyihani topshirgandan so’ng unda xatolar aniqlansa, sinovchi ular uchun javobgar bo’ladi. Undan keyin hech kim ishni tekshirmaydi-loyihani topshirishdan oldin oxirgi havola. ❌ Dastlabki yillarda shunga o’xshash ko’plab vazifalar bo’ladi. Kimdir xilma-xillik va ijodkorlikka ega bo’lmasligi mumkin.❌ Rahbarlar mutaxassislarning ishini sezmaydilar. Vazifa rivojlanish guruhining ishida xatolarni topishdir. Va ular boshqa odamlar tomonidan ham yo’q qilinadi.❌ Ko’plab shoshilinch buyurtmalar. Ko’pincha ular qisqa vaqt ichida taslim bo’ladigan loyihalar ustida ishlashni so’rashadi. Shu sababli, siz uyda yoki ofisda jadvaldan tashqari qayta ishlashingiz kerak bo’ladi. Mavzu bo’yicha kitoblar Quyida yangi boshlanuvchilar uchun mos kitoblar mavjud. Faqat asosiy ma’lumotlar mavjud xizmatda. Glenford Myers, Tom Bajett, Kori Sandler tomonidan “dasturlarni sinash san’ati”. Ushbu kitobni klassik deb atash mumkin. 1979 yildan beri ishlab chiqarilgan. Tobias Kleynning” xato ovchisining kundaligi”. Kitobda boshlang’ich mutaxassislar ko’plab haqiqiy ishlarni topadilar. Muallif mutaxassislar har xil turdagi mahsulotlarda xatolarni qidirganda misollar haqida gapirib beradi. Kitob sinov bo’yicha tizimli bilimlarni beradi. Ron Pattonning “Software Testing”. Kitob ingliz tilida bo’lib, u barcha test ma’lumotlarini javonlarga qo’yadi. Muallif o’quvchilarga ma’lumotni osonroq idrok etish uchun badiiy texnikadan foydalanadi va ilmiy uslubdan uzoqlashadi. Xomes Bernardning “dasturiy ta’minot sinovlari asoslari”. Sinovchi kasbi haqida hamma narsani aytib beradigan ingliz tilidagi kitob. Bu erda o’quvchilar nafaqat ishning texnik qismi, balki menejment va tashkiliy haqida ham ma’lumot olishadi. Jeyms Uittaker, Jeyson Arbon va Jeff Kerollo tomonidan “Googleda qanday sinovlar o’tkaziladi”. Kitob o’zini QA testi bilan bog’lashga qaror qilganlar uchun foydali bo’ladi. Google CTO o’z kompaniyasida mahsulotni sinovdan o’tkazishning barcha bosqichlari haqida batafsil ma’lumot beradi. Adabiyotdan tashqari, biz kelajakdagi kasbning nozik jihatlari bilan tanishish uchun bir nechta foydali manbalarni tayyorladik. Radio QA – sinovchilar muloqot qiladigan rus tilidagi podkast dolzarb masalalarni hal qiladi. Python Testing – Python dasturlash tilini sinab ko’rishga bag’ishlangan allaqachon ingliz tilidagi podkast. Software-Testing.RU. Тестирование и Качество ПО – tajribali va yangi boshlanuvchilar uchun foydali bo’lgan professional materiallar, kichik maqolalar bilan rus tilidagi Portal. QA Intelligence – foydali maqolalar bilan ingliz tilidagi sayt.
ASO mutaxassisi kim?
ASO “App Store optimization” so’zining qisqartmasi. Birinchi mutaxassislar App Store uchun optimallashtirishga e’tibor qaratdilar, chunki foydalanuvchilar ko’pincha ularda ilovalar va qo’shimcha mahsulotlarni sotib olishadi. Endi ular Google Play, Huawei App, Gallery yoki GalaxyStore kabi barcha do’konlar bilan ishlaydi.
Mahsulot menejeri kim?
Maqolada navigatsiya: Mahsulotni boshqarish ko’nikmalari Qanday qilib product manager bo’lish mumkin? Product va project o’rtasidagi farq nima? Samaradorlik qanday baholanadi? KPI Dasturlar va xizmatlar Karyera yo’li. 📦 Product menejerining vazifalari va majburiyatlari Kasb mahsulotning hayot tsiklining har bir bosqichida mutaxassisning ishtirokini o’z ichiga oladi:1. Videoni taqdim etish. Aytishimiz mumkinki, dastlabki bosqichda mahsulot bozordagi tadbirkorlardan farq qilmaydi. Deyarli hamma joyda mahsulot bo’yicha qarorlar kollegial tarzda qabul qilinadi, shuning uchun avval siz g’oyani to’plashingiz va uni to’g’ri etkazishingiz kerak. 2. Oxirgi Foydalanuvchining ehtiyojlarini tushuning. Raqobatchilarni o’rganish va sifatli va miqdoriy tadqiqotlar o’tkazish. Masalan, turli xil ijtimoiy-demografik xususiyatlarga ega bo’lgan turli yosh guruhlaridagi maqsadli auditoriya segmentlarini ajratib ko’rsatish. Bu foydalanuvchi portretini yaratishga yordam beradi. 3. Barcha bo’lim rahbarlarining mahsulot g’oyalari va qarashlarini to’plash. Misol uchun, jamoa bilan ilova ichidagi funksiyalar to’plamini loyihalash uchun qancha vaqt ketishini, ilovada nima bo’lishini muhokama qiling. Hamkasblar bilan rahbarlarning gipotezalari va g’oyalarini tahlil qiling va yaqin atrofdagi Sprint uchun vazifalarni to’g’rilang. 4. Vaqt va boshqa xarajatlarni kamaytiradi. Muvaffaqiyatli rejalashtirilgan minimal hayotiy mahsulot daromad olish bosqichiga tezroq o’tishga imkon beradi. Gipotezalarni sinash uchun tadqiqot vositalaridan foydalanish xatolar ehtimolini kamaytirishga va mahsulotdan foydalanish bo’yicha iste’molchilar taassurotlari va tajribalarini shakllantiradigan ishlash tafsilotlarini sinchkovlik bilan ishlab chiqishga imkon beradi. 5. Mahsulot rivojlanishining umumiy ko’rinishi va yo’nalishini ishlab chiqish. Asosiy talablar bilan mahsulot spetsifikatsiyasini tayyorlang: nima yaratiladi, qanday maqsadlarga erishish kerak, muvaffaqiyat qanday o’lchanadi. 6. Mahsulotning yo’l xaritasini yaratish. Biznes vazifalari asosida harakatlar rejasini tuzing va mahsulotni boshqarishning ustuvor yo’nalishlarini aniqlang. Masalan, ba’zi kompaniyalarda asosiy narsa gipotezani tekshirish tezligi. 7. Dizayn va ishlab chiqish guruhining ishini nazorat qilish. Ish qanday ketayotganini, qanday qiyinchiliklar paydo bo’lishini, nimani yaxshilash mumkinligini, masalan, boshqa ishlab chiquvchini yollashni kuzatib boring. Oziq-ovqat jamoasining ishi ko’pincha sprintlarga bo’linadi. Ular Agile metodologiyasida ishlaydi. Mahsulotni rejalashtirgan va olib boradigan Sprint natijasida mahsulotda aniq artefakt paydo bo’lishi kerak-qiymat. Ya’ni, aniq bir narsa: yangi tugma, yangi xususiyat, yoki foydalanuvchi tajribasini yaxshilash. 8. MVP testini o’tkazing. (Minimal hayotiy mahsulot). Mahsulot samaradorligini baholang va uni yaxshilash uchun imkoniyatlarni toping, savdo va marketing ko’rsatkichlarini tahlil qiling, mijozlar bilan suhbatlar o’tkazing. Masalan, ishlab chiquvchilar bilan birgalikda foydalanuvchi hikoyalarini to’plang: foydalanuvchilar qanday qiyinchiliklarga duch kelishdi, ular aniq qaerga bosishdi, qanday funktsiyalar kerak emas edi va hokazo. Keyin ularni chiptalarga aylantiring-siz ishlashingiz kerak bo’lgan vazifalar. 9. Raqobatchilardan eng yaxshi amaliyotlarni qabul qiladi. Raqobat takliflarini doimiy ravishda kuzatib borish mahsulotning dolzarbligini saqlashga imkon beradi, bu esa butun bozor harakatidan orqada qolishga imkon bermaydi. 10. Ko’rsatkichlarga e’tiborni qaratadi, mahsulotning rentabelligini kuzatib boradi, bu biznesning moliyaviy ko’rsatkichlariga va umuman strategik ko’rsatmalarga erishishga ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Lavozim barcha manfaatdor tomonlar bilan yaqin hamkorlikni o’z ichiga oladi. Ishlab chiquvchilar jamoasi, dizaynerlar, mahsulot tahlilchilari, kopirayterlar bilan. Rahbariyat bilan-ta’sischilar, tijorat direktorlari, investorlar bilan. Bu kompaniyaning hajmiga qarab hamma joyda boshqacha tartibga solinadi. Mahsulotning ko’rinishi va strategiyasini shakllantirish, mijozlar ehtiyojlarini o’rganish, mahsulotni boshqarish va ustuvorligini belgilashda ishtirok etadi. 🧠 Mahsulotni boshqarish ko’nikmalari 1. Rivojlanish jarayoni va texnologiyasi haqida asosiy tushunchalar. Siz kod yozishingiz shart emas, lekin ishlab chiquvchilar ishining o’ziga xos xususiyatlarini tushunishingiz kerak. 2. UX foydalanuvchi tajribasining asosiy tamoyillarini tushunish. Mahsulotning butun hayoti davomida foydalanuvchi ehtiyojlarini himoya qilish. 3. Strategik fikrlash. Savdo o’sishi va mahsulot rivojlanishini ta’minlash, tanqidiy fikrlash va biznesning asosiy ko’rsatkichlarini tushunish. 4. Muloqot qobiliyatlari va empatiya. Aloqa, hamkorlik va taqdimot qobiliyatlari. Texnik va shaxslararo muammolarni hal qilish qobiliyati. 5. Yangi narsalarga qiziqish va ochiqlik. Mijozlarning ehtiyojlarini qondiradigan mahsulotni yaratishga qiziqish har qanday ishlab chiqarishning harakatlantiruvchi kuchlaridan biridir. Mahsulot birinchi navbatda iste’molchilar uchun qimmatli bo’lishi kerak. Qanday qilib product manager bo’lish mumkin? product managerment-bu ko’p tarmoqli soha bo’lib, u erda mutaxassislar turli ko’nikma va bilimlarga muhtoj, shuning uchun universal professional yo’l yo’q. Noldan kelganlar uchun tavsiyalar: Kitoblarni o’qing. Siz murakkab terminologiyasiz kitoblardan boshlashingiz kerak. Masalan, Erik Risning “noldan biznes” – muallif yangi mahsulot g’oyalarini tezda sinab ko’rish uchun tushunarli strategiyani taklif qiladi. Podkastlarni tinglang. Masalan, “keyin tugataman” podkasti jamoalarni boshqaradiganlarga yumshoq kuchlarni yaxshilashga yordam beradi: belgilangan muddatlarga rioya qilish, atmosferani yaratish va xodimlarni qo’llab-quvvatlash. Kurslarga boring. Podkastlar va maqolalardan asosiy bilimlarni olganingizdan so’ng, mahsulotni boshqarish tamoyillarini tushunganingizdan so’ng, keyingi o’quv bosqichlariga o’tishingiz mumkin. Amaliy ko’nikmalarga ega bo’lishni va mentorning ko’magi bilan o’qishni istaganlar uchun ” mahsulot menejer “kursi mos keladi. Kurs bitiruvchilari mahsulotni tahlil qilish va tashxislashda, uning o’sishi va rivojlanishi uchun qaror qabul qilishda, jamoani boshqarishda va biznesning o’sishiga yordam berishda mohir. Tegishli sohalardan o’tganlar uchun tavsiyalar: Qaysi ko’nikmalar allaqachon mavjudligini va qaysi biri etarli emasligini aniqlang. Masalan, chakana savdo tajribasi ham ortiqcha, chunki mutaxassis allaqachon foydalanuvchiga yo’naltirilgan fikrga ega. Marketing va biznes tahlilidagi tajriba ham ortiqcha bo’ladi. Stajyor bo’lish. Masalan, rahbar bilan kelishib oling va hozirgi ish joyida mahsulot stajyorini ishga oling. Case chempionatlarida ishtirok eting. Asta-sekin tajriba orttirish muhimdir. Masalan, Case chempionatlarida qatnashish-ular oziq-ovqat fikrlash ko’nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi. 🗂️ Product va project o’rtasidagi farq nima? Mahsulotni ishlab chiqish-bu vaqt bilan cheklanmagan va doimiy e’tibor va takomillashtirishni talab qiladigan doimiy jarayon. Loyiha har doim ma’lum bir byudjetga va aniq vaqt oralig’iga ega. Hayotda bu ikki tushuncha ko’pincha bir-biri bilan chambarchas bog’liqdir. Aytaylik, kompaniya dasturni ishlab chiqishi kerak. Ushbu jarayon bir qator bosqichlardan iborat — loyihalarni amalga oshirish uchun aniq vaqt oralig’i belgilanadi, bu esa maqsadga erishish uchun bosqichma-bosqich harakat qilish imkonini beradi. Shuning uchun mahsulot va loyiha menejerlari ko’pincha bitta jamoada ishlaydi. Birinchisi vazifani belgilaydi, ikkinchisi uni hal qilishning batafsil rejasi va natijani olish uchun javobgardir. Ya’ni, mahsulot menejeri mahsulotni ishlab chiqish va targ’ib qilishning umumiy strategiyasini ishlab chiqadi. Jarayonni bosqichlarga ajratadi va loyiha menejeri unga taqdim etilgan loyihalarni amalga oshirish uchun javobgardir. Ushbu 2 mutaxassisning turli xil javobgarlik sohalarini hisobga olgan holda, ular KPI bilan farq qiladi. Bajarilgan ish natijasini baholash uchun mahsulot menejeri mahsulot muvaffaqiyatini ko’rsatadigan ko’rsatkichlarni tanlaydi va mahsulot menejeri natijani ma’lum bir loyiha bo’yicha ma’lumotlarni tahlil qilish asosida baholaydi. 💪 Samaradorlik qanday baholanadi? Ish bir nechta mezonlarga muvofiq baholanadi, ular 2 guruhga bo’linadi: ichki va tashqi. Ichki mezonlar – jamoa ichidagi o’zaro ta’sirni qanday tashkil qilish mumkinligi va har bir mutaxassis ma’lumot olish imkoniyatiga ega. Agar bu yaxshi darajada bajarilgan bo’lsa, jamoaning barcha a’zolari mamnun, bu ishning ichki samaradorligi yuqori ekanligini anglatadi. Ushbu guruh omillari bo’yicha miqdoriy baho yo’q, bu erda hamma narsa sub’ektivdir. Ammo agar jamoada yaxshi muhit bo’lsa, hamma ishlashga va maqsadlarga erishishga tayyor bo’lsa, unda mahsulot menejeri o’z vazifalarini bajara oladi. Tashqi omillarga bozordagi ko’plab mahsulot ko’rsatkichlari kiradi (ro’yxat har bir alohida holatda aniqlanadi): moliyaviy natijalar, mijozlar ehtiyojini qondirish va boshqalar. 📈 KPI Ish samaradorligini baholaydigan bir nechta KPI-lar mavjud. Turli kompaniyalarda ularning to’plamlari, qoida tariqasida, ishga yollashda yoki yangi mahsulotni ishga tushirishda aniqlanadi: Hozirgi auditoriyaga nisbatan xaridlar va yangi foydalanuvchilar soni. Ko’rsatkichlar menejer va uning jamoasi ishlayotgan mahsulotning mashhurligini ko’rsatadi. Marjinallik. Haqiqiy savdo hajmi rejalashtirilgan ko’rsatkichlar bilan taqqoslanadi. Faol foydalanuvchilar. Ular mahsulotni har kuni qancha odam ishlatishini taxmin qilishadi. Customer Retention Rate (CTR). Yangi foydalanuvchilarni ushlab turish darajasi, chunki nafaqat o’sish, balki qolgan odamlar soni ham muhimdir. ROI. Reklama xarajatlariga nisbatan daromad rentabelligi ko’rsatkichi. Bu investitsiya qilingan mablag ‘ to’langan yoki to’lanmaganligini ko’rsatadi (ko’rsatkich 100% dan ortiq bo’lishi kerak). Ba’zi kompaniyalar mahsulot menejerining ish samaradorligini ishlab chiqish muddati, mahsulotning uchuvchi versiyasini ishga tushirish muvaffaqiyati va boshqalar bo’yicha qo’shimcha baholaydilar. Dasturlar va xizmatlar 📂 Jadvallar. Ma’lumotlarni to’plash va tartibga solish uchun kerak. Misol – Google Sheets. 📂 Onlayn konferentsiya dasturlari. Mahsulot menejeri har doim jamoa, pudratchilar, mijoz, menejerlar bilan aloqada bo’ladi. Ular turli shaharlarda va hatto mamlakatlarda bo’lishi mumkin, shuning uchun sizga onlayn konferentsiyalar uchun dasturlar kerak. Masalan, Cisco Webex, Adobe Connect yoki Uberconference. 📂 Eslatmalar. Muhim ma’lumotlarni yozib olish va tafsilotlarni o’tkazib yubormaslik kerak. Masalan, sinovchining eslatmalari yoki bosqich muddati. Eslatma dasturlari-Evernote yoki Simplenote. 📂 Maketlarni yaratish uchun dasturlar. Ular dizayner bilan birgalikda mahsulot kontseptsiyasini yaratishga yordam beradi. Misollar-Pidoco, Balsamiq Studios. 📂 Matnlarni birgalikda tahrirlash uchun dasturlar. Jamoa bilan birga texnik va boshqa hujjatlarni tuzatish kerak. Quip, iA Writer mos keladi. 📂 Taqdimotlarni ishlab chiqish dasturlari. Menejer qarorlarni va butun mahsulotni rahbar va investorlar oldida himoya qiladi, tadqiqot ma’lumotlariga ko’ra hisobot beradi. Keynote natijalarni vizual tarzda taqdim etish uchun foydalidir. 📂 CRM tizimlari. Ular o’rganilishi kerak bo’lgan mijozlar ma’lumotlarini saqlaydi. 📂 Figma va Photoshop. Agar u mahsulot dizayni bilan ishlayotgan bo’lsa, ularni hech bo’lmaganda asosiy darajada o’zlashtirish muhimdir. 📂 PowerPoint. Taqdimotlar va hisobotlarni yaratish uchun. 📂 Miro. Jamoa bilan g’oyalarni muhokama qilish va ularni tuzatish uchun. 📂 Jira yoki boshqa vazifa menejerlari. Rivojlanish va reklama jarayonlarini boshqarish uchun. 🪜 Karyera yo’li Mahsulot menejerining karyera yo’li sotuvchi yoki dasturchidan farq qiladi. Junior, Middle va Senior-ga qat’iy bo’linish yo’q. Hatto boshlang’ich mahsulot menejeri ham ma’lum bir mahsulot yoki uning bir qismi uchun javobgar bo’lgan to’liq mahsulotdir. Lavozimlar juda ko’p va ular turli kompaniyalarda farq qiladi. Startapda bitta mahsulot menejeri bo’lishi mumkin va korporatsiyalar yanada murakkab ierarxiyaga ega bo’ladi: CPO barcha mahsulot yo’nalishi uchun javobgardir. Head of Product, ijtimoiy tarmoq kabi alohida mahsulot uchun javobgardir. Product Manager yangiliklar tasmasi yoki sharhlar kabi mahsulotning bir qismi uchun javobgardir. Associate Product Manager u ko’proq tajribali odamdan o’rganadi va uning vazifalarini bajaradi. Kompaniyalar ierarxiyasida chalkashib ketish oson. Shuning uchun biz barcha lavozimlarni sanab o’tmaymiz, balki ularni 3 kontseptual darajaga ajratamiz: Junior, Product Manager и Chief Product Officer. Junior PM mahsulot menejeriga yordam beradi yoki mahsulotning bir qismi uchun javobgardir. Ba’zi kompaniyalar ushbu lavozimga minimal tajriba bilan kirishlari mumkin. PM — bu tajribali mahsulot menejeri. Mas’uliyat darajasi kompaniyaga qarab farq qiladi, norm kamida bitta mahsulot uchun javobgardir. Ba’zi kompaniyalar, agar PM muhim mahsulot uchun javobgar bo’lsa yoki murabbiylik bilan shug’ullansa, katta prefiksni qo’shadilar. Qaysi mahsulot uchun javobgar bo’lishiga qarab, kompaniyalar nomzodlarga turli xil talablarni qo’yadilar. Masalan, Amazonda qanday qilib savat ishlab chiqarish menejeri bo’lish mumkin? Buning uchun siz kichik startapda ishlashdan ko’ra torroq ko’nikmalarga ega bo’lishingiz kerak. CPO u nafaqat operatsion vazifalar, balki mahsulotning umumiy strategiyasi bilan ham shug’ullanadi. U jamoani boshqaradi va mahsulotni uzoq muddatli ko’rish ustida ishlaydi. Mahsulotni boshqarish katta yo’nalish ekanligini tushunish muhimdir. Ammo global miqyosda uchta martaba yo’lini ajratish mumkin: Analitik. Ko’pincha u ko’rsatkichlarni yaxshilash bilan shug’ullanadi: u huni ichidagi to’siqlarni qidiradi, farazlarni ilgari suradi, ularni sinab ko’radi. Texnik. Ular mahsulotning texnologik to’plamini yaxshi tushunishadi. Ishlab chiquvchilar bilan o’zaro aloqada bo’lib, mahsulotning texnik qismi uchun javobgardir. Bular Google, Oracle, IBM kabi murakkab B2B mahsulotlarida talab qilinadi. Dizayner. Foydalanuvchilar bilan ko’proq ishlaydi: kastdev, usability testlarini o’tkazadi. Bunday mahsulotlar foydalanuvchi tajribasi katta rol o’ynaydigan mahsulotlarda talab qilinadi. Bunday bo’linish mahsulot tahlilchisi faqat o’lchovlar bilan shug’ullanadi degani emas, va mahsulot texnigi faqat texnik tomon bilan shug’ullanadi. Har bir mahsulot menejeri o’lchovlarni tahlil qiladi, ishlab chiquvchilar bilan o’zaro aloqada bo’ladi va Virgo kastasini o’tkazadi. Ammo yo’nalishlardan biri dominant bo’ladi. Professional adabiyot: 📕 INSPIRED: How to Create Tech Products Customers Love, Marty Cagan📕 «Kancada. Odatlarni shakllantiradigan ovqatlarni qanday yaratish kerak», Nir Eyal📕 « Mahsulot rahbarlari. Qanday qilib dunyodagi eng yaxshi mahsulot menejerlari jamoalarni yaratadilar va ajoyib mahsulotlarni ishlab chiqaradilar», Richard Banfild, Martin Eriksson va Neyt Uokingsho📕 « Bemorlarning qo’lidagi ruhiy kasalxona », Alan Kuper📕 « Yuqumli. Og’zaki so’zlar psixologiyasi», Yona Berger📕 « Onangdan so’ra », Rob Fitspatrik
Brend menejeri kim?
Brend menejeri-brendni rivojlantirish, yangi mahsulotlar/subbrendlarni ishga tushirish bo’yicha uzoq va qisqa muddatli strategiyani ishlab chiqish va amalga oshirishga bag’ishlangan mutaxassis. Brendni ommalashtirish bo’yicha turli loyihalarni amalga oshiradi (ATL, BTL, Digital, PR, marketing tadqiqotlari, tadbirlar va boshqalar); Dizayn, iste’mol xususiyatlari, narxlarni aniqlash talablarini rasmiylashtiradi; Sotish hajmini bashorat qiladi, foyda va rentabellikni hisoblab chiqadi; maqsadli bozorlarni tahlil qiladi (asosiy tendentsiyalar, iste’molchilarning xulq-atvori, talab va taklif, aniqlik, imkoniyatlar va boshqalar).; Reklama kampaniyalarini o’tkazish bo’yicha ishlarni muvofiqlashtiradi, media-rejalarni ishlab chiqadi, brending agentliklari va doimiy dizaynerlarni jalb qilgan holda dizayn konsepsiyalari, qadoqlash dizayni, brend-buklar va original-maketlarni yaratishda ishtirok etadi; nomlash uchun javobgardir va boshqalar. Boshqa mutaxassislardan nimasi bilan farq qiladi? Mahsulotni sotishga yordam beradi. Ammo sotuvga ko’plab omillar ta’sir qiladi: xizmat ko’rsatish, narxlash, savdo nuqtalarida buyurtmaning mavjudligi, reklama reklama. Bularning barchasi uchun boshqa mutaxassislar javobgardir. Umuman olganda, ishga kiritilmagan majburiyatlar quyidagicha ifodalanishi mumkin: To’g’ridan-to’g’ri sotmaydi Savdo guruhiga joylashishni aniqlash, mahsulotlarning noyob savdo afzalliklari, joriy marketing faoliyati to’g’risida ma’lumot beradi, ammo bitimlar bo’yicha muzokaralar olib bormaydi va har bir sherik bilan shartlarni muhokama qilmaydi. Bu savdo bo’yicha mutaxassislar tomonidan amalga oshiriladi. Yangi mahsulotni texnik ishlab chiqish bilan shug’ullanmaydi Mahsulotning o’zi emas, balki mahsulot g’oyasini yaratadi. U mahsulot kontseptsiyasini sinovdan o’tkazadi, qadoqlash jarayonini boshqaradi, iste’molchilar tayyor mahsulotga qanchalik mos kelishini tekshiradi. Va mahsulotning o’zi boshqa odamlar tomonidan ishlab chiqariladi — texnologlar va dizaynerlar. Xarid qilish va logistika bilan shug’ullanmaydi Mahsulotni sotib olish va logistika jarayoni qanday ishlashini tushunish kerak. Ammo u narxlar bo’yicha muzokaralar olib borishi, buyurtma berishi va logistikani sozlashi shart emas. Buning uchun sotib olish va logistika bo’yicha mutaxassislar javobgardir. Aloqa va tadbirlarni yaratmaydi U iste’molchi uchun nima muhimligini tushunadi, ammo ijodiy agentliklar xodimlari, freelancing yoki kompaniya ichidagi mutaxassislar bu ma’nolarni etkazishadi. Bu odamlar veb-saytlar va kataloglarni yaratadilar, ijtimoiy tarmoqlarni boshqaradilar, tadbirlar uchun rekvizitlarni tanlaydilar va brendni rivojlantirish va mahsulotni ilgari surish bilan bog’liq boshqa vazifalarni bajaradilar. Ushbu vazifalarni qo’yadi va ularning sifatli va o’z vaqtida bajarilishini nazorat qiladi va ish natijalari brendning umumiy kontseptsiyasini aks ettiradi. 🎓 Nima qiladi: vazifalar va majburiyatlar Brend menejeri-bu “qo’riqchi”. U ichki jarayonlar va tashqi aloqalar qanday ishlashini biladi, marketing ma’lumotlariga ega, brend maqsad qilgan falsafa, qadriyatlar va maqsadlarni chuqur tushunadi. Vazifalar: Maqsadli auditoriya ehtiyojlari va drayverlarini tadqiq qilish va doimiy monitoring qilish; Bozor va raqobat muhitini o’rganish; Brend uchun g’oya va joylashishni aniqlash; Reklama dalillarini ishlab chiqish; Iste’molchini brend bilan tanishtirish; Iste’molchilar bilan aloqa qilish, CA ongida brend imidjini saqlash; Maqsadli auditoriya reaktsiyasini, iste’molchilarning brendga bo’lgan munosabatini kuzatish; Mahsulot sifatini nazorat qilish, uning CA ehtiyojlariga, bozor tendentsiyalariga va brend va’dalariga muvofiqligi (ishlab chiqarish bo’limi bilan birgalikda); Brendni kuzatish; Savdo va reklama kampaniyalarini rejalashtirish; Natijalarni monitoring qilish va tahlil qilish; Brend strategiyasini muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun kompaniyaning turli bo’limlari ishini sinxronlashtirish. 👷 Qanday mutaxassisliklar bo’lishi mumkin? Turli xil brendlar mavjud va ular bilan ishlashda turli xil yondashuvlar, texnikalar va vositalardan foydalaniladi. Bunga qarab, turli xil mutaxassisliklar ajralib turadi. Boshqalarga qaraganda tez-tez uchraydigan 4 ta mutaxassislik bor. Mahsulot brendi menejeri. Ushbu mutaxassislik eng ko’p terilgan. Mutaxassis tovar yoki xizmat ko’rsatish brendini yaratadi va rivojlantiradi — masalan, Prostokvashino mahsulotlarini yoki MTS xizmatlarini targ’ib qiladi. U oziq – ovqat va kosmetika kompaniyalarida, moda va go’zallik sanoatida, restoran biznesida va boshqa ko’plab sohalarda ishlashi mumkin. Shaxsiy. Mutaxassis, media shaxs yoki fikr rahbarining shaxsiy brendi bilan ishlaydi. Ya’ni, mashhurlik va tan olinishni oshirish uchun ishlaydigan odamlar kerak — masalan, rassomlar, qo’shiqchilar va siyosatchilar. Hozirda ushbu ixtisoslikka talab ortib bormoqda. Sport. Jamoa yoki sport maydonchasi brendini yaratish va rivojlantirish ustida ishlamoqda. Shu bilan birga, u shaxsiy bo’lishi mumkin-agar u sportchining brendini targ’ib qilsa. Hududlar. Bu nisbatan yangi ixtisoslashuv — tumanlar, shaharlar, mintaqalar, sayyohlik joylarini markalash bilan bog’liq. Mutaxassis brendni rivojlantirish bilan shug’ullanishi mumkin, masalan, Toshkentdagi Sergeli tumani, O’zbek drama teatri yoki hatto sayyohlarni jalb qiladigan ko’l. 🤔 Nimani bilishi va nimaga qodir bo’lishi kerak? Ma’lumotlarni to’plash va tahlil qilish. Asboblar va tadqiqot natijalaridan qanday foydalanishni bilish shunchaki muhim emas. Raqamlar ortida tendentsiyalarni, bozor ehtiyojlarini, raqobatchilarning yoki o’z faoliyatining muvaffaqiyati yoki muvaffaqiyatsizligining sabablarini va rivojlanishning yangi imkoniyatlarini ko’rish uchun analitik fikrlash kerak. Kun tartibida harakat qilish. Keng dunyoqarash, maqsadli auditoriyaning kayfiyatini his qilish va paydo bo’layotgan tendentsiyalarni tan olish qobiliyati-bu amaliyot va qiziquvchanlik bilan pompalanadigan fazilatlar. Ammo ularsiz brendni barqaror va doimiy ravishda yangilab turish mumkin emas. Loyihalarni boshqarish. Brendni boshqarish-bu bir qator turli xil, ammo o’zaro bog’liq loyihalar. Brend menejeri g’oyani shakllantirish va vazifani belgilashdan tortib natijalarni tahlil qilishgacha bo’lgan hamma narsa uchun javobgardir. U resurslar va pudratchilarni malakali boshqarish, sheriklar bilan muloqot qilish va amalga oshirishning har bir bosqichida nima bo’layotganini tushunishi kerak. Hissiy aql, kommunikativ fazilatlar. Doimiy ravishda rahbariyat, pudratchilar va sheriklar, kompaniya xodimlarining ijrochilari va mahalliy xodimlar, kompaniyaning boshqa bo’limlari va boshqalar bilan aloqa qiladi. Uning uchun suhbatdoshni eshitish va his qilish, g’oyalar va vazifalarni aniq etkazish, ishontirish, jarayon ishtirokchilari o’rtasida dialog o’rnatish juda muhimdir. Raqamlar bilan ishlay olish. Miya va qo’llar orqali juda ko’p tahliliy ma’lumotlar mavjud. To’liq rasm aniq bo’lishi va oldinga siljish uchun keyingi qadamlar paydo bo’lishi uchun uni tizimlashtirish va hisobotda ko’rsatish kerak. Mas’uliyatni o’z zimmangizga oling va natija uchun ishlang. Har qanday boshqaruv jarayonida zarur bo’lgan aniq ko’nikmalar. Bundan tashqari, brendni boshqarish kabi murakkab va ko’p komponentli jarayonda. 📈 Karyera istiqbollari Brend menejeri ko’nikmalarni rivojlantirishi va grade ixtisoslik darajasini oshirishi mumkin. Grade qanchalik baland bo’lsa, brend menejeri tomonidan ilgari surilgan kompaniyalar ko’lami shunchalik katta bo’ladi. Biz greydlar va ularning farqlari haqida birozdan keyin gaplashamiz. Ayni paytda, keling, martaba qurishning boshqa variantlari haqida gapiraylik. Tadbirkorlar vakolatlarga muhtoj Aslida, kompaniyaning asosiy brend menejeri uning asoschisi. Ko’pincha tadbirkorning shaxsiyati — uning qadriyatlari, xarakteri-brend imidjining prototipiga aylanadi. Va uchinchi tomon bu tasvirni tashqi tomonga uzatadi. Shuning uchun, ko’nikmalarni o’zlashtirganingizdan so’ng, siz o’zingizning biznesingizni boshlashingiz va uni brending bo’yicha mutaxassissiz targ’ib qilishingiz mumkin. Brendni boshqarish bo’yicha bilimlar menejment pozitsiyalarida foydali bo’ladi Masalan, savdo menejerlariga ushbu bilim brendning asosiy ma’nolarini potentsial mijozlarga to’g’ri etkazishga yordam beradi. Va ko’nikmalar sotuvchilar va aloqa mutaxassislari uchun ham foydalidir Ushbu ko’nikmalar bilan bunday mutaxassislar iste’molchini chuqurroq tushunishlari mumkin. Ular u bilan bir xil tilda gaplashishni, brend tarixini ma’lum bir shaxsning hayotiga singdirishni va reklama va ijtimoiy tarmoqlarda brend g’oyalarini rivojlantirishni o’rganadilar. 🏛️ Qanday qilib brend menejeri bo’lish mumkin? Kasbga boradigan yo’l xar xil bo’ladi. Masalan: Noldan o’zlashtiring-professional qayta tayyorlash bo’yicha onlayn kurslar yoki dasturlarni oling; Tegishli sohalardan o’tish: marketing, menejment, aloqa, savdo; Variantlarni birlashtirish – kurslarda bilim olish va uni to’g’ridan-to’g’ri boshqarish bilan bog’liq bo’lmagan ishingizda qo’llash. Shuni ham yodda tutish kerakki, u butun umri davomida o’rganadi. Bozor doimo o’zgarib turadi, shuning uchun brendni rivojlantirish bo’yicha mutaxassis har doim mavjud ko’nikmalarni yaxshilashi va yangilarini egallashi kerak. Asosiy ko’nikmalar 🔧 Soft skills Muloqot qobiliyati, ish odob-axloq qoidalarini bilish, muzokara qilish qobiliyati. Ushbu ko’nikmalar mutaxassisga kerak, chunki uning ishi jamoa, mijozlar va sheriklar bilan munosabatlarni o’rnatishni o’z ichiga oladi. Ijodiy fikrlash. Brendlarni noldan yaratish va brend nomini raqobatchilardan ajratib turadigan maxsus marketing strategiyalarini ishlab chiqish kerak. Tashkilotchilik qobiliyati ishni samarali rejalashtirishga, kompaniya ichidagi jarayonlarni muvofiqlashtirishga va muvofiqlashtirishga yordam beradi. Analitik fikrlash. Olingan ma’lumotlarga asoslanib, muvozanatli va ma’lumotli qarorlar qabul qilish uchun bozorni tushunish va analitik fikrlashga qodir bo’lishi shart. 💪 Hard skills Analitik vositalar bilan ishlash ko’nikmalari. Chunki vazifalar bozorni tahlil qilish, raqobatchilarni tadqiq qilish, marketing kampaniyalarining samaradorligini baholashni o’z ichiga oladi, siz tahlil vositalarini (Google Analytics, Yandex metrics va boshqalar) yaxshi bilishingiz va ma’lumotlar bazalari (Nielsen / GFK / IMS) bilan ishlashingiz kerak. Ma’lumotlarni qayta ishlash va vizualizatsiya xizmatlari (Excel, Power BI, Tableau, Google Sheets) bilan ishlash qobiliyati. Marketing va reklama sohasida bilim va tajriba. Shuningdek, reklama tizimlarining imkoniyatlari to’g’risida asosiy bilimlarni talab qilish mumkin (Yandex Direct, VK Ads, Telegram Ads, Google Ads). CRM, mijozlar ma’lumotlar bazalari (Bitrix24, AmoCRM va boshqalar) bilan ishlash qobiliyati. Brend identifikatori bilan ishlash, qo’llanmalar, brend kitoblari, kayfiyat taxtalarini yaratish qobiliyati (Figma, Photoshop va boshqalarni bilish). 🎯Marketologdan nimasi bilan farq qiladi? Vazifalar o’xshash. Bundan tashqari, kichik kompaniyalarda brend menejeri rolini sotuvchi bajarishi mumkin. Yirik kompaniyalar ushbu lavozimga alohida mutaxassislarni yollashga harakat qilishadi, shunda ular ma’lum bir tovar belgisi bilan ishlashga e’tibor berishadi. Marketologdan asosiy farq tor doiradagi vazifalardir. Bundan tashqari, sotuvchi uchun birinchi navbatda savdoni oshirish muhimdir. Brend menejeri brend qiymatini etkazish, uzoq muddatda ishonch va ijobiy obro’ – e’tibor yaratishga qaratilgan. 🚫Nima qilmaslik kerak? Mahsulotni faqat uning yaratuvchisi brend menejeridan yaxshiroq biladi. Shuning uchun uni savdo menejerlari bilan bir qatorda sotish tabiiy ko’rinadi. Aslida emas. Eng yuqori samaradorlikka har bir xodim o’z ishi bilan shug’ullanganda erishiladi. Garchi u vaqti-vaqti bilan asosiy sheriklar bilan uchrashuvlarda “sotuvchilarga” hamrohlik qilishi va ularga mahsulot taqdimotida yordam berishi mumkin bo’lsa-da, bu uning asosiy ishi emas. Yuqorida tavsiflangan marketing funktsiyalarini brend menejeriga o’tkazishga urinish ham bunga loyiq emas. Yangi tarqatish kanallarini topish va boshqa vazifalar brend obro’si bilan ishlashga ketadigan juda ko’p vaqtni oladi. Xuddi shu narsa dizayner, kontent menejeri va kompaniyaning veb-sayti va ijtimoiy tarmoqlarida ishlaydigan boshqa xodimlarning xususiyatlariga ham tegishli bo’lib, ular ko’pincha brend menejeriga “yuk” berishga harakat qilishadi. Tegishli mutaxassislarning funktsiyalarini bajarmasligi kerak, ammo samarali hamkorlikni yo’lga qo’yish kerak. Bu, birinchi navbatda, har bir taklif bo’yicha doimiy fikr almashish va o’z vaqtida fikr-mulohazalarni anglatadi. Brend menejerining ishi qanday baholanadi? Asosiy vazifa brend ko’proq foyda keltirishiga ishonch hosil qilishdir. Brend bilan nima sodir bo’layotganini va u qanday foyda keltirayotganini tushunish uchun KPI-asosiy samaradorlik ko’rsatkichlaridan foydalaning. Umumiy ko’rsatkichlar quyidagicha: Tanib olish yoki brendning mashhurlik darajasi; Brendga sodiqlik; Tovar qiymati; Bozor ulushi; Brendni reklama qilish uchun reklama xarajatlarining ulushi; ROBI (tovar investitsiyasiga qaytish) – tovar investitsiyalarining qaytishi; Aloqa narxi. Ba’zi ko’rsatkichlarni, masalan, tan olinishni kuzatish qiyin. Ularni bilish uchun sizga marketing tadqiqotlari kerak-shuning uchun ko’rsatkichlar kamdan-kam hollarda, masalan, yiliga bir marta qayd etiladi. Boshqa ko’rsatkichlar har oyda kuzatilishi mumkin-masalan, savdo hajmi, eslatmalar soni va amalga oshirilgan tadbirlar soni. 📖 Asosiy ko’nikmalarni o’rganish uchun nimani tomosha qilish va o’qish kerak? Agar siz o’zingizning vakolatlaringizni kengaytirish uchun asosiy ko’nikmalarni mustaqil ravishda olishga qaror qilsangiz, quyidagi manbalarga e’tibor bering: D. Trout, S. Rivkinning kitobi «Farqlang yoki o’l! Qotil raqobat davrida omon qolish». D. Kanemanning Kitobi. «Sekin o’ylang…tez qaror qiling». T. Pitersning Kitobi. «O’zingizni brendga aylantiring». M. Porterning Kitobi. «Raqobat strategiyasi» Youtube da siz brend menejerlari kimligi, ular nima qilishlari, brending nima va boshqalar haqida videolarni ko’rishingiz mumkin. Texterra agentligi blogi, Ideonomika, Zillion portali va boshqalar kabi taniqli ijtimoiy tarmoq mutaxassislarining blog o’quvchisiga aylaning. 🔍 FAQ Oliy ma’lumot kerakmi? Agar mutaxassis “marketing” yoki “tijorat” ixtisosliklari bo’yicha oliy iqtisodiy ma’lumotga ega bo’lsa, xush kelibsiz. Agar sizda boshqa yo’nalishdagi diplomingiz bo’lsa yoki umuman yo’q bo’lsa, bu sizni qanchalik qiziqtirayotganini bilish uchun avval bepul kurslarni o’tashga harakat qiling. Ta’lim yo’nalishi to’g’risida qanday qaror qabul qilishim mumkin? Siz onlayn ravishda kasbga yo’naltirishingiz mumkin. Siz o’zingizning qiziqishlaringiz va afzalliklaringizni aniqlaysiz, kasbni oqilona tanlashingiz, yangi kasbga o’tish rejasini tuzishingiz mumkin. Kasbga yo’naltirish uchun pullik va bepul testlar mavjud, yirik o’quv markazlari foydalanuvchilarga qiziqishlari va shaxsiy xususiyatlarini hisobga olgan holda raqamli kasbni topishda yordam berish uchun bepul testlarni taqdim etadi. Sinovdan o’tganingizdan so’ng, siz qaysi sohada martaba qilishingiz mumkinligini tushunasiz. Natijalar Brendni ilgari surish bilan shug’ullanadigan mutaxassis. U iste’molchilarda mahsulotning ijobiy qiyofasini shakllantiradi, uni oflayn va onlayn makonda rivojlantiradi va targ’ib qiladi. Vazifalar doirasi keng, oxir-oqibat butun kompaniya faoliyatining natijasi ish sifatiga bog’liq. Kasb turli sohalardagi yirik kompaniyalarda talabga ega. Kasb rivojlanish istiqboliga ega. Har yili bozorda yangi mahsulotlar paydo bo’ladi, ularni to’g’ri taqdim etish va targ’ib qilish kerak, shunda maqsadli auditoriya darhol yangilikni sezadi va qadrlaydi. Mutaxassisning ish haqi 1 300 dollardan boshlanadi Ushbu yo’nalishda muvaffaqiyatga erishish oson emas. Doimiy ravishda o’rganish talab etiladi, chunki zamonaviy marketing juda tez rivojlanmoqda, kasbiy bilimlar tom ma’noda 2 yil ichida eskiradi. Hamma ham kasbga kirmaydi. Mustaqil ravishda o’rganish mumkin emas, amaliy tajriba va mutaxassislar bilan o’zaro munosabatlar zarur. Kurslarning narxi yuqori va hamma ham qila olmaydi.
Web-tahlilchi kim?
Maqolada navigatsiya: Asosiy vazifalar Nimani bilishingiz kerak? Malaka darajalari Ijobiy va salbiy tomonlari Muhim fazilatlar Web-tahlil bo’yicha trening Istiqbollar Asosiy maqsad Web-sayt yoki dasturni yanada samarali qilishdir. Buning uchun u xatolar yoki resurs muammolari haqida ma’lumot to’playdi. Ushbu ma’lumotlarga asoslanib, u ishni qanday yaxshilash mumkinligi haqida o’ylaydi. Keyin u boshqalarga tavsiyalar beradi: dasturchilar, sotuvchilar, kontentchilar va saytga qandaydir aloqasi bo’lgan har bir kishi. Asosiy vazifalar Ish vazifalarini 4 faoliyat turiga bo’lish mumkin. 1. Tahlil: Web-resursga kuzatuv kodlarini o’rnatish va Yandex kabi tahlil vositalarini sozlash.Metrik, Google Analytics, Call tracking, Call touch, Co Magic va boshqalar.; Statistik ma’lumotlarni olish, modellashtirish va bashorat qilish vositalarini ulash; A/B/C sinovlari; KPI resursini aniqlash (Key Performance Indicators – asosiy ishlash ko’rsatkichlari); Mavjud ishlanmalar bo’yicha tahlil jarayonlarini avtomatlashtirish yoki biznes vazifalariga muvofiq yangilarini loyihalash; Barcha ma’lumotlarni tahlil qilish, mantiqiy xulosalar chiqarish va web-resurs va reklama kampaniyalarining samaradorligini oshirish choralarini ishlab chiqish; Mobil ilovalar bilan analitik ishlashda – (mat/appsflyer, appannie/distimo, mixpanel/universal analytics tizimlaridan foydalanish); Hisobot berish. 2. Rejalashtirish: Kompaniyaning umumiy marketing strategiyasini, reklama strategiyasida samarali o’zgarishlarni ishlab chiqish uchun marketologlar bilan hamkorlik qilish. 3. Tadqiqotlar: Marketing tadqiqotlarini o’tkazish; Marketing ma’lumotlarini to’plash; Tadqiqot usullarini ishlab chiqish; Bozorni marketing o’rganish parametrlarini tahlil qilish – segmentatsiya, imkoniyatlar, maqsadli auditoriya, raqobatchilar; Mavjud ko’rsatkichlarning o’zgarishi prognozi. 4. Hamkorlar bilan o’zaro munosabatlar: Hamkorlar va pudratchilar bilan hamkorlik; Texnik vazifalarni tayyorlash. Nimani bilishingiz kerak? Usullari: Sayt trafigini tahlil qilish; Elektron tijorat va UX/UI ma’lumotlarini tahlil qilish; Sahifadagi tashrif buyuruvchilarning xatti-harakatlarini tahlil qilish; Benchmarking-bu Google Trends, Alexa va boshqa mustaqil platformalardan foydalangan holda raqobatchilar va umumiy tendentsiyalar bilan taqqoslash. Instrumentlar: Statistikani quyidagilar yordamida to’plash mumkin: Tashqi hisoblagich dasturlari (Google Analytics, Piwik, Yandex.Metrica, OpenStats, Adobe Analytics, HotLog va boshqalar); Server tomonidan to’plangan ma’lumotlarni to’playdigan ichki log analizator dasturlari (WebTrends, Webalizer, AWStats). Teglar menejeri: Google Tag Manager – GTM.A/B sinov vositalari (Google Optimize, Optimizely va boshqalar). Raqobatchilarni tahlil qilish xizmatlari-saytlarga trafik, trafik manbalari, maqsadli auditoriya va boshqa ko’plab foydali ko’rsatkichlar (SimilarWeb, SEMrush va boshqalar). Ma’lumotlarni vizualizatsiya qilish vositalari, ular yordamida idrok etish qiyin bo’lgan raqamlar massivlarini vizual grafikalarga – BI platformalariga (Business Intelligence) aylantirish mumkin. Data Studio, Data Studio, Tableau va boshqa xizmatlar bo’lishi mumkin. Kompaniyaning internetdagi eslatmalarini qidirish vositalari: maqolalar, yangiliklar, sharhlar va boshqalar (Brand Analytics, IQBuzz va boshqalar). Dasturlash tillari: Siz dasturlashni bilishingiz shart emas, lekin ortiqcha-bilim bo’lmaydi: HTML va CSS (bu sahifalarni belgilash tili va ularni uslublash uchun kodlar) va JavaScript. Sayt qanday ishlashini va rejani qanday amalga oshirishni tushunish uchun ularni hech bo’lmaganda asosiy darajada bilish tavsiya etiladi. SQL, Python, R. Katta ma’lumotlar bilan ishlashni avtomatlashtirish uchun tillar kerak. Malaka darajalari Ish haqi va majburiyatlar vakolatga bog’liq. Uchta daraja mavjud: Junior, Middle и Senior. Junior Web Analyst Ushbu daraja Yandex-ning barcha standart xususiyatlarini mukammal bilishga mos keladi.Ko’rsatkichlar va Google Analytics, shu jumladan maqsadlarni sozlash. Ikkala tizimning sertifikatlarini olishga e’tibor qarating va keyin boshqa tahliliy vositalar bilan tanishishga o’ting. Ushbu sohada 6 oygacha ishlaydigan har qanday boshlang’ich mutaxassis metrikalar bilan ishlashni, A/B testlarini o’tkazishni va olingan ma’lumotlarni sharhlashni biladi. Shuningdek, oddiy konversiya, ROI, CTR va CPC hisob-kitoblarini qanday qilishni o’rganing. Rivojlanishning ushbu darajasida siz statistikani o’qiy olasiz va ma’lumotlar qaerdan kelib chiqqanligini va undan biznesni yaxshilash, daromadni oshirish va h. k. uchun qanday foydalanishni tushunasiz. Middle Web Analyst Ushbu darajada mutaxassis barcha mashhur tahlil xizmatlari bilan ishlashi kerak: Yandex.Metrik, Google Analytics, SEMrush va boshqalar. Boshqa mutaxassislardan ajralib turish va ishga joylashishda ustunlikka ega bo’lish uchun BI-xizmatlar bilan tanishishingiz mumkin. Middle Unit iqtisodiyoti tamoyillarini bilishni talab qiladi. Masalan, loyihaning istiqbollarini xolisona baholash va uni rivojlantirish yoki qilmaslik to’g’risida qaror qabul qilish uchun har bir mijoz uchun foyda/xarajatlarni hisoblash juda muhimdir. Ushbu darajadagi veb-tahlilchilar kompaniyaning boshqa mutaxassislari: dizaynerlar, kopirayterlar, ishlab chiquvchilar va boshqalar bilan o’zaro aloqada. Samarali o’zaro ta’sir o’tkazish uchun muhim mahorat aniq texnik vazifalarni tuzish qobiliyatidir. Bu holda, fikrlaringizni boshqalarga etkazish ishlamaydi. Dizayner loyihani yaxshiroq qiladigan g’oyani amalga oshira olmaydi. O’rta ma’lumotni tahlil qilish, gipotezalarni sinab ko’rish uchun tajribalar o’tkazish va jamoaning qolgan a’zolari bilan o’zaro aloqada bo’lish qobiliyatiga ega. Senior Web Analyst Haqiqiy biznes mutaxassisi-katta web-tahlilchi. Bunday mutaxassislar BI-xizmatlarni mukammal bilishadi va loyiha bo’yicha statistikani har tomonlama yuritishga qodir. Ular asosan yirik loyihalar bilan ishlaydi, shuning uchun ular ma’lumotlarni yig’ishni avtomatlashtirmasdan qilolmaydilar. Katta Python-da ko’plab ish oqimlarini avtomatlashtiradigan dastur yaratishi mumkin. Bu har bir boshlang’ich tahlilchi intilishi kerak bo’lgan darajadir. Katta bir necha daqiqada Junior bir necha kun davom etadigan ish hajmini bajaradi. Ijobiy va salbiy tomonlari Ijobiy tomonlari: Kasbga talab va istiqbol; Yuqori ish haqi; Mehnat bozorida ozgina raqobat, chunki yuqori malakali mutaxassislar kam; Masofadan ishlash qobiliyati. Salbiy tomonlari: Kasbni mustaqil ravishda o’zlashtirish oson emas, ehtimol sizga kurslar kerak bo’ladi; Tajribasiz yangi boshlanuvchilar uchun ish topish qiyin; Ko’pincha web-tahlil, masalan, web-saytni reklama qilish yoki kontekstli reklamalarni o’rnatish kabi ish vazifalariga kirmaydigan vazifalarni bajarish kerak. Ish joyi. Yirik Internet kompaniyalari, axborot-ko’ngilochar portallar, chakana savdo tarmoqlari, freelancing. Mustaqil web-tahlilchilarning xizmatlaridan ko’pincha Internet-do’konlar, saytlar yoki portallar foydalanadilar, ular kerakli miqdordagi trafikka kira olmaydilar yoki o’z pozitsiyalarini yo’qotishni boshladilar va shu bilan birga ular muvaffaqiyatsizlik sabablarini aniqlay olmaydilar. Mijozning yana bir varianti – bu Internet-chakana sotuvchilar yoki etkazib berish xizmatlari, ular sotuvlar/xizmatlar hajmini oshirishi, yangi mijozlarni jalb qilishi va ularni ushlab turishi kerak. Odatda freelancingda sof shaklda talab qilinmaydi, ular qo’shimcha xizmatlarni taklif qiladigan mutaxassislarni yollashga tayyor, masalan: maqsadli yoki kontekstli reklamalarni sozlash, UX tahlillari, saytni reklama qilish va boshqalar. Muhim fazilatlar Analitik fikrlash. Strategik fikrlash. Pedantiklik. Tafsilotlarga e’tibor. Yuqori ishlash. Qat’iylik. Mas’uliyat. Professional darajani oshirishga doimiy intilish. Siz doimiy ravishda katta hajmdagi ma’lumotlarni to’plash va tahlil qilish bilan shug’ullanishingiz, maqsadlarga erishish uchun bir nechta turli xil variantlarni sinab ko’rishingiz, saytni to’g’ri aniqlash va hisoblash muhim bo’lgan ko’plab parametrlar bo’yicha kuzatib borishingiz kerak. Shuning uchun raqamlar bilan ishlash va ma’lumotli xulosalar chiqarish qobiliyati web-tahlilchi uchun muhim qobiliyatdir, ammo pedantriyasiz, hatto bezovtalanmasdan va qat’iyatsiz ishlash qiyin bo’ladi. Web-tahlil bo’yicha trening Oliy ma’lumot-ixtiyoriy. Bilim va ko’nikmalarni kurslarda olish mumkin (odatda qayta tayyorlash yoki malaka oshirish, shuning uchun hech bo’lmaganda spo bo’lishi kerak). Shunga qaramay, ish beruvchilar IT yoki marketing bo’yicha ta’lim yo’nalishlari bo’yicha oliy ma’lumotli nomzodlarni ko’proq qo’llab-quvvatlaydilar. Universitetlarda dasturlar mavjud, ularni tugatgandan so’ng siz web-tahlil kasbini olishingiz mumkin. Bu asosan “Menejment” (“marketing”) 38.03.02 yoki “biznes informatika” 38.03.05 yo’nalishlarining profillari. Bir nechta misollar: “Marketing va bozor tahlili” (“Menejment”, HSE ilmiy-tadqiqot instituti, OGPU tabiatshunoslik va iqtisodiyot instituti); “Ma’lumotlarga asoslangan boshqaruv” (“Menejment”, misis); Raqamli marketing (yo’nalish Menejment, oliy ta’lim muassasasi Nijniy Novgorod, REU. Plexanov, PGUPS, Bashgu, Novosibirsk GAU, Sibgu. Reshetneva, Midis); Digital-marketing (biznes-informatika yo’nalishi, YFU). “Ochiq ta’lim” platformasida Sankt-Peterburg Davlat universiteti Rossiya universitetlari talabalariga har qanday yo’nalishda o’qish paytida ikki oylik “web-tahlil”onlayn dasturidan o’tishni taklif qiladi. Istiqbollar Hozircha kasb talabga ega. Ma’lumotlar hajmi doimiy ravishda o’sib bormoqda, ularning tuzilishi murakkablashmoqda va odam shunchaki katta ma’lumot oqimlarini qayta ishlay olmaydi, shuning uchun avtomatlashtirilgan aqlli axborot tizimlari allaqachon rivojlana boshladi. Ular foydalanuvchi xatti-harakatlarini tahlil qilish, trafik sifati va reklama samaradorligini baholash, saytni xaridorlarga aylantirish ko’rsatkichlarini yaxshilash va h. k. Ehtimol, biroz vaqt talab etiladi va muntazam tahlillar butunlay ularning vazifasiga aylanadi. Bundan tashqari, ushbu tizimlar ma’lum tijorat omillarini optimallashtirish yoki ularni avtomatik ravishda sozlash uchun tayyor echimlarni yaratadi. Vazifa taklif etilayotgan echimlarni ekspert baholash va muammoga jonli inson nuqtai nazarini talab qiladigan ba’zi holatlarga nostandart yondashuvlarni ishlab chiqish uchun qisqartiriladi.
Сommunity menejeri kim?
Nima qiladi? Kerakli ko’nikmalar Kasb istiqbollari Kasbning ijobiy va salbiy tomonlari? Biznes uchun foydasi Ish uchun vositalar Qanaqa KPI? Ko’nikmalarni qanday tekshirish kerak? Qanday qilib community menejeri bo’lish mumkin? Сommunity menejeri-bu jamoalarni boshqarish vazifasi bo’lgan mutaxassis (ingliz tilidan tarjima qilingan community – jamiyat va manager– menejer). Jamoalar deganda bitta g’oya, mahsulot yoki brend atrofida birlashtirilgan, umumiy maqsad va manfaatlarga ega bo’lgan odamlar guruhlari tushuniladi. Vazifalarga odamlarni birlashtirish va ular o’rtasida aloqa o’rnatish kiradi. Funktsiyalarni 3 toifaga bo’lish mumkin: Auditoriyani shakllantirish. Сommunity menejeri yangi a’zolarni qidiradi va jalb qiladi, mavjud hamjamiyat a’zolari o’rtasidagi munosabatlarni rivojlantiradi va mustahkamlaydi. Odamlar bilan aloqa. Tinglovchilarning fikr-mulohazalarini to’playdi va tahlil qiladi, ishtirokchilar o’rtasidagi nizolarni hal qilish, jamiyat ichida qulay muhitni saqlash bilan shug’ullanadi. Voqealarni yaratish. Ishtirokchilar uchun tadbirlarni ishlab chiqish va tashkil etish bilan shug’ullanadi. Bundan tashqari, ish faqat foydalanuvchilar bilan onlayn muloqot bilan cheklanmaydi. Сommunity menejerlari oflayn tadbirlarni ham o’tkazishlari mumkin, masalan, o’yin muxlislari uchrashuvlari, sanoat konferentsiyalari va boshqalar. Qiyinchilik jamiyat a’zolarining mahsulotga bo’lgan maksimal qiziqishini uyg’otishdir, shuning uchun avval foydalanuvchilarning qiyinchiliklarini hal qilish va har qanday savollarga javob berish uchun ehtiyojlarini aniqlash kerak. Ushbu maqsadlarga erishish uchun mutaxassis mahsulotning barcha xususiyatlarini bilishi kerak, faqat bu holda u ishtirokchilarga samarali echimlarni taklif qilishi mumkin. Nima qiladi? Ular IT-kompaniyalarda ishlaydi, o’yin ishlab chiquvchilari orasida talabga ega, yirik brendlar jamoalarini boshqaradi. Vazifalar doirasi kompaniyaning faoliyat sohasiga qarab farq qiladi: O’yin sanoatida mutaxassis o’yin foydalanuvchilari va ishlab chiquvchilari o’rtasida bog’lovchi rol o’ynaydi; Dasturiy ta’minotni ishlab chiqish sohasida u quyidagi vazifalarni bajaradi: tinglovchilarning so’rovlarini topadi va ularni ishlab chiquvchilar tomonidan hal qiladi; Umumiy iste’mol mahsulotlarini (masalan, gadjetlar, maishiy texnika yoki kiyim-kechak) sotadigan yirik brendlarda ham jamoa menejerlari mavjud. Bunday kompaniyalarda jamoa menejerlari mahsulotlarning qanchalik mashhurligini kuzatadilar, foydalanish muammolarini qidiradilar va foydalanuvchilar bilan nizolarni hal qiladilar. Сommunity menejeri qaysi kompaniyada ishlashidan qat’i nazar, u foydalanuvchilar tomonidan joylashtirilgan kompaniya yoki mahsulot haqidagi sharhlar va sharhlarga javob berishi kerak. Odamlar bilan muloqot qilish, ishtirokchilarning fikr-mulohazalarini to’plash, guruhdagi kayfiyatni kuzatish, yordam ko’rsatish majburiydir. Shuningdek, mahsulotni jalb qilish va targ’ib qilish jarayoni qanday ketayotganini tushunish uchun tahlil qilish va statistik ma’lumotlarni saqlash kerak. Bundan tashqari, jamoa menejeri uzoq vaqt davomida jamoaga kirmagan odamlarni aniqlaydi, ularni qiziqtirishi mumkin bo’lgan materiallarni yaratish uchun ularning qiziqish doirasini aniqlaydi. Foydalanuvchilarni turli tadbirlarda ishtirok etishga jalb qilish bilan shug’ullanadi, ishtirokchilarning birgalikda oflayn faolligini tashkil etadi. Agar kerak bo’lsa, jamoat menejeri auditni o’tkazadi va qayta tashkil etish yoki qayta boshlash kabi o’zgarishlarni amalga oshiradi. Boshida biznes uchun to’g’ri platformani tanlash, shuningdek rivojlanish rejasini tuzish, kontent strategiyasi, tarkibni ishlab chiqish ham jamiyat menejerining vazifalariga tegishli. Yirik kompaniyalarda turli ixtisoslik va vazifalarga ega bo’lgan bir nechta jamoa menejerlari ishlashi mumkin. Masalan, biri tarkibni pishirishi mumkin, ikkinchisi moderatorlarni boshqarishi mumkin, uchinchisi tadbirlarni tashkil qilish bilan shug’ullanishi mumkin. Kerakli ko’nikmalar Сommunity menejeri bilishi kerak narsala: CA-ni qanday aniqlashni bilish, segmentlarga ajratish va foydalanuvchilarning ehtiyojlarini aniqlash; Tahririyat siyosatini yaratish va kontent rejasini tayyorlash tajribasiga ega bo’ling; Kopirayterlik va yuqori sifatli matnlarni yozish ko’nikmalariga ega bo’ling, chunki aloqa asosan matn formatida amalga oshiriladi; Empatiya, rivojlangan hissiy intellektga ega bo’lish, salbiyni qayta ishlashga qodir bo’lish; Jamiyat a’zolari bilan muloqot qilish istagi bor: qanday tanishishni bilish, suhbatga jalb qilish, rag’batlantirish va ilhomlantirish; Axborot sheriklari, fikr rahbarlari va bloggerlar bilan o’zaro aloqada bo’lish; Tahliliy qobiliyatga ega bo’ling, chunki kontent menejerining vazifalari nafaqat muloqotni, balki ma’lumotlarni tahlil qilishni ham o’z ichiga oladi – postlar samaradorligini kuzatish va e’tirozlarni qayta ishlash; Kasbiy ko’nikmalarga tashkiliy qobiliyat-tadbirlarni o’tkazish qobiliyati kiradi. Soft skills Xushmuomalalik. Shuning uchun, u umumiy tilni qanday topishni biladi, dialog quradi, osongina aloqa qiladi va odamlarni sevadi. U yaxshi hazil tuyg’usiga ega. Stressga chidamlilik. U xotirjam va diqqatni jamlaydi, provokatsiyaga berilmaydi, his-tuyg’ularni boshqaradi. Bu mojarolarni tushunish va ijtimoiy tarmoqlarda nafratlanuvchilarga qarshi kurashish uchun kerak. Etakchilik fazilatlari. Etakchilik qilish, ilhomlantirish va rag’batlantirishga qodir. Ko’pincha u o’ziga xos tabiiy xarizmaga ega, odamlarni o’ziga jalb qiladi va ishonchni uyg’otadi. Bu tomoshabinlarni jamoaga jalb qilish va ularni ushlab turishga yordam beradi. Ijodkorlik. Qutidan tashqarida o’ylash va g’oyalarni yaratish. Vaqtni boshqarish. Ko’pincha km deyarli 24/7 ishlaydi. 24 soat davomida ijtimoiy tarmoqlar va messenjerlarda aloqada bo’ling yoki kechqurun bo’lajak voqea bo’yicha savollarni hal qiling. Vazifalarni rejalashtirish va aylanmani topshirish juda muhimdir. Bu samarali bo’lishga va charchamaslikka yordam beradi. Hard skills Ijtimoiy arxitektura. Jamoalarning hayot aylanishi haqida tasavvurga ega. U qanday ishlashini va tug’ilishini biladi. Nazariy bilimlarni amalda qanday qo’llashni biladi. Marketing. Jamoalar yordamida biznes muammolarini qanday hal qilishni tushunadi. Ovoz ohangini qanday tanlashni biladi, mijozlar mahsulotdan nimani kutayotganini, qanday muammolar va ehtiyojlari borligini tushunadi. SMM. Ishtirok etish yoki reklama integratsiyasi nima ekanligini biladi. Kontent rejasini tuzadi, post yozishi, ijodiy yoki rasm yaratishi mumkin. Grafik va video muharrirlariga egalik qiladi. Tadbirlar va PR. Tadbirlarni tashkil qilish va rejalashtirish, pudratchilarni jalb qilish va nazorat qilishni biladi. Media va bloggerlar bilan o’zaro aloqada. Avtomatlashtirish. Chatbotlar va avtomatik elektron pochta zanjirlarining mexanikasini tushunadi. Ularni qanday sozlash va amalga oshirishni biladi. Bu km ish oqimlarini avtomatlashtirishga va vaqtni tejashga yordam beradi. Kasb istiqbollari Reddit asoschilaridan biri Aleksis Ohanianning fikricha, Fortune 500 kompaniyalarining yarmi 2030 yilgacha jamoatchilik bilan aloqalar bo’yicha xodimga ega bo’ladi. Ko’rib chiqilayotgan rolning o’sishi davom etadi, chunki biznes jamoalar orqali mijozlar bilan mustahkam munosabatlar o’rnatish muhimligini tan oladi. Bu erda ba’zi tendentsiyalar va prognozlar mavjud. Ma’lumotlarga e’tibor qarating Km jamoalarni yaxshilash uchun tahlillardan foydalanishi kerak. Bunga jalb qilish ko’rsatkichlarini kuzatish, tonallik monitoringi va tendentsiyalar va imkoniyatlarni aniqlash uchun foydalanuvchi xatti-harakatlarini tahlil qilish kiradi. Ixtisoslikka talabning ortishi Jamoalar o’sib ulg’aygan sayin, ixtisoslashgan ko’nikmalar va tajribalarga talab ortishi mumkin. Bu ixtisoslashgan jamoa menejerlarini o’z ichiga olishi mumkin: Muayyan platformalarda (masalan, Telegram), Sanoat tarmoqlari (masalan, sog’liqni saqlash yoki texnologiya), Jamiyat turlari (masalan, qo’llab – quvvatlash jamoalari yoki qiziqish guruhlari). Obro – e’tiborni boshqarishning ahamiyati ortib bormoqda Onlayn hamjamiyatlar keng tarqalganligi sababli, kompaniyalar onlayn obro’sini boshqarishga ko’proq e’tibor berishadi. Menejerlar o’z brendlarining jamiyatdagi obro’sini nazorat qilish va boshqarish uchun javobgardir. Kasbning ijobiy va salbiy tomonlari? Pluslar Jamiyatlarning mashhurligi oshishi bilan kasb talabga aylanadi. Kompaniyalarda jamiyatni boshqarish bo’yicha maxsus bo’limlar paydo bo’ladi. Ular to’g’ridan-to’g’ri odamlar bilan ishlaydi, ularning tajribalari haqida bilib oladi, birinchi qo’l ma’lumotlarini oladi va o’zlarining aloqa kitoblarini kengaytiradi. Jamiyat ichidagi o’yin mexanikasi, munozaralar va tadbirlarni o’tkazish uchun ijodkorlikdan foydalanishi mumkin. Mojaroli vaziyatlarni qanday hal qilishni va odamlar guruhlarini to’g’ri boshqarishni biling. Minuslar Yangilanishlar va faoliyatni kuzatib borish va murojaatlarga tezda javob berish talab qilinadi. Agar vaqt noto’g’ri taqsimlansa, bu katta yuk va shaxsiy erkinlikning pasayishiga olib kelishi mumkin. Tayyor andozalar yo’q va har bir ishtirokchi vazifasi va so’rovi qo’shimcha vaqt va kuch talab qiladigan qiyinchilikdir. Ko’pincha shikoyatlarni boshqarishda va salbiy fikr-mulohazalarda 1 ta mudofaa chizig’i mavjud. Ishda ular ko’pincha hal qilishlari kerak bo’lgan ziddiyatli vaziyatlarga duch kelishadi. Biznes uchun foydasi Malakali menejer “qo’llab-quvvatlash guruhi” ni tashkil qiladi, brendga befarq bo’lmagan foydalanuvchilar jamoasini yaratadi. Jamiyatni to’g’ri boshqarish mahsulot haqida ijobiy fikrlarni shakllantiradi, uni rivojlantirishga yordam beradi, mijozlar doirasini kengaytiradi, kompaniyaning bozordagi mavqeini mustahkamlashga va sotishdan tushgan daromadni oshirishga yordam beradi. Bir qator vazifalarni hal qiladi: Faol foydalanuvchilar guruhini bepul birlashtiradi, mijozlarning sodiqligini mustahkamlaydi; Hamkorlar/homiylar va investitsiyalarni jalb qiladi, kompaniyaning obro’si bilan bog’liq muammolarni hal qiladi; Sodiq iste’molchilar brend mahsulotlarini tanishlariga maslahat berishadi va shu bilan CA qamrovini kengaytiradilar; Jamiyat a’zolari brend ishlab chiqaradigan birinchi xaridorlar va yangi mahsulotlarni sinovdan o’tkazuvchilar bo’lib, yangi mahsulotlar uchun qimmatli g’oyalarni taklif qilishlari va mahsulot sifati va xizmat ko’rsatish bo’yicha foydali fikr bildirishlari mumkin; Sodiq mijozlar tanqidiy vaziyatlarda “tovar advokatlari” bo’lish orqali brendni yomon niyatli hujumlar va salbiy baholardan himoya qilishlari mumkin. Ish uchun vositalar Jamiyatni boshqarish uchun ma’lum texnikalar kerak bo’ladi. Quyidagilarni ta’kidlash mumkin: Tadbirlar. Aloqa bo’yicha mutaxassis odamlarni professional jamoalarga jalb qilish uchun uchrashuvlar, vebinarlar, suhbatlar kabi tadbirlarni tashkil qiladi. Harakatlar onlayn yoki oflayn rejimda bo’lishi mumkin. Kontent. Сommunity menejerining o’zi uni yaratmaydi-kontent menejeri yoki SMM buni qiladi. Ammo u uchun tarkibning samaradorligini baholash, muntazamlikni kuzatish, aniq nashr etilgan narsalarni tomosha qilish, faktlarni tekshirish juda muhimdir. Tahlil. Jamiyat mutaxassisi tahlil vositalari bilan ishlaydi. Shunday qilib, u raqobatchilarning qanday ishlashini o’rganishi, faollikni ko’rishi, barcha harakatlaridan KPILARNI baholashi mumkin. Strategiya. Jamiyat ichidagi to’g’ri tashkil etilgan siyosat va rivojlanish maqsadlari va rejalari tomoshabinlar bilan muvaffaqiyatli muloqot qilishning ajoyib vositasidir. Hamkorlik dasturlari. Jamiyatni targ’ib qilishda a’zolar yangi a’zolarni jalb qilish harakatlaridan pul ishlashlari mumkin. Pul, bonuslar, ballar va boshqalar bilan to’lovlar yordamida tashkil etilgan. Brend elchilarini jalb qilish va ular bilan ishlash. Mutaxassis jamiyatga rivojlanishga yordam beradigan yaxshi mutaxassislarni olib keladi. Eslatmalar monitoringi. Jamoa menejeri har kuni kompaniya va mahsulot haqida eslatib o’tilgan sharhlarni izlashi kerak. Va bundan keyin keyingi qadamlar qo’yiladi. Qanaqa KPI? Сommunity menejerining samaradorligini tushunish uchun nashr etilgan postlar sonini va yoqtirishlar va repostlar sonini hisoblash etarli emas. Bu ko’rsatkichlarning umumiy to’plami bo’lishi kerak, ularning ko’rsatkichlari sizning biznes vazifalaringizga mos keladi. Va bu to’plam odatda quyidagilarni o’z ichiga oladi: Ko’rsatkichlar. Mutaxassis o’lchash mumkin bo’lgan deyarli hamma narsaning ko’rsatkichlarini o’lchaydi: hamjamiyatga qo’shilish uchun arizalar, yoqtirishlar, baham Ko’rishlar, sharhlar, shikoyatlar soni, tarmoqdagi kompaniya eslatmalari va hashtaglar, oflayn tadbirlarga tashrif buyuruvchilar, sharhlarga javob berish tezligi, postlarga sharhlarning o’rtacha soni, qamrab olingan sharhlar foizi. Faol ishtirokchilar ulushi Jamiyat faoliyati ko’rsatkichi va uning asosini tashkil etuvchi ishtirokchilar foizi. Agar faollarning foizi kichik bo’lsa va passiv odamlar ko’p bo’lsa, unda bu strategiyani o’zgartirish kerakligining aniq belgisidir. Masalan, oflayn rejimda-uchrashuvning faol ishtirokchilarining foizi (yig’ilishda qatnashganlarning soni jamoat ishtirokchilarining umumiy soniga), tadbirlardan keyin tarmoqdagi kompaniya eslatmalarining foizi. Dinamikasi Dinamikadagi faoliyatni ko’rib chiqish va tahlil qilish kerak. Qaysi bosqichda, masalan, ishtirokchilarning chiqib ketishi va faollik portlashlari bo’lganligini tushunish uchun. Shunday qilib, mutaxassis ushbu vaqt oralig’ida amalga oshirilgan harakatlarni taqqoslaydi va sizning auditoriyangizga nima kirganini yoki kirmaganligini tushunadi. Masalan, ijtimoiy tarmoqlar uchun siz quyidagi ko’rsatkichlarni kuzatishingiz mumkin: qamrov, tashrif geografiyasi, sharhlar, yoqtirishlar, repostlar, yozuvlarni qamrab olish, o’tish. Ko’nikmalarni qanday tekshirish kerak? Siz intervyudagi holatlar va savollar yordamida unga qo’yilgan vazifalarni bajara oladimi yoki yo’qligini tekshirishingiz mumkin, javob berganingizda qaysi mutaxassis sizning oldingizda ekanligini tushunasiz: Intervyu savollari Keling, shaxsiy savollar bilan ovora bo’lmaylik, ularni o’zingiz o’ylab ko’rishingiz mumkin. Keling, nomzodning professional darajasini aniqlashga yordam beradigan narsalarga o’tamiz: Oldingi tajribani tekshirish uchun: Qanday vazifalar qo’yildi? Qaysi auditoriya bilan ishladingiz? Sizning yutuqlaringiz, nimadan faxrlanasiz? Qanday vositalar ishlatilgan? Ishtirokchilarning faolligi qanday rag’batlantirildi? Misollar keltiring, faxrlanadigan xabarlarni ko’rsating? Qanday tadbirlar tashkil etildi, tashriflar soni qancha? Amaliyotingizdan muvaffaqiyatli trollingga qarshi kurashish misolini keltiring. Qaysi kompaniyalar/sheriklar xizmatlaridan foydalanishgan, ular o’z ishlarida kim bilan hamkorlik qilishgan? Kasbiy bilimlarni sinash uchun: SEO, muharrirlar (Photoshop/Pixlr/Lightroom), o’rnatish darajasini qanday baholaysiz? UGC uchun qanday vositalardan foydalanasiz? Kasblar qayerda o’qitilgan? Ishda qanday o’yin texnikasidan foydalanasiz? Sizningcha, ishdagi muhim ko’nikmalar nima? Ommabop tarkibni qanday aniqlash mumkin, bu sizga trendda bo’lishga imkon beradi, buning uchun qanday manbalardan foydalanasiz? Ijtimoiy tarmoqlardagi sharhlarni kuzatish uchun qanday vositalardan foydalanilgan, qaysi biri eng samarali hisoblanadi? O’zingizda qanday ko’nikmalarni rivojlantirishni xohlaysiz? Qanday treninglar o’tkazildi? Qanday qilib community menejeri bo’lish mumkin? Qanday qilib lavozimga kirish mumkin? Hammasi individualdir. Siz xohlashingiz kerak. Chunki, qoida tariqasida, ular aynan shu narsani qilishni xohlaydigan va kasbda biron bir narsani yoritadigan jamoalarga kelishadi, ular ushbu sohani taniy boshlaydilar va ular bu sohaga qiziqishadi. Endi o’rganish uchun juda ko’p joy mavjud, mentorlik va bilim almashish madaniyati yuqori darajada rivojlangan. Yangi joyga kelish umuman qo’rqinchli emas. Ular sizga aytishlari, aytib berishlari va ma’lumotsiz qoldirmasliklari aniq. Xulosa: bu yangi yo’nalish, ammo ushbu mavzu bo’yicha o’rganish uchun etarli materiallar mavjud. Biz nafaqat jamoatchilik haqidagi manbalarga, balki aloqa, brend, marketing, tarkib, rejalashtirish, ijodkorlik haqida ham murojaat qilishni tavsiya etamiz. Ingliz tilida quyidagi adabiyotlarni tavsiya etamiz: An Introduction to Community Development by Rhonda Phillips, Robert Pittman; The Art of Gathering: How We Meet and Why It Matters by Priya Parker; Community: The Structure of Belonging by Peter Block; A Strategic Guide to Community Gamification; The Art of Community: Building the New Age of Participation by Jono Bacon; Building Brand Communities: How Organizations Succeed by Creating Belonging by Carrie Melissa Jones and Charles Vogl.
Onlayn marketingdagi atamalar
«Reklama»-bu maqsadli auditoriyani jalb qilish maqsadiga erishish uchun turli xil vositalar va kanallardan foydalanadigan biznesni targ’ib qilish usullaridan biridir. «Brendni shakllantirish» – korxona yoki mahsulot imidji ishlab chiqiladigan va tuziladigan jarayon. «Offer» — reklama taklifi. «CRM tizimlari» – mijozlar bilan o’zaro munosabatlarni kuzatish va tahlil qilish vositasi. Aloqa ma’lumotlari, oldingi buyurtmalar, qiziqishlar va imtiyozlar kabi foydalanuvchi ma’lumotlarini to’plash va kuzatish uchun qo’llaniladi. Ushbu ma’lumot samarali marketing kampaniyalarini yaratish, mijozlarning ehtiyojlari va afzalliklarini tushunish va yuqori darajadagi xizmatni taqdim etish uchun ishlatiladi. «Konversiya» – foydalanuvchi reklamalarni ko’rgandan yoki saytga tashrif buyurganidan keyin sodir bo’ladigan harakat. Masalan, tovar yoki xizmatga buyurtma berish. «Parsing» — maxsus dasturlar yordamida turli manbalardan ma’lumotlarni avtomatik yig’ish va tuzish jarayoni. «Noyob savdo taklifi» – mahsulotni sotib olish va raqobatchilaringiz bo’lmagan aniq foyda (mahsulot xususiyatlari yoki xizmat ko’rsatish shartlari) olish taklifi. «Qiymat taklifi» – sayt auditoriyasining ma’lum bir segmenti uchun savdo taklifi. Odatda sarlavha, sahifaning pastki sarlavhasi va harakatga chaqiruvdan iborat. «Xaridorning portreti» (XP) – kompaniyaning “ideal” mijozining xususiyatlari to’plami. «Maqsadli auditoriya segmentatsiyasi» – auditoriyani o’xshash ehtiyojlar bo’yicha segmentlarga bo’lish. «STP marketingi» – mijoz va uning ehtiyojlariga yo’naltirilgan va 3 shartli bosqichdan iborat yondashuv: auditoriyani tahlil qilish va segmentatsiya qilish (segmentatsiya), maqsadli (maqsad) va joylashishni aniqlash (pozitsiyalash). «Performance marketing» – kanal byudjeti va haqiqiy sotuvlar o’rtasidagi eng shaffof nisbatga qaratilgan onlayn reklama yondashuvi. «Neyromarketing» – kognitiv psixologiya va neyrofiziologiya yordamida xaridorlarning xatti-harakatlarini o’rganish usullari va ularga ta’sir qilish usullari. «Partizan marketingi» – mavjud resurslar hisobiga katta byudjetlarni investitsiyalashsiz reklama qilish usullari, tekis joyda hype yaratish. «Event- marketingi» (Voqealar marketingi) – unutilmas voqealar va reklama tadbirlarini tashkil etish va o’tkazishdan iborat reklama usullari. «Referal marketing» – mahsulotni reklama qilish usullari an’anaviy reklama kanallari orqali emas, balki buning uchun mukofot oladigan amaldagi mijozlar (sheriklik komissiyasi) orqali amalga oshiriladi. «Storytelling» – hikoyalar va misollar orqali maqsadli auditoriyaga ma’lumot etkazishni o’z ichiga olgan marketing texnikasi. «Onboarding» – onlayn xizmat yoki mobil ilova foydalanuvchisini kelajakda uni doimiy mijozga aylantirish uchun mahsulotning maksimal qiymatini ko’rsatish maqsadida o’rgatish. «Data-driven – bu ma’lumotlarga asoslangan marketing. «Growth Hacking» – qisqa vaqt ichida biznesning keskin o’sishi. Bunga turli xil texnikalar orqali erishiladi – masalan, SEO bilan birlashtirilgan innovatsion marketing usullari A / B sinovlari, agressiv narx siyosati. «Jobs-To-Be-Done» – bu foydalanuvchilar birinchi sotib olish to’g’risida qanday qaror qabul qilishlarini tushunishga va ma’lum bir mahsulot talabga javob beradimi yoki yo’qligini bashorat qilishga yordam beradigan tushuncha. «Dinamik kontent» – agar foydalanuvchi Yandex & Google qidiruv reklamasidan kelgan bo’lsa, qidiruv so’roviga yoki tarmoqdagi reklamadan kelgan bo’lsa, maqsadli to’plamga qarab o’zgarib turadigan ochilish sahifasidagi kontent. «Muvofiqlik» – sayt, reklama, ehtiyoj yoki talabga muvofiq bo’lgan ma’lumotlarning xususiyatlari. «Gipersegmentatsiya» – trafikni ehtiyojlar bo’yicha mikro segmentlarga ajratishni o’z ichiga olgan kontseptsiya (asosiy iboralar va maqsadlar asosida); har bir mikro segment uchun qiymat takliflarini yaratish va ushbu takliflarni tarkibni almashtirish orqali saytda ko’rsatish. «Lidlar» – o’zlarining aloqa ma’lumotlarini bortga chiqish sahifasidagi ariza shakli, qayta qo’ng’iroq buyurtmasi yoki onlayn chat orqali qoldirgan potentsial mijozlar. «Lidogeneraciya» – lidlani jalb qilish bo’yicha harakatlar. «Lid-magnit» – saytga tashrif buyuruvchiga keyinchalik asosiy mahsulotni sotib olishga undash uchun taklif qilinadigan bepul qimmatbaho mahsulot (elektron kitob, taqdimot, infografika, qo’llanma, tekshirish ro’yxati va boshqalar). «Lid formasi» (ariza shakli) – bu saytga tashrif buyuruvchilarning aloqalarini to’plash uchun maxsus shakl. «Ijtimoiy dalillar» – mijozlarning sharhlari, mahsulot sharhlari va boshqa foydalanuvchilarga sotib olish to’g’risida qaror qabul qilishda yordam beradigan mahsulot foydalanuvchilarining boshqa ma’lumotlari. «Cross-sell» (o’zaro sotuv) – mavjud mijozlarga qo’shimcha mahsulotlarni sotish. «Upsell» – marketing texnikasi, unda foydalanuvchiga mahsulotning o’zi tanlaganidan qimmatroq va rivojlangan versiyasini sotib olish taklif etiladi. «Omnikanallik» – bu bir vaqtning o’zida bir nechta aloqa kanallari bilan ishlash qobiliyatidir. Ushbu yondashuv mijozlar bilan o’zaro munosabatlarning samaradorligini oshirishga va mahsulotingizni ilgari surishga imkon beradi. Mijozlarning sodiqligini saqlash, savdo natijalarini yaxshilash va biznesni barqaror rivojlantirish uchun turli xil reklama, onlayn texnologiyalar va boshqa kanallardan, shu jumladan telefon va pochtadan foydalanishni o’z ichiga oladi. «Raqamli marketing » – maqsadli auditoriyani jalb qilish uchun raqamli vositalar va texnologiyalardan foydalanadigan marketing bo’limi. «Email-marketing – bu elektron pochta orqali reklama. «Kontent strategiyasi» – bu kompaniyaning marketing maqsadlariga erishishga imkon beradigan tarkibni ishlab chiqish, yaratish va tarqatish rejasi. «Marketing platformalari» – ijtimoiy marketing kampaniyalarini o’tkazish uchun turli xil vositalarni taklif qiluvchi o’zaro bog’liq Internet xizmatlari. «Raqobatbardosh pozitsiyani baholash» – raqobat brendlari, xaridorlarning kayfiyati va raqobatchilar tomonidan qo’llaniladigan vositalar to’g’risidagi ma’lumotlarni iste’mol qilish usuli. Samarali strategiyalarni yaratish uchun ishlatiladi. «Banner reklama»– grafik bannerlar ishlatiladigan reklama turi. «Virusli marketing» – bu foydalanuvchilar tomonidan keng tarqatiladigan kontent yaratishga asoslangan strategiya. «Tomoshabinlarni isitish» – maqsadli auditoriyaning faollik darajasini oshirishga qaratilgan strategiya. Isitish vazifasi doimiy faoliyat va o’quvchilar va foydalanuvchilarning e’tiborini jalb qilishdir. Buni ijtimoiy tarmoqlar, elektron pochta marketingi va boshqalar orqali amalga oshirish mumkin. «Marketingni avtomatlashtirish» — jarayonlarni samaraliroq qilish, resurslardan oqilona foydalanish, xarajatlarni kamaytirish, xabarlar va tarkibni avtomatik ravishda etkazib berish, reklama sozlamalarini soddalashtirish imkonini beradi. Marketing menejerlariga mijozlar ma’lumotlarini to’plash va to’plash, tahlil qilish va brendni ilgari surish vazifalarini muvaffaqiyatli bajarish uchun ushbu ma’lumotlardan foydalanishda yordam beradi. «Avtohuni» – marketologlar va biznes sheriklariga potentsial va mavjud mijozlar bilan muloqot munosabatlarini tashkil qilish imkonini beruvchi jarayonlarni avtomatlashtirish tizimi. Avtoulovda SMS-xabarlar, elektron pochta xabarlari, messenjerlar, media-manbalar va boshqa vositalar yordamida o’rnatilishi va o’rganilishi mumkin bo’lgan turli xil dialog stsenariylari ishlab chiqilgan. Bu mijozlar bazasini sotish va rivojlantirish jarayonini avtomatlashtirishga yordam beradi, buning uchun tanlangan stsenariy asosida marketologning mustaqil ishini avtomatik kuzatuv va xabarlar bilan almashtiradi. «Maqsadli auditoriya» – bu sizning reklama kampaniyalaringiz orqali erishmoqchi bo’lgan odamlar guruhi. Maqsadli auditoriyangizni qanchalik aniq aniqlasangiz, kampaniyangiz shunchalik samarali bo’ladi. «Kontent» – bu siz ijtimoiy tarmoqlarda joylashtirgan barcha narsalar, jumladan matn, rasm va videolar. Tomoshabinlar e’tiborini jalb qilish uchun kontent noyob va qiziqarli bo’lishi kerak. «Kontentni boshqarish» – raqamli muhitda marketing kampaniyalarida tez – tez ishlatiladigan raqamli tarkibni yaratish, tahrirlash, yakunlash va nashr etish jarayoni. «Kontent marketingi» – iste’molchilar bilan o’zaro aloqada bo’lishga qaratilgan foydali, ma’lumotli yoki ko’ngilochar tarkibni yaratish va tarqatish uchun mo’ljallangan strategiya. Asosiy maqsad iste’molchilar uchun foyda yaratish va keyin ushbu tarkibni faol reklama kampaniyasiga aylantirishdir. Samarali bo’lish uchun har xil turdagi kontentni rejalashtirish, ishlab chiqish va optimallashtirish, natijalarni kuzatish va tahlil qilish uchun texnologiyadan foydalanish talab etiladi. «KPI» (key performance indicator) – biznes maqsadlarining samaradorligi va amalga oshirilishini baholashga yordam beradigan ko’rsatkichlar. Konversiya, javob tezligi, mahsulot sifati va mijozlarga xizmat ko’rsatish kabi ko’rsatkichlarni o’z ichiga oladi. Ushbu ko’rsatkichlardan erishilgan natijalarni baholash va keyingi rivojlanish rejalarini ishlab chiqish uchun foydalanish mumkin. «Savdo huni » – savdo jarayoni ierarxiya yoki huni sifatida ko’rsatiladigan strategiya. Potentsial auditoriyani topish va jalb qilishdan tortib, mijozlarni jalb qilish va mahsulotni sotishgacha bo’lgan jarayonning turli bosqichlarini o’z ichiga oladi. Savdolar ketma-ket va to’g’ri taktika va mijozlar bilan ishlash strategiyalaridan foydalangan holda amalga oshirilishiga asoslangan savdoni oshirish vositasi. Veb-tahlilning asosiy ko’rsatkichlari. «Veb-tahlil» – saytga tashrif buyuruvchilar va ularning xatti-harakatlari to’g’risidagi ma’lumotlarni o’rganish jarayoni. Bu muammolarni aniqlash va ularni hal qilish yo’llarini topishga imkon beradi. «Google Tag Manager» – veb-saytingizdagi teglarni kuzatish va boshqarish uchun bepul platforma. Bu foydalanuvchilarning harakatlarini kuzatish, ko’proq mehmonlarni jalb qilish va sotishni ko’paytirish imkonini beradi. Vazifalar bajarilishini nazorat qilish uchun siz barcha xizmat va ilova provayderlaringiz bilan bog’lanishingiz mumkin. «A/B sinov» (split test) – sahifalar yoki saytlarning ikkita variantini taqqoslash uchun ishlatiladigan tadqiqot texnikasi. Odatda konversiyani yaxshilash, mahsulotni ilgari surish yoki o’zgarishlarning foydalanuvchi tajribasiga ta’sirini o’lchash uchun ishlatiladi. A / B testi ikkita sahifa yoki sayt variantini taqqoslashni o’z ichiga oladi, ulardan biri sinov varianti (“a guruhi”), ikkinchisi esa nazorat (“b guruhi”). Keyin tekshirish natijalari tahlil qilinadi va o’zgarishlarning ta’sirini baholash, konversiyani yaxshilash, mahsulotni ilgari surish uchun ishlatiladi. «Yandeks.Metrika» – veb-saytlarni tahlil qilish vositasi. Bu sayt egalariga foydalanuvchilar u bilan qanday munosabatda bo’lishlarini kuzatishda yordam beradi. Metrika sizga tashrif buyuruvchilar haqida ma’lumot olish, tadbirdan tahlil qilish, A/B testlarini o’tkazish, reklama kampaniyalari haqida ma’lumot olish va boshqa ko’p narsalarni amalga oshirish imkonini beradi. «Rad etish ko’rsatkichi» – maqsadli harakat qilmasdan saytni tark etgan, faqat bitta sahifani ko’rgan (Google Analytics-da) yoki bitta tashrif uchun saytda 15 soniyadan kam vaqt sarflagan tashrif buyuruvchilar foizi (Yandex.Metrikada). «Vebvizor» – Yandex.Metrikani texnologiyasi, buning yordamida siz saytga tashrif buyuruvchilarning barcha harakatlarini onlayn video rejimida tahlil qilishingiz mumkin: sichqoncha harakatlari, bosish, aylantirish, tugmachalarni bosish va shakllarni to’ldirish, matnni tanlash va nusxalash. «Bosish xaritasi» – foydalanuvchilar sahifani qaerga bosishini ko’rsatadigan sayt xaritasi. Uning yordami bilan siz havolani, tugmachani, navigatsiya elementini va boshqalarni bosish sonini kuzatishingiz mumkin. «Issiqlik xaritasi» – saytning eng bosiladigan joylarini grafigi ko’rsatishi. «Konversiyani optimallashtirish» – konversiyani oshirish uchun ochilish sahifasining jozibadorligini, qulayligini va ishonchliligini oshiradigan harakatlar. «Google Analytics» – foydalanuvchilarga saytga tashrif buyuruvchilar trafigi va xatti-harakatlarini kuzatish va tahlil qilish uchun qulay vositani taqdim etadigan veb-saytlarni tahlil qilish tizimi. «Sessiya» – veb-saytdagi foydalanuvchi harakatlarining vaqtinchalik ketma-ketligi. Foydalanuvchini aniqlash uchun cookie-fayl ishlatiladi, bu foydalanuvchi saytga ilgari va qaysi vaqtda kirganligi to’g’risida ma’lumot beradi. Sessiya foydalanuvchi veb-saytni tark etganda yoki undan bir muncha vaqt foydalanishni to’xtatganda tugaydi. Ko’pincha foydalanuvchi sessiyasining davomiyligi saytni sozlash parametrlarida aniqlanadi. «Maqsadli bosish» – har qanday reklama yoki reklama qilingan rasmni yoki veb-sahifadagi havolani qasddan bosishni o’z ichiga olgan foydalanuvchi harakati. Bunday harakat reklama kampaniyasining samaradorligi va samaradorligini o’lchash uchun ishlatilishi mumkin. Maqsadli bosish reklama kampaniyasining samaradorligini o’lchash imkonini beradi. «Statik qo’ng’iroqni kuzatish» – kiruvchi qo’ng’iroqlarni hisobga olish va tahlil qilish vositasi, bu trafikni jalb qilishning har bir kanaliga individual raqamni o’rnatadi. «Dinamik qo’ng’iroqlarni kuzatish» – saytga tashrif buyuruvchilarning alohida sessiyalariga individual raqamni tayinlaydigan kiruvchi qo’ng’iroqlarni hisobga olish va tahlil qilish vositasi. «Maqsadsiz bosish» – bu qo’shimcha ma’lumot olish niyatida bo’lmagan reklama bannerlari, havolalar yoki internetdagi boshqa interaktiv tarkibni bosish orqali foydalanuvchilarning istalmagan harakati. Maqsadsiz bosish xato yoki reklama mahsuloti haqida ma’lumot olish bilan bog’liq bo’lmagan sabablarga ko’ra sodir bo’lishi mumkin. «Atribut modeli» – bu turli xil marketing modellarini yaratishda oraliq qadamdir. Iste’molchilar va mahsulotlarni ularning xususiyatlariga qarab tasniflash uchun mo’ljallangan. Atributlar modelida iste’molchilar va mahsulotlar guruhlari shakllanadi, ularning xususiyatlariga ko’ra bir xil. Modelga asoslanib, ma’lum iste’molchilar guruhlari uchun yangi mahsulotlarni targ’ib qilish va taklif qilish to’g’risida qaror qabul qilish mumkin. Shuningdek, atribut modeli iste’molchilarning maqsadli guruhlarini yaratish va tegishli reklama kampaniyalarini ishlab chiqish uchun ishlatilishi mumkin. «LTV» – (Life time value) foydalanuvchidan mavjud bo’lgan vaqt davomida olingan o’rtacha daromadni o’lchaydigan metrik. Atribut 1 mijoz mahsulotdan foydalanish paytida qancha pul olib kelishini ko’rsatadi. LTV Foydalanuvchining umumiy daromadi mahsulotdan foydalanadigan kunlar soniga bo’lingan holda hisoblanadi. «Open rate» — axborot byulletenini ochgan va xatni o’qigan foydalanuvchilar foizi. Elektron pochta marketingining asosiy omillaridan biri. «Kuzatish pikseli» – saytga tashrif buyuruvchilarning aniq harakatlarini kuzatish uchun o’rnatilgan HTML kodining bir qismi. «AOV» (Average Order Value)– bu buyurtmaning o’rtacha narxi yoki o’rtacha chek. Ko’rsatkich formula bo’yicha hisoblanadi: Buyurtmalarning umumiy miqdori / buyurtmalar soni. «ROI» (Return on investment) – investitsiyalardan moliyaviy daromadlarning boshlang’ich investitsiyalarga nisbati. Investitsiyalarning samaradorligini o’lchaydi va mijoz uchun ulardan olinadigan daromad darajasini ko’rsatadi. Hisoblash formulasi: (investitsiyalardan olingan daromad-investitsiyalar hajmi) ÷ investitsiyalar hajmi × 100%. «ROMI» (Return on Marketing Investment) – reklama xarajatlaridan investitsiyalarning daromad darajasi. Quyidagi formula bo’yicha hisoblanadi: reklama daromadi-reklama xarajatlari) / reklama xarajatlari*100%. Formula ROI formulasi bilan bir xil, ammo bu holda biz faqat reklama investitsiyalarini tahlil qilamiz. «ROAS» (return on ad spend) – reklama xarajatlarining qaytarilishini ko’rsatadigan metrik. Formula bo’yicha hisoblanadi: Reklama daromadi / reklama xarajatlari. «Google BigQuery» – Cloud Platform – dan xizmat, bu sizga katta hajmdagi ma’lumotlarni maksimal darajada ishlashga imkon beradi. Katta hajmdagi ma’lumotlarga tezkor kirish, tahlil qilish uchun oddiy so’rovlarni sozlash va natijalarni yaxshilash uchun o’rnatilgan aqlli maslahat beradi. «Noyob foydalanuvchi» – saytga ma’lum vaqt oralig’ida kirgan noyob xususiyatlarga ega foydalanuvchi. «Orali tahlil» – savdo huni bo’ylab ma’lumotlarga asoslangan investitsiya samaradorligini tahlil qilish: reklamani ko’rishdan tortib sotib olish / qayta sotib olishgacha. «UTM- teglar» – saytdagi trafik manbalarini kuzatishga xizmat qiladi. Ular egalariga mehmon qayerdan kelganini tahlil qilishda va qaysi trafik manbalari ko’proq savdo olib kelishini tushunishda yordam beradi. Bu strategiyani optimallashtirish va saytni targ’ib qilishni osonlashtiradi. Sayt URL manziliga qo’shimcha parametrlarni qo’shish uchun ishlatiladi. Ushbu ma’lumotlar Google Analytics kabi sayt tahlil tizimlarida trafik manbalarini kuzatish uchun ishlatiladi. «Oflayn konversiya» – reklama yoki kompaniya veb-sayti bilan o’zaro aloqada bo’lgandan keyin internetdan tashqarida amalga oshirilgan foydalanuvchi harakati (masalan, do’konga tashrif buyurish va sotib olish). «Statistik ishonchlilik» (statistik ahamiyatlilik chegarasi) – sinovning A/B natijalarini ishonchli deb hisoblash mumkinligini aks ettiruvchi ko’rsatkich, chunki etarli miqdordagi trafik olingan. «Ishonch oralig’i» – A/B test natijalari ishonchli deb topilgan interval (ko’pincha 4-5 hafta). SEO-dagi atamalar. SEO (Search Engine Optimization) Muvaffaqiyatli reklama qilishning eng muhim tarkibiy qismlaridan biri. Bu qidiruv tizimining natijalarida saytning mavqeini yaxshilashga qaratilgan ko’plab harakatlar. «Trafik» – veb-sahifa yoki saytga tashrif buyuruvchilar va ko’rishlarning umumiy soni. «Robots.txt» – Qidiruv tizimining robotlariga saytning qaysi sahifalarini indekslash kerakligini ko’rsatadigan veb-saytning ildiz katalogidagi fayl. «URL» – Domen nomi, saytdagi sahifa yo’li va sahifa fayl nomidan iborat onlayn sahifa manzili. «Oyna» – boshqa manzilda joylashgan sayt nusxasi. «Kesh (англ. cache)» – Foydalanuvchi allaqachon ko’rgan sahifalarning kechiktirilgan nusxalari. Ushbu sahifalarni qayta ko’rib chiqishga urinayotganda, brauzer (yoki proksi-server) endi ularni veb-serverdan so’ramaydi. «Veb-usta» – saytni ish holatida saqlash, uni rivojlantirish va tahrirlash uchun mas’ul bo’lgan shaxs. «Kalit so’zlar» (Keywords) – foydalanuvchi qidiruv tizimiga kiritadigan so’zlar va iboralar. Ular qidiruv robotiga sayt mavzusini aniqlashga va uning foydalanuvchi so’roviga muvofiqligini aniqlashga yordam beradi. «Meta-teglar» (Meta Tags) – bu HTML-sahifaning yuqori qismida joylashgan teglar. Sayt va uning mazmuni, masalan, sahifa nomi, tavsifi, kalit so’zlari va boshqalar haqida ma’lumotni o’z ichiga oladi. sahifada ko’rinmaydi, lekin qidiruv robotlari uchun muhimdir. «Tarkibni optimallashtirish» (Content optimization) – saytga tashrif buyuruvchilar uchun qiziqarli bo’lgan va shu bilan birga kalit so’zlarga mos keladigan tarkibni yaratish jarayoni. Bu noyob va ma’lumotli kontent yozish, rasmlarni optimallashtirish, sarlavhalardan foydalanish va boshqalarni o’z ichiga olishi mumkin. «Foydalanuvchi tomonidan yaratilgan tarkib» (User generated content, UGC) – foydalanuvchilar ixtiyoriy ravishda baham ko’radigan matn, rasmlar, videolar, masalan, tanlovda ishtirok etish doirasida. UGC sizning mijozlaringizni yaratadi va u siz uchun ishlaydi, yangi auditoriyani jalb qilish va mavjudlariga sodiqlikni oshirishga yordam beradi. «Link Building» (ssilkalani massasini qurish) – serp pozitsiyalarini yaxshilash uchun saytga havolalarni ko’paytirish bo’yicha harakatlar. «Ichki ssilkalani optimallashtirish» (Internal Linking) – sayt sahifalari o’rtasida havolalar yaratish jarayoni. Bu PageRank (mos yozuvlar reytingi algoritmi) ni sahifalar o’rtasida taqsimlashga, sayt navigatsiyasini yaxshilashga va qidiruv robotlariga sayt tuzilishini tushunishga yordam beradi. «Long Tail Keywords» – 3 dan ortiq so’zlarni o’z ichiga olgan uzun quyruqli kalit iboralar. Masalan: “Лучшее Digital-маркетинг в Ташкенте“ «Kanonik URL» – qidiruv tizimlari afzal ko’rgan standart havolalar. Masalan,: <link rel=”canonical” href=”https://canonical.uz/“> «Tashqi ssilkalani optimallashtirish» (External Linking) – boshqa saytlardan sayt havolalarini olish jarayoni. Ushbu jarayon qidiruv tizimlarini taqdim etishda saytning obro’sini oshiradi, trafikni oshiradi. «Beklink» (qayta ssilka) – agar sayt saytga olib boradigan havolani o’z ichiga olsa, u holda sayt uchun bu havola teskari. Uzoq vaqt davomida havolalar sonini ko’paytirish qidiruv natijalarida saytning mavqeini oshirishning asosiy usullaridan biri bo’lib kelgan. Nufuzli saytlarning havolalari ayniqsa qadrlandi, chunki qidiruv tizimlari ularga ko’proq “og’irlik” beradi. «Site Map» (sayt xaritasi) – murakkab hujjat yoki kitobning tarkibiy jadvaliga o’xshash saytning barcha sahifalarining ierarxik ro’yxati. Masalan: https://canonical.uz/sitemap.xml «Saytlar reytingi» – serp-larda saytlarni turli omillar bo’yicha saralash. Ular orasida sayt reytingi, tashqi havolalarning soni va sifati, matnning qidiruv so’roviga muvofiqligi. «Qayta bog’lash» – bitta sayt sahifalarini yoki turli xil manbalarni giperhavolalar bilan bog’lash. Masalan: Что делает PPC-специалист? «Tahlil» – bu sayt trafigi ma’lumotlarini to’plash, tahlil qilish va talqin qilishdir. Tahlil yordamida siz saytga trafik manbalarini, xulq-atvor omillarini va boshqalarni aniqlashingiz mumkin. «Non bo’laklari» – tashrif buyuruvchining qaerda ekanligini va oldingi yo’lni ko’rsatadigan navigatsiya havolalari zanjiri. «Afiliat sayti» – boshqa kompaniyaning mahsulotlari yoki xizmatlarini targ’ib qiluvchi va komissiyalardan daromad oladigan hamkor veb-resurs. «SERP» (qidiruv natijalari) – Foydalanuvchining qidiruv so’roviga javoban qidiruv tizimi tomonidan yaratilgan qidiruv natijalari sahifasi. «Ankror matni» (langar matni) – bosiladigan giperhavola matni. Muhim Nuance-bu saytga havolaning o’zi emas, balki foydalanuvchi ko’rgan matn. Mutaxassislar anchorning ma’nosi giperhavola olib boradigan sahifani iloji boricha aks ettirishini tavsiya qiladi. Misol: SEO mutaxassisi kim? «Kloaking» – tarkibni almashtirish, qidiruv tizimlariga maxsus tarkibni namoyish qilish (qidiruv tizimi uchun maxsus optimallashtirilgan), saytga haqiqiy tashrif buyuruvchilar esa butunlay boshqa materiallarni ko’rishadi. «Organik trafik» – qidiruv natijalaridan o’tish. (Google, Yandex, Bing и т.д.). «Cookie» – Cookie fayllari kompyuter brauzerida saqlanadigan va ma’lum saytlarga tashrif buyurish bilan bog’liq ma’lumotlarni o’z ichiga olgan fayllar. Sahifaga kirish tarixini kuzatish va foydalanuvchilarning afzalliklarini aniqlash uchun ishlatiladi. Kontekstli reklamadagi atamalar. «Kontekstli reklama» – onlayn reklamalarning samarali va tez rivojlanayotgan turlaridan biri. Asosiy afzallik-qidiruv tizimlarida va sheriklarning veb-saytlarida foydalanuvchilarning so’rovlariga muvofiq reklamalarni namoyish qilish qobiliyati. «Reklama kampaniyasi» – muayyan saytlarda yoki qidiruv tizimlarida joylashtirilgan reklamalar to’plami. Reklama kampaniyasida qaysi saytlarda va qaysi auditoriyalarda reklama namoyish etilishini aniqlashga imkon beradigan bir nechta reklama guruhlari va sozlamalari bo’lishi mumkin. «Qayta rejalashtirish» – reklama auditoriyalari bilan ishlash usuli, bu sizning brendingizga tashrif buyurgan yoki javob berganlarga qayta murojaat qilish imkonini beradi. Qayta rejalashtirish sizning oldingi auditoriyangiz haqidagi ma’lumotlardan foydalangan holda reklama kampaniyalarini shaxsiylashtirishga imkon beradi va savdo yoki xizmatlar kabi brend faoliyatingiz muvaffaqiyatli bo’lish imkoniyatini oshiradi. «KPP» (pulli reklama uchun asosiy ibora) – qidiruv tizimlarida reklama kampaniyasi to’lanadigan so’z yoki ibora. «Reklama guruhlari» – bu ma’lum kalit so’zlarga moslashtirilgan reklama to’plamlari. Har bir reklama guruhi bir nechta nashrlarni o’z ichiga oladi, agar ular ushbu guruhga mos keladigan so’rovni kiritgan bo’lsa, foydalanuvchiga ko’rsatilishi mumkin. «Click» – bu sizning reklamangizni bosganda sodir bo’ladigan foydalanuvchi harakati. Bosish kontekstli reklamadagi asosiy ko’rsatkichdir, chunki u reklama orqali saytingizga kirgan tashrif buyuruvchilar sonini o’lchash imkonini beradi. «CPM» (Cost per Thousand Impression) – reklama beruvchining har 1000 ta reklama taassurotlari uchun to’laydigan miqdori. «CPO» (Cost per order, buyurtma narxi) – bu miqdor 1 ta buyurtmani tashkil qiladi. Ko’rsatkich formula bo’yicha hisoblanadi: Sotib olish xarajatlari / sotish soni. «CTR» (Click-Through Rate)» – bu reklama samaradorligining ko’rsatkichi bo’lib, u foiz sifatida ifodalanadi va bosish sonining taassurotlar soniga nisbati sifatida hisoblanadi. Reklama qanchalik yuqori bo’lsa, shunchalik samarali bo’ladi. «CPC» (Cost Per Click)» – bu har bir reklama uchun 1 marta bosish narxi. Odatda, bosish narxi bozordagi raqobatga, mavzu va kalit so’zlarga bog’liq. «Direct Commander» – Yandex.Direkt hisoblaridan ko’plab mijozlar, kampaniyalar, e’lonlar va kalit iboralarni qulay boshqarishni taklif qiluvchi ish stoli dasturisiya. «Muvofiqlik» (Relevance) – bu reklama foydalanuvchi talabiga qanchalik mos kelishini o’lchaydigan o’lchovdir. «Google Ads Muharriri» – Google Adsense hisoblaridan reklama kampaniyalari, e’lonlar va kalit so’z birikmalariga ommaviy o’zgarishlarni osongina kiritish uchun ish kompyuter dasturi. «Google Ads aqlli kampaniyalari» – maqsadli sozlash, narxlarni hisoblash va reklama yaratishni avtomatlashtiradigan kontekst-media tarmoq kampaniyalari va savdo kampaniyalari. «Google AdSense Skriptlari» – hisob ichidagi funktsiyalarni va tashqi ma’lumotlar bilan o’zaro aloqani avtomatlashtiradigan JavaScript kodining qismlari. Masalan, kalit so’zlarni 0 marta bosish bilan o’chirib qo’ying va buzilgan havolalarni tekshiring. «Media reklama» – tomoshabinlar tomonidan vizual idrok etishga qaratilgan reklama. «Qidiruvda banner» – Yandex-Directdagi reklama uchun media formati, qidiruv tizimining asosiy sahifasida joylashgan. «Auditoriyaga moslashgan targeting» – reklama taassurotlarini jinsi va yoshidan qiziqish va geolokatsiyaga qadar ma’lum parametrlarga ega auditoriyaga moslashtirish. «Remarketing» – Google Ads-da reklamalarni allaqachon ekish sahifasiga tashrif buyurgan foydalanuvchilarga ko’rsatish. «Qayta targeting» – Yandex-Direktda reklama ko’rsatish, sahifasiga oldin tashrif buyurgan foydalanuvchilarga. «Giperlokal targeting» – tomoshabinlarga e’lonlarni joylashuvi bo’yicha ko’rsatishga imkon beradigan texnologiya (ma’lum binolarga qadar). «Avtotargeting» – kalit so’zlar kerak bo’lmagan reklamalarni namoyish qilish texnologiyasi. Yandex avtomatik algoritmlari sayt tarkibini, reklama matnlarini tahlil qilish asosida auditoriyani jalb qiladi. «Dinamik qayta targeting» – foydalanuvchilarga xarid qilish tarixi, saytga tashriflar, demografik ma’lumotlarni hisobga olgan holda ma’lum mahsulotlarni reklama qilish imkonini beruvchi texnologiya. Google Ads-da ushbu texnologiya dinamik remarketing deb nomlanadi. «Google Merchant Center» – onlayn do’kon yoki oflayn do’konning barcha assortimenti haqida ma’lumot saqlanadigan platforma. Agar siz uni Google Ads-dagi savdo kampaniyasiga ulasangiz, qidiruvda narx belgilari bilan matn va grafik reklamalarni namoyish qilishni sozlashingiz mumkin. «Tovar tasmasi» – dinamik va mahsulot reklamalarini yaratishni osonlashtiradigan tuzilgan ro’yxat ko’rinishidagi mahsulot ma’lumotlari fayli. «Saytda qayta targeting» – foydalanuvchini saytda saqlashga qaratilgan texnologiya. «O’xshash foydalanuvchilar» (look-alike) – maqsadli tur, bu sizning saytingizga tashrif buyuruvchilarga o’xshash foydalanuvchilar bilan qamrovni kengaytirishga imkon beradi. «RLSA» (qidiruv remarketingi) – Google-ning remarketing texnologiyasi, bu allaqachon ochilish sahifasiga tashrif buyurgan foydalanuvchilar uchun takliflar va reklamalarni moslashtiradi. «Qidiruv qayta rejalashtirish» – Yandex-da qayta rejalashtirish texnologiyasi, bu sizning qidiruv sahifangizga allaqachon tashrif buyurgan foydalanuvchilarga reklamalarni ko’rsatishga imkon beradi. «Yandex Smart banner» – dinamik tarkibga ega interaktiv banner. Uni tarmoqlarda (RSYA va tashqi) va Yandex qidiruv maydonchalarida saytingizdagi mahsulotlarni allaqachon ko’rgan yoki shunga o’xshash mahsulotlarga qiziqqan foydalanuvchilarga ko’rsatish mumkin. «Dinamik kalit so’zlarni kiritish» – Google qidiruv reklamalari uchun funktsionallik, uning yordamida siz kalit so’zni reklamalarga avtomatik almashtirishni sozlashingiz mumkin. «Reklama kengaytmalari» – qidiruv reklama elementlari, ularning maqsadi E’lonni yanada ma’lumotli qilish va potentsial mijozlarning e’tiborini jalb qilishdir. Tavsiflar, qo’shimchalar, tashrif qog’ozi, kontaktlar va kompaniya reytinglari bilan tezkor havolalarni o’z ichiga oladi. «Kalit so’z operatorlari» – специальные символы, которые фиксируют падеж, склонение, количество и порядок слов в ключевых фразах Яндекс.Директа. «Kross-minus» – kalit so’zlarga qo’shimcha minusl-so’zlarni qo’shish-bu kalit so’zlar orasidagi kesishishni istisno qiladigan so’zlar. «Yandex Wordstat» – tizimdagi qidiruv so’rovlari statistikasini to’playdigan bepul Yandex xizmati. «Google kalit so’zlarni rejalashtiruvchisi» – kalit so’zlarni tanlash uchun Google Ads vositasi. «SKAG strategiyasi» Google reklama hisobini “1 reklama guruhi = 1 asosiy ibora” formulasi bo’yicha tashkil etish usuli. «Kalit so’zlarni takrorlash» – bir-birini takrorlaydigan yoki qisman kesib o’tadigan va shuning uchun bir-biri bilan reklama ko’rsatish uchun raqobatlashadigan asosiy iboralar. «Minuslar-so’zlar» – siz sotayotgan narsalar bilan bevosita bog’liq bo’lmagan so’rovlar bo’yicha reklamalarni ko’rsatishni bloklaydigan so’zlar. «Kontekst tarmog’i» (Contextual network) – bu reklama beruvchilarga kontekstli reklamalarni joylashtirish imkoniyatini beradigan saytlar guruhidir. «Ko’rsatish narxi (Cost-per-impression) » – har bir reklama namoyishi narxi. «Yandex Direct» – qidiruv natijalari orqali mijozlarni jalb qilish va biznes savdosini oshirishga yordam beradigan kontekstli reklama tizimi. “Direct” sizga reklamalarni yaratish va sozlash, natijalarni kuzatish va tahlil qilish imkonini beradi. SMMdagi atamalar «Ijtimoiy tarmoqlar» – веб-сайты, в которых пользователи могут делиться информацией, фотографиями, продуктами и услугами. «SMM» (Social Media Marketing) – biznesni rivojlantirish uchun ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish jarayoni. «Lead Ads» – foydalanuvchilarning aloqa ma’lumotlarini to’plash uchun mo’ljallangan ijtimoiy tarmoqlardagi reklama formati. «Promopost» – yangiliklar lentasidagi reklama posti (odatda Vkontakte tomonidan ishlatiladi). «Tizer» – yangiliklar tasmasi yonida ko’rsatiladigan kichik matn va grafik reklama. «Repost» – ijtimoiy tarmoqlarda matn, grafik, audio va video materiallarni targ’ib qilish usuli, bu sizga bir xil tarkibni keng auditoriyaga etkazish imkonini beradi. Repost tarkibni tezda tarqatish va yangi auditoriyani jalb qilishning eng samarali usullaridan biridir. «Ijtimoiy media reklamalari» – ko’proq auditoriyani jalb qilish uchun ijtimoiy tarmoqlarda joylashtirilgan pullik reklama. Bunday reklama sizga kampaniyani yanada aniqroq qilish va ko’proq konversiyalarga erishish imkonini beradi. «Kontent rejasi» – belgilangan maqsadlarga erishish rejasi. Muayyan maqsadli auditoriyaga erishish uchun turli xil kontent va marketing xabarlarini rejalashtirish, tuzish va nashr etishni o’z ichiga oladi. Kontent rejasi maqsadli xabarlarning barcha turlarini, qaerda va qanday joylashtirilishini tavsiflaydi. Bundan tashqari, reja uning samaradorligini baholash uchun baholash mezonlarini o’z ichiga oladi. «Targeting» – bu sizning reklamangiz uchun maqsadli auditoriyani jinsi, yoshi, qiziqishlari va boshqalar kabi ma’lum parametrlar asosida tanlashga imkon beradigan texnikadir. «Karusel reklamasi» – rasmlar, matnlar, havolalar bilan kartalar galereyasiga o’xshash ijtimoiy tarmoqlardagi reklama formati. Kartalar avtomatik ravishda va oldinga / orqaga o’qlarni bosganingizda aylantiriladi. «Joylashtirish» – reklama ko’rsatiladigan mintaqa (ijtimoiy tarmoqlarning reklama idorasidan olingan atama). «Hashtag» – bu foydalanuvchilarga ma’lum bir mavzu bo’yicha tarkibni topishga yordam beradigan kalit so’z yoki ibora. «Virusli kontent» – bu o’ziga xosligi va qiziquvchanligi tufayli ijtimoiy tarmoqlarda tez tarqaladigan kontent. «Konversiyalar» – bu sizning SMM kampaniyangizning maqsadi bo’lib, u yangi izdoshlarni jalb qilishdan tortib mahsulotni sotishgacha bo’lishi mumkin. Konversiyani o’lchash sizning kampaniyangiz o’z maqsadlariga erishishda qanchalik samarali ekanligini aniqlashga yordam beradi. «Chat-bot» — bu messenjer yoki boshqa matn interfeysi orqali foydalanuvchilar bilan muloqot qiladigan yordamchi dastur. Chatbotlar savollarga javob berish va ma’lumotlarni qidirish, boshqa foydalanuvchilar bilan o’zaro aloqalar va boshqalar kabi vazifalarni bajarish uchun bilimlar bazasi va skriptlarni o’z ichiga oladi, shuningdek, ommabop savollarga avtomatik ravishda javob berish va foydalanuvchi talabiga binoan ma’lumotlarni etkazib berish kabi oddiy harakatlar uchun sozlanishi mumkin. Dizayn va sayt qurilishi «UX- dizayn» – foydalanuvchi sayt va uning barcha elementlari bilan o’zaro aloqada ijobiy tajriba yaratish maqsadida yaratilgan dizayn. «Landing» (от англ. «landing page») – reklama, yangi mijozlarni jalb qilish uchun mo’ljallangan bitta sahifali sayt. Ochilish sahifalari odatda mahsulot yoki xizmatning asosiy afzalliklarini ko’rsatadigan” lenta ” dir. Landingning asosiy maqsadi sotishni yaxshilashdir, chunki u taklif etilayotgan mahsulot yoki xizmat haqida birinchi taassurot qoldiradi va yangi mijozlarning e’tiborini tortadi. «Multilanding – dinamik kontentga ega sahifa, agar foydalanuvchi Yandex & Google qidiruv reklamasidan kelgan bo’lsa, qidiruv so’roviga yoki tarmoqdagi reklamalardan kelgan bo’lsa, maqsadli to’plamga qarab o’zgaradi. «Landing prototipi» – qo’lda yoki ixtisoslashtirilgan xizmatda chizilgan kelajakdagi landingni interfeysining maketi(eskizi). «Foydalanish imkoniyati» (Usability) – muayyan manbadan foydalanish qulayligi (foydalanuvchilar uchun kerakli ma’lumotlarni topish va topish qanchalik oson). «Mobile-friendly» – mobil qurilmalardan foydalanish qulayligini ko’rsatadigan sayt, interfeys, dasturning xususiyatlari. «AMP- landing» – Google ishlab chiquvchilari tomonidan yaratilgan mobil tezlashtirilgan yuklash sahifalari. «Turbo veb-sayti» (Turbo sahifasi) – Yandex.Directda yaratilishi mumkin bo’lgan mobil va kompyuterda tezlashtirilgan yuklash joylari. «Kviz-landing» (kviz) – mijozlarning ehtiyojlarini aniqlashtirish uchun so’rovnoma bilan ochilish sahifasi. «Multiviz» – dinamik sarlavhali so’rovnoma (foydalanuvchi so’rovi ostida o’zgaradi). I. e. ushbu vosita ikkita texnologiyaning kombinatsiyasi: kviza va dinamik kontent. «СТА» (Call to action), – mehmonni reklama beruvchiga kerakli harakatga undaydigan qo’ng’iroq-shaklni to’ldirish, qayta qo’ng’iroq qilish va HK. «Hero Image» – odatda, tashrif buyuruvchilar saytga kirishda ko’radigan birinchi vizual tasvir. «Click to Call» (klik boyicha qo’ng’irog’i) – tashrif buyuruvchilarga ko’rsatilgan telefon raqamiga to’g’ridan-to’g’ri qo’ng’iroq qilish imkonini beruvchi sayt tugmasi. Ibtidoiy misol: Toshkentda SMM yordamga buyurtma bering «Pop-up» (qalqib chiquvchi oyna) – kontent bilan tanishishning har qanday bosqichida tashrif buyuruvchini jalb qilish uchun sahifaning yuqori qismida ko’rsatiladigan interfeys elementi. «Vidjet» – saytda ma’lum bir funktsiyani bajaradigan dastur (masalan, qayta qo’ng’iroq tugmasi, onlayn maslahatchi). «Ijtimoiy tugmalar» – saytda joylashtirilgan kompaniyaning ijtimoiy tarmoqlardagi akkauntlariga havolalar. «Slayder» – qo’lda yoki avtomatik rejimda aylantiriladigan rasmlar / matnlar / havolalar bloki ko’rinishidagi sayt elementi. «Onlayn maslahatchi» – Real vaqtda xabar almashish vositasi (odatda kompaniyaning mijozlarni qo’llab-quvvatlash menejerlari bilan). «Minnatdorchilik sahifasi» – saytda maqsadli harakatni amalga oshirgandan so’ng foydalanuvchi yo’naltiriladigan sahifa. Asosiy funktsiya-bu harakatning bajarilishini tasdiqlash. «Push-bildirishnomalar» – saytga tashrif buyuruvchilarni saytga qaytarish maqsadida sayt abonentlariga kompyuterlar va mobil qurilmalarga yuboradigan qisqa xabarlar. «Bannerlar» – saytda reklama ko’rsatish uchun har xil o’lchamdagi to’rtburchaklar joylar. Vaqt o’tishi bilan bannerlarning o’lchamlari va ularning sahifadagi joylashuvi uchun ma’lum standartlar ishlab chiqildi.
Targetolog kim?
Maqola navigatsiyasi: SMM menejeri yoki targetolog? U nima qiladi – oddiy so’zlar bila. Targetolog kim? Asosiy ko’nikmalar Rivojlanish tendentsiyalari Kasbning ijobiy va salbiy tomonlari Qanday qilib targeting bo’yicha mutaxassis bo’lish mumkin? Yangi boshlanuvchilarning xatolari Malaka darajasi bo’yicha gradatsiya Kasbning qanday tuzoqlari bor? Kitoblar Vazifa-kompaniya mahsulotiga qiziqishi mumkin bo’lgan foydalanuvchilar uchun reklama tizimlari orqali reklama kampaniyasini boshlash. Mutaxassis maqsadli auditoriyani asosiy mezonlarga ko’ra tanlaydi: jinsi, yoshi, geografik joylashuvi, qiziqishlari, xulq-atvori, kalit so’zlari, ijtimoiy tarmoqlarda va saytlarda qilgan harakatlari. Auditoriyani sozlash uchun u qo’shimcha xizmatlardan — tahlilchilardan, shuningdek reklama tizimlarining hisoblagichlari va piksellaridan foydalanishi mumkin. SMM – dan farqli o’laroq, u ijtimoiy tarmoqlarda sahifalarni saqlashga e’tibor bermaydi. Tomoshabinlarni tahlil qiladi, reklamalarni sozlaydi va reklama byudjetini boshqaradi. Qo’rg’oshin ishlab chiqarish zanjirlarida ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalardan foydalanishi mumkin. Buning uchun alohida sahifalarni yaratadi va kerakli tarkib bilan to’ldiradi, SMM bilan hamkorlik qiladi. SMM menejeri yoki targetolog? Ularning ikkalasi ham ijtimoiy media bilan shug’ullanadi, ammo ikkalasi o’rtasida farq bor. SMM brend hisoblarini yuritadi: kontent yaratadi va yuklaydi, obunachilar bilan muloqot qiladi, interaktivlarni tashkil qiladi. Target reklama bo’yicha mutaxassisSMM1. VazifalarDemografik ma’lumotlar, qiziqishlar, xatti-harakatlar asosida ma’lum bir auditoriyaga ko’rsatiladigan maqsadli reklamalarni o’rnatadi. Yaxshi natijalarga erishish uchun kampaniya natijalarini tahlil qilishi, sozlamalarni optimallashtirishi va sozlashi mumkin.Kontentni yaratadi va boshqaradi, strategiyalarni ishlab chiqadi, obunachilar bilan muloqot qiladi. Maqsadli reklama, postlar, hikoyalar, tanlovlar va aktsiyalarni o’tkazish kabi turli xil vositalar va usullardan foydalanishi mumkin.2. FokusReklama va ma’lumotlarni tahlil qilishga qaratilgan.Tarkibni yaratish va tarqatish, foydalanuvchila bilan muloqot qilish va brendga sodiqlikni shakllantirishga ko’proq e’tibor qaratiladi.3. Tajriba va ko’nikmalarTarget maqsadli auditoriyani batafsilroq tushunishni va ma’lumotlarni tahlil qilishni talab qiladiKontent yaratish, ijtimoiy media menejmenti va izdoshlar bilan ishlash bo’yicha mutaxassis. Bu ikkita funktsiyani birlashtiradi. Ammo ko’pincha ular bir qatorda ishlaydigan ikkita xodimni yollashadi. U nima qiladi – oddiy so’zlar bila. Targetolog kim? Vazifa savdo, obunachilar yoki erishish imkonini beradigan reklamalarni o’rnatishdir. Buning uchun unga maxsus bilim va vositalar kerak. Bu erda nima qilayotganining taxminiy ro’yxati. Mahsulotning maqsadli auditoriyasini o’rganadi. Potentsial xaridorlar necha yoshda, qaerda yashashlari, nimani yaxshi ko’rishlari, qancha pul ishlashlari haqida bilib oladi. Ba’zan ushbu ma’lumotlar maqsadli mijozlar tomonidan taqdim etiladi, ba’zida siz ularni noldan to’plashingiz kerak — forumlarni, ijtimoiy tarmoqlardagi raqobatchilar guruhlarini, ommaviy statistikani o’rganing. Ushbu ma’lumotlardan foydalanib, u potentsial xaridorning portretini yaratadi. Bu maqsadli auditoriyani nima qiziqtirishi, mahsulot bilan qanday ehtiyojlarni yopishni xohlashi va sotib olayotganda nimalarga e’tibor berishi haqida ma’lumot. Keyin u maqsadli auditoriya ijtimoiy tarmoqlardan qanday foydalanishini o’rganadi: u qaysi platformalarni afzal ko’radi, qaysi guruhlarga obuna bo’ladi, qaysi guruhlarda ko’proq faollik ko’rsatadi. Bu reklamani unga yo’naltirish uchun kerak. Ijtimoiy tarmoqlarda maqsadli auditoriyani qidiradi. reklamalar mahsulotga qiziqadiganlarga ko’rsatilishi uchun reklamalarni sozlashi kerak. Bu oson ish emas — maqsad uchun juda ko’p turli xil vositalar mavjud. MA-ni topishning ba’zi usullari: Parsing — avtomatlashtirilgan ma’lumot to’plashdan foydalaning. Uning yordami bilan u turli xil auditoriyalarning foydalanuvchi profillarini tanlashi mumkin: masalan, tematik guruhdagi postlarga haftasiga kamida uch marta sharh beradiganlar. Raqobatchilarning obunachilariga reklama ko’rsatishni sozlang. Buning uchun siz bir xil maqsadli auditoriyaga yo’naltirilgan raqobatchilar guruhlari ro’yxatini to’plashingiz kerak. Demografik xususiyatlardan foydalaning-yoshi, jinsi, yashash joyi. Agar u turli xil odamlar foydalanadigan mahsulotni targ’ib qilsa, masalan, gullarni etkazib berish yoki sushi — bar kabi bunday keng sozlamalarni qo’llaydi. Reklama kampaniyasi uchun ijodiy narsala yaratadi. Ijtimoiy tarmoqlarda juda ko’p turli xil reklama formatlari mavjud-faqat Vkontakte-da ularning to’qqiztasi mavjud. Ulardan vazifani yaxshiroq bajara oladiganlarni tanlash kerak. Buning uchun u formatlar qanday ishlashini va ular qanday natijalarga olib kelishi mumkinligini tushunishi kerak. Tanlangan reklama formatlari uchun matn va vizual tasvirlar yoki videolar tayyorlanishi kerak. Ular qanday bo’lishi kerakligi kompaniya, mahsulot va reklama maqsadlariga bog’liq. Masalan, targetolog brend hamjamiyatini reklama qilishi kerak-keyin u “tone of voice”ga rioya qilgan holda ijod qiladi. Bunday ijodlar nafaqat odamlarni jamiyatga olib keladi, balki brend xabardorligini ham oshiradi. Impulsli talab tovarlari uchun ko’proq trafik olish uchun provokatsion ijodiy bo’lishi mumkin. Reklama samaradorligini tahlil qiladi. Reklama kabinetidagi statistikani o’rganadi-turli xil reklamalarning CTR-larini, bosish va namoyish qilish narxini, abonentni jalb qilish yoki sotish narxini, bosish va taassurotlar sonini baholaydi. Ushbu ko’rsatkichlar qaysi kampaniyalar va reklamalar natija berishini va qaysi biri yo’qligini tushunishga imkon beradi. Shuningdek, reklamadan kelgan foydalanuvchilarning veb-saytidagi xatti-harakatlarini o’rganadi. Buning uchun u Yandex Metrica va Google Analytics tahlil xizmatlaridan foydalanadi. Ularda u, masalan, odamlar qancha sahifaga tashrif buyurganini, ularga qanday harakatlar qilganini, foydalanuvchilarning qaysi qismi buyurtma berganini ko’rib chiqadi. Bu reklama foyda keltiradimi yoki qaysi kampaniya yaxshiroq to’lashini tushunishga yordam beradi. Reklama kampaniyalarini optimallashtiradi. Reklama samaradorligini oshirishga qaratilgan farazlarni ilgari suradi va sinovdan o’tkazadi. Masalan, bosish va sotish narxini pasaytirish, bir xil byudj bilan ko’proq o’tish, abonentga konversiyani oshirish. Buning uchun u yangi reklama kampaniyalarini boshlaydi, ijodkorlarni yaratadi va sinovdan o’tkazadi, reklama sozlamalarini o’zgartiradi, samarasiz reklamalarni o’chiradi. Yaxshi natija bilan ijodkorlarga ko’proq pul sarflanishi uchun byudjetni taqsimlaydi. Bundan tashqari, u yangi auditoriyalarni sinovdan o’tkazadi — mahsulotga yana kim qiziqishi mumkinligini taxmin qiladi va bu odamlarga qaratilgan kampaniyalarni yaratadi. Keling, ishni misol sifatida ko’rib chiqaylik. Nina Matveeva Sankt-Peterburgda fitness studiyasini targ’ib qildi. Reklama samarali bo’lishi uchun biz avval VKontakte-dagi biznes guruhini yakunladik: men muqovani yangiladim, vidjetlar va menyularni qo’shdim, xizmatlarni batafsil bayon qildim. Shuningdek, ular fitness studiyasining raqobatchilarini, yaqin atrofdagi barcha LCD-larni va ushbu LCD-larning aholisini o’z ichiga olgan jamoalarni topdilar va tahlil qildilar. Fitness studiyasida maqsadli auditoriyaning bir nechta segmentlari mavjud deb taxmin qilingan: Allaqachon sport bilan shug’ullanadigan erkaklar va ayollar; Kilogramm berishni yoki aksincha, vazn olishni istaganlar; Yozgacha shakllanishni istaganlar; Tanani avvalgi ko’rinishiga qaytarishi, diastazni olib tashlashi va odatdagidan chiqib ketishi kerak bo’lgan yosh onalar; Sog’lom, baquvvat va yosh bo’lishni xohlaydigan 40 yoshdan oshgan erkaklar va ayollar; Sinflarning guruh shakllarini yaxshi ko’radigan qizlar va ayollar; Bolalar salomatligi haqida qayg’uradigan 11 yoshdan oshgan bolalar va o’smirlarning onalari. Ushbu auditoriyani ijtimoiy tarmoqda topish uchun tahlilchilardan foydalanilgan va 2,5 km masofada yashovchi raqobatchilar guruhlarining obunachilariga reklama o’rnatgan.fitness studiyasidan. Har bir segment uchun ijodkorlar yaratildi-masalan, LCD aholisiga murojaat qilgan reklamalar va fitnes studiyasining atmosferasini aks ettiruvchi video postlar. Asosiy ko’nikmalar Soft skills Analitik fikrlash. Ko’pincha auditoriyani segmentlarga ajratadi, gipotezalarni sinab ko’radi, reklamalarni tahlil qiladi va optimallashtiradi. Ijodkorlik. Maqsadga erishish uchun siz nafaqat kampaniyani to’g’ri sozlashingiz, balki jozibali va noyob reklamalarni ham tayyorlashingiz kerak. Jamoa ko’nikmalari. Ko’pincha Kopirayter, SMM va dizaynerlar bilan birgalikda ishlaydi. O’z g’oyalaringizni hamkasblaringizga etkazish, munozaralarda qatnashish, fikr-mulohazalarni bildirish va qabul qilish juda muhimdir. Ehtiyotkorlik. Brifing, media-reja, reklama kabineti yoki reklamadagi har qanday xato reklama kampaniyasining borishini murakkablashtirishi mumkin. Stressga chidamlilik. Reklama tizimlari buziladi, foydalanuvchilarning xatti-harakatlariga sezilarli ta’sir ko’rsatadigan omillar paydo bo’ladi, reklamalarni moderatsiya qilishning yangi qonunlari va qoidalari joriy etiladi. Shuning uchun har qanday kutilmagan vaziyatlarga tayyor bo’lish va yangi sharoitlarga tezda moslashish muhimdir. Hard skills Reklama kabinetlarini bilish. Har bir ijtimoiy tarmoq interfeyslarni, formatlarni va maqsadli reklamalarni sozlash imkoniyatlarini taklif etadi. MyTarget bilan ishlash ko’nikmalari Telegramda samarali reklamalarni ishga tushirishga yordam bermaydi-va aksincha. Shuning uchun ular 1 yoki 2 ta saytga ixtisoslashgan. Parserlar bilan ishlash qobiliyati. Foydalanuvchi asosiy parametrlar bo’yicha tezda to’plash uchun maqsadli mutaxassislar maxsus vositalar — tahlilchilardan foydalanadilar. Ular avtomatik ravishda ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalardan o’tadi va faylga mos foydalanuvchilar ro’yxatini saqlaydi. Avtomatlashtirish xizmatlariga egalik qilish. Ish beruvchilar, ayniqsa reklama agentliklari, odam allaqachon maxsus xizmatlar yordamida muntazam operatsiyalarni avtomatlashtirishni bilishini kutishadi. Masalan, promopult-ning yagona kabinetidan turli xil ijtimoiy tarmoqlardagi kampaniyalarni boshqarish yoki reklamalarni ommaviy ravishda tahrirlash va auditoriyani avtomatik ravishda segmentlash. Veb-tahlil tizimlarini bilish. Maqsad-foydalanuvchini konvertatsiya qilinadigan saytga jalb qilish. Shuning uchun maxsus. Google Analytics va Yandex metrics-da maqsadlarni belgilash va statistikani tahlil qilish imkoniyatiga ega bo’lishi kerak. Shuningdek, reklama tizimlarining hisoblagichlari va piksellarini saytga qanday o’rnatishni yoki ularni o’rnatish uchun ishlab chiquvchiga texnik topshiriqni qanday yozishni tushuning. Jadval hujjatlari bilan ishlash qobiliyati. Reklama kampaniyalari ma’lumotlari ko’pincha Excel yoki Google Sheets-ga yuklanadi. Men ularni qanday qilib qulay formatga aylantirishni va dasturlarning imkoniyatlaridan foydalangan holda tahlil qilishni tushunishim kerak. Reklama matnlarini tuzish. Ko’pgina kompaniyalarda ular mustaqil ravishda ijod qiladilar. Ish haqi va martaba o’sishi ham kopirayterlik mahoratiga bog’liq bo’lishi mumkin. Shuning uchun sotiladigan matnlarning tuzilishini bilish, to’g’ri yozish, jumlani aniq ifoda eta olish va ovoz ohangiga kirish juda muhimdir. A / B sinovlari. Kampaniyalar yaxshi natijalarga erishish uchun siz gipotezalarni muntazam ravishda tekshirib turishingiz, muvaffaqiyatsiz reklama variantlarini va maqsadli auditoriya parametrlarini kesib tashlashingiz kerak. Rivojlanish tendentsiyalari Tez o’zgaruvchan bozor qoidalarni belgilaydi va 2024 yilda mutlaqo yangi maqsadli tendentsiyalar kutilmoqda. Ularning eng istiqbollilarini qisqacha ko’rib chiqing. 1. Kompyuter texnologiyalaridan foydalanish. Internetda reklamalarni sozlash va boshqarishning ba’zi avtomatlashtirilgan jarayonlari allaqachon kuzatilmoqda. Ushbu jarayonlar tez sur’atlar bilan o’sib boradi va sotuvchilar allaqachon o’z ishlarini sezilarli darajada osonlashtiradigan ba’zi vositalardan foydalanmoqdalar. Bunday vositalarga kalit so’z analizatorlari, reklama dizaynerlari va kampaniyani rejalashtirish vositalari kiradi. 2. AI va mashinani o’rganishdan foydalanish. Algoritmlar matn, rasm yoki videoni tarkibini baholash uchun qanday skanerlashni tushunadi. AI yordamida ko’proq kalit so’zlarni olishingiz mumkin. Mutaxassislarning ta’kidlashicha, aqlli algoritmlar reklama kampaniyalarini kengaytirishga va bosish uchun to’lanadigan reklamalardan tezroq daromad olishga yordam beradi. 3. Yangi marketing kanallarini yaratish. Mutaxassislarning fikriga ko’ra, yaxshi mutaxassis o’z mijozlariga tarqatish kanallarini diversifikatsiya qilish va kengaytirishga yordam berishi kerak. Maqsadli reklama faqat kompleks yondashuv bilan muvaffaqiyatli bo’ladi. Va shuning uchun bugungi kunda faqat bitta marketing vositasidan foydalanish muhim emas. Bu e’tiborga olish kerak bo’lgan tendentsiyalarning faqat kichik bir qismi. Va yuqori darajadagi mutaxassis bo’lib qolish uchun siz o’z mahoratingizni oshirib, yangi narsalarni o’rganishingiz kerak bo’ladi. Bu nafaqat texnik, balki taktika va strategiya bo’yicha mutaxassis. Endi siz noyob savdo takliflarini qanday yaratishni, savdo voronkalarini sozlashni, aniq loyiha vositalarini tanlashni, tahlil ma’lumotlarini sharhlashni, taxminlar qilishni va ochilish sahifalarining sifatini tekshirishni bilishingiz kerak. Kasbning ijobiy va salbiy tomonlari Talab va kasbga tezkor kirish. Internet-savdoning rivojlanishi bilan kasb havas qilsa arziydigan mashhurlikka erishdi: hech bir biznes bunday mutaxassissiz ishlamaydi. Shu bilan birga, siz tezda targetologga aylanishingiz mumkin — masalan, bir necha oy ichida ixtisoslashtirilgan kurslarni o’ting. Ko’p qirrali va keng doiradagi aloqalar. Kasb asoslarini o’zlashtirgandan so’ng, u har qanday biznes bilan ishlashi mumkin. Albatta, ixtisosga ega bo’lish yaxshi, chunki siz bozorni qanchalik yaxshi bilsangiz, mutaxassis sifatida shunchalik yaxshi bo’lasiz, ammo siz tezda joyni tushunishingiz mumkin. Va har bir yangi loyiha kelajakda foydali bo’lishi mumkin bo’lgan aloqa bazasini kengaytirishdir. Masofadan va freelancer sifatida ishlash qobiliyati. Targetolog xodim sifatida va mustaqil ravishda ishlashi mumkin. Ikkinchi holda, u yuklab olishni o’zi tartibga soladi, loyihalarni o’zi tanlaydi va dunyoning istalgan burchagidan ishlashi mumkin — sizga faqat Internet va noutbuk kerak bo’ladi. Ijodiy ish. Ishda juda ko’p texnik fikrlar mavjud, ammo ijodkorlik uchun ham joy bor. Har bir yangi loyiha boshqalarga o’xshamaydi, siz ijodkorlarni o’ylab topishingiz va boshlashingiz, vazifalar uchun eng yaxshi echimlarni izlashingiz kerak. Ishda kamroq salbiy tomonlar mavjud, ammo ularsiz ham bo’lmaydi. Boshida qiyin bo’lishi mumkin-fikr-mulohazalarni olish uchun portfelni ishlab chiqish va ba’zida kam ish haqi bilan ishlash kerak. Shuningdek, siz doimo platformalardagi o’zgarishlar va ijtimoiy tarmoqlardagi yangiliklardan xabardor bo’lishingiz va bozorda raqobatbardosh bo’lish uchun o’z mahoratingizni oshirishingiz kerak. Qanday qilib targeting bo’yicha mutaxassis bo’lish mumkin? Kasbni o’zlashtirish uchun bir nechta sohalarni o’rganing: 1. Marketing va reklama asoslari. Asosiy tushunchalarni tushunish, maqsadli auditoriyani va uning ehtiyojlarini tushunishni o’rganish. 2. Reklama platformalari. Maqsadli reklamalarni joylashtirish uchun asosiy platformalarning asosiy funktsiyalari va imkoniyatlarini o’rganing. 3. Tahlil qilish uchun asosiy ko’rsatkichlar: qamrov, konversiya, bosish narxi va boshqalar,reklama kampaniyalarining samaradorligini baholash va strategiyani tezda tuzatish uchun tahlil asoslarini o’rganing. 4. Mashq qiling va tajriba qiling. Vazifalaringiz uchun eng muvaffaqiyatli echimlarni topish uchun turli xil reklama kampaniyalari va reklama variantlarini yarating va sinab ko’ring. 5. Ko’nikma va bilimlarni rivojlantirish. Professional sohadagi yangilanishlar va yangi imkoniyatlarni kuzatib boring, dolzarb tendentsiyalar va texnologiyalardan xabardor bo’lish uchun vebinarlarda ishtirok eting. 6. Hamkasblar va sheriklar bilan muloqot qilish. Maqsadli reklama va marketing bo’yicha boshqa mutaxassislar bilan aloqa o’rnatish, tajriba va bilim almashish, muvaffaqiyatli holatlar va muammolarni muhokama qilish. ijtimoiy tarmoqlardagi ixtisoslashgan jamoalarda munosib jamoani topishingiz mumkin. Yangi boshlanuvchilarning xatolari Eng keng tarqalgan xatolar: Kam faollik. Birinchi mijozlarni topish har doim qiyin. Iloji boricha ko’proq arizalarni yuboring va loyihalarga javob bering, muhokamaga kiring. Faoliyat va qiziqishni ko’rsatish kerak. Portfelning etishmasligi. Hech bo’lmaganda minimal portfel yarating. Agar to’ldirish uchun hech narsa bo’lmasa, tajriba uchun hamkorlikni taklif qiladigan arizalarga javob bering. Bunday holda siz o’z mahoratingizni oshirishingiz va kelajakdagi mijozlarga haqiqiy loyihalar haqida ma’lumot berishingiz mumkin. O’qishni tugatish. Ko’pchilik, mijozlar bazasini to’plashlari bilanoq, dolzarb ma’lumotlarni o’rganishni to’xtatadilar va o’sish ustida ishlamaydilar. Bu ish sifatining pasayishiga olib keladi va mijozlar asta-sekin boshqa ijrochilarga murojaat qilishadi. Malaka darajasi bo’yicha gradatsiya Junior — bir nechta holatlarga ega bo’lgan yangi boshlovchi ijodiy namoyishni mustaqil ravishda sozlashi va sozlashi mumkin, ammo uning tajribasi reklama kampaniyalarining samaradorligini to’liq tahlil qilish uchun etarli emas. Middle — texnik vazifalarga qo’shimcha ravishda marketing vazifalarini mustaqil ravishda bajarishi mumkin bo’lgan portfelga ega mutaxassis, shu jumladan biznesning turli sohalari uchun kampaniya strategiyalarini qurish va amalga oshirish. Senior — ijtimoiy tarmoqlarda ko’plab pullik reklama vositalariga ega bo’lgan va turli platformalarda ijodkorlarni samarali sozlashni biladigan tajribali. “Senyor” ning maqsadi maksimal daromadni ta’minlash, shu bilan birga uning xarajatlarini minimallashtirishdir. Ish tajribasi va ishi bo’lmagan sohada yangi boshlanuvchilar ko’pincha ustoz rahbarligida ishlaydi. Daromad cheklovlarga ega emas, chunki u odatdagi texnik vazifalarni bajaradigan yordamchilarning yordamiga murojaat qilib, ko’plab yirik loyihalarni boshqarishi mumkin. Katta miqdordagi freelancing. Ularning daromadlari qanday bo’lishini o’zlari aniqlaydilar. Biroq, munosib foyda olish uchun siz doimiy ravishda o’rganishingiz va mijozlarni mustaqil ravishda izlashingiz kerak. Loyiha narxiga kelsak, hech qanday cheklovlar yo’q — bu har bir loyiha uchun oyiga 50-dollar yoki 1000-dollar bo’lishi mumkin. Reklama uchun byudjet miqdori hisobga olinmaydi va individual ravishda mijoz bilan kelishilgan. Kasbning qanday tuzoqlari bor? Hamma narsa shunchalik qizg’ish bo’lishi mumkin emas, har bir kasbning kamchiliklari bor. 1) Bu freelancing. Ya’ni, har bir karta uchun barqaror ish haqi va shanba-yakshanba dam olish kunlari bu variant emas. Bu erda siz kamroq ishlashingiz va ko’proq dam olishingiz mumkin. Ammo shunday bo’ladiki, mijozlar ketishdi va bir necha hafta davomida buyurtmalarni izlashga to’g’ri keladi. Boshqa tomondan … mijoz bilan ishlashning o’rtacha davri 6-8 oyni tashkil etadi, ya’ni hech kim daromad-xarajatlarni rejalashtirishni bekor qilmagan. 2) Shaxsiy javobgarlik. “Vladimir jadvalni o’chirib tashlagan, men bunga hech qanday aloqasi yo’q”deb ayta olmaysiz. Siz loyihani boshqarasiz va natija uchun javobgarsiz. Boshqa tomondan. Aytaylik, shuning uchun men bu kasbni yaxshi ko’raman. Men natija yaratayotganimni yaxshi ko’raman va mavhum narsa uchun emas, balki buning uchun pul to’layman. 3) Millioner bo’lmasysiz. Siz o’zingiz uchun ishlayotgan bo’lsangiz ham, bu hali ham biznes emas. Shuning uchun, agar siz millionlab pul ishlashni istasangiz, kompaniyalarning aktsiyalarini olishingiz yoki o’zingiz yaratishingiz kerak. Boshqa tomondan … har doim agentlik yaratishi yoki model reklama asosida quriladigan biznesni boshlashi mumkin. Va Agar siz Facebook/Instagram-da samarali reklama yaratishni bilsangiz, loyiha tezda ko’tariladi. Biz sizni ishingizni o’zgartirishga yoki yangi narsaga ko’tarilishga chaqirmaymiz. Men dunyo o’zgarayotganini va biz u bilan o’zgarayotganimizni bilishga chaqiraman, shuning uchun o’ylash uchun sabab bor. Kitoblar “Ijtimoiy media marketingi. Faqat asosiy narsa haqida”. Jeyson Falls, Erik Dekersning “Targetolog masofaviy kasb sifatida. Kasbni noldan rivojlantirish bo’yicha seminar ” Anastasiya Lushnikova. “Maqsadli reklama”. Sergey Shcherbakovning. “Ijtimoiy tarmoqlarda target reklama”. Rustam Nazipovning to’liq qo’llanmasi. “VKontakte-da biznesni rivojlantirish “. Dmitriy Rumyantsevning tizimli yondashuvi. “Reklama to’g’risida”. Devid Ogilvining “Internet-marketing va raqamli strategiyalar. Samarali foydalanish tamoyillari” “Yozing, qisqartiring. Kuchli matnni qanday yaratish kerak”. Maksim Ilyaxov va Lyudmila Sarychevaning
Kontent sotuvchisi kim?
Kontent sotuvchisi – bu kontent orqali biznes muammolarini hal qiladigan shaxs. Vazifalar har xil bo’lishi mumkin-mijozlarni jalb qilishdan tortib, sotishni ko’paytirish va sodiqlikni oshirishgacha.